KURALLAR

Kural :Davranışlarımıza yön veren, hangi durumlarda nelere uymamız gerektiğini belirten ilkelere kural denir.

*** İnsanların bir arada düzen içinde yaşayabilmeleri için uymaları gereken bazı kurallar vardır. Bu kurallar sayesinde nerede, nasıl davranmamız gerektiğini öğreniriz.

**Kurallar ikiye ayrılır:

Yazılı Kurallar

Devlet tarafından konulan, karşımıza yasalar şeklinde çıkan hukuk kurallarıdır. Devlet hukuk kurallarının uygulanmasını sağlar. Bu kurallara herkes uymak zorundadır. Eğer bu kurallara uygun davranmazsak devlet tarafından ceza verilir. Okul kuralları, yönetmelikler, genelgeler, kanunlar (yasalar) ve anayasa …. yazılı kurallardır.

Örneğin; taşıtların kırmızı ışıkta durması, diğer insanların canına ve malına zarar verilmemesi, insanların hak ve özgürlüklerinin kısıtlanmaması yazılı kurallardandır.

Yazılı Olmayan Kurallar 

Görgü kuralları, ahlak kuralları ile gelenek, görenek, örf ve âdetlerin getirdiği kurallar yazılı olmayan kurallardır. Bu kurallar nesilden nesile geçerek süreklilik kazanır. Bu kurallara uyulmaması hâlinde ayıplanma, dışlanma gibi yaptırımlarla karşılaşırız. Ancak bu kurallara uyulmadığında yazılı kurallara uyulmadığındaki gibi devletin ceza vermesi söz konusu değildir.

Örneğin; ülkemizde bayramlarda çocukların büyükleri ziyaret etmesi, onların ellerini öpmesi; hapşırırken ağzın kapatılması, toplu taşıma araçlarında yüksek sesle konuşulmaması gibi kurallar yazılı olmayan kurallardandır.

NOT: Bazen kurallar ihtiyaca ve zamana göre esnetilebilir, değiştirilebilir veya kal­dırılabilir. Örneğin çok yakın zamana kadar ilkokul öğrencilerinin önlük giymesi bir kuraldı. Ancak bu kural kaldırıldı. Kurallar işe yaradığı sürece varlığını sürdü­rür.

***Yaşadığımız toplumda, ailede, okulda ve oynadığımız oyunlarda kurallara uyulmaması durumunda karmaşa ortaya çıkar ve düzen bozulur. Bu durumda hak ve özgürlüklerimizi kullanamayız, adalet ve eşitlik sağlanamaz. Böyle bir ortamda bireylerin güven ve huzur içinde yaşaması olanaksız hâle gelir. Bu yüzden kurallara uyulmaması durumunda yaptırımlar (cezalar) uygulanır.

***Kurallara uyulmadığında kişiler yaptırımla karşılaşırlar. Yazılı kurallara uyulmaması hâlinde yasal yaptırımlarla yazılı olmayan kurallara uyulmaması halinde ise ayıplanma, kınanma ve dışlanma gibi toplumsal yaptırımlarla karşılaşırız. Yaptırımlar kurallara uymayı zorunlu hâle getirir.

**Yaptırım: Kuralların yerine getirilmesini ve kuralsızlık durumunda ceza verilmesini sağlayan güçtür.

Toplum içinde konulmuş kurallara uyulmazsa huzursuzluk çıkar. Bunun için kurallara uyulmaması durumunda yetkili kişiler ve kurumlar yaptırım uygulayabilir.

Yaptırım türleri maddi ve manevi yaptırım olarak ikiye ayrılır.

Manevi Yaptırımlar:   -Ayıplama         -Dışlama             -Günahkâr sayılma.

Maddi Yaptırımlar: -Para cezası     -Hapis cezası         -Tazminat               -İcra cezası

***Kurallar, hak ve özgürlüklerimizi kısıtlıyor gibi algılansa da aslında hak ve özgürlüklerimizi koruma amacı taşır.

***Bireyin devlete, devletin de bireye karşı görev ve sorumlulukları yasalarla belirlenmiştir. Yasalarla yapılan sınırlandırmalarla hem bireyin hak ve özgürlükleri güvence altına alınır hem de devletle birey arasında yasalar önünde eşitlik sağlanır. Yasalara uymak birey için de devlet için de zorunludur. Buna hukukun üstünlüğü denir.

**İyi bir yurttaş ülkesinin düzenini ve devamını sağlayan kanunlara bağlıdır. Kanunlara uymayı temel bir değer olarak benimser. Kurallara   uymak ve bunlara uyulmasını sağlamak bir yurttaşlık görevidir. Bu yaşadığımız toplumun düzen ve devamlılığına karşı duyarlılığımızı gösterir. İyi bir yurttaş, yurttaşlık bilincine sahiptir. Bilinçli yurttaş ülkesine ve devletine bağlıdır. Yurttaşlık bilinciyle hareket ederek sorumluluklarını yerine getirir. Kanunlara ve kurallara uyar, uyulması için gerekli tedbirleri alır ve takip eder.

Kurallarımı Belirliyorum

Kurallar durumdan duruma göre farklı kişiler ve kurumlar tarafından belirlenir.

Örneğin,evde yaşam kurallarımızı ailemizle birlikte belirleyebiliriz.Ya da arkadaşlarımızla oynayacağımız oyunların kurallarını birlikte belirleriz. Hastane yönetimi, hastane ile ilgili kuralları belirlerken, okul yönetimi de okulda uyulması gereken kuralları belirler….

Kurallara uyulmaması durumunda:

1.Toplumda huzursuzluk çıkabilir.

2.Başkalarının hakları elinden alınabilir.

3.Adalet ve eşitlik kavramları önemini kaybeder.

4.Haklarımız ve özgürlüğümüz çiğnenebilir.

*** Birey, toplum, devlet ilişkisi kanunlarla düzenlenir.

****Eğer bir ülkede kanunlar herkes için aynı ise o ülkede hukuk üstünlüğü vardır. Yani kanunlar tüm kişilerden ve kurumlardan daha üstündür.

KURALLARLA İLGİLİ

-Kuralların birçoğu yazılıdır.

-Yazılı olan kuralların başında anayasamız gelir.

-Anayasamız ülkemizin en önemli kanunudur

-Anayasa hak ve özgürlüklerimizi korur.

-Ülkemizde çıkarılacak bütün kanunlar, anayasaya uygun olmak zorundadır.