KÖK:
Kök, bir sözcüktür ve bir heceden veya birden çok heceden oluşabilir.
Sözcüğün anlamlı en küçük parçası.
Bölünemez.
Türetme ekini almamıştır.örn: var-ım,yok-um
Kapatarak bulunur.
Normal kullanım: Kök+ek
örn:
yap-ım, çek-im
Kökler genel olarak ikiye ayrılır:
a) Ad (ad soylu) kökleri:
ad, sıfat, zamir, edat , bağlaç, ünlem olan sözcüklerin kökleridir.
Örn:
Dağ, güzel, hemen, ben, ile, evet…
b) Eylem (fiil) kökleri:
iş, oluş, hareket bildiren sözcük kökleridir.
Örn: At-, yaz-, sor- , oku-…
GÖVDE:
Kök+yapım eki=gövde
Kökle gövde anlamca birbiriyle ilişkili ancak karşıladıkları kavramlar,varlıklar değişiktir.
Örn:
var-lık-lı, yok-luk, yok-sul-luk
Ben adamı böyle yoklarım.
Yoklarım var olur mu?
EK:
Kök veya gövdelere gelerek ya yeni bir sözcük türetirler ya da sözcüğün cümle içindeki işlerliğini artırırlar.
Ekler tek başlarına bir anlam taşımaz ve kullanılmaz.
Yeni sözcükler yapan YAPIM ekleri.
Sözcüğe işlerlik katan ÇEKİM ekleri.
ÇEKİM EKLERİ:
Eklenince cümle içindeki diğer sözcüklerle ilişkiye sokar.
Sözcüklerin cümle içinde kullanılmalarını sağlar.
Anlam değişmez.
Sözcüğe işlerlik kazandırır.
Türü değişmez.
Sözcüğün cümledeki görevini belirler.
Dışarıdaki sözcüğü cümleye çeker.
İSİM ÇEKİM EKLERİ:
(ADLAR KONUSU İÇİNDE GENİŞ BİR BİÇİMDE İŞLENECEK)
Adların sonlarına gelerek diğer sözcüklere bağlarlar.
Cümle içindeki durumlarını belirten
Adlara cümlede görev veren veya anlamını türlü yönlerden belirginleştiren
Yeni adlar türetmeyen eklerdir.
Örn: Sıra – lar, masa – ya,
FİİL ÇEKİM EKLERİ:
(EYLEMLER KONUSU İÇİNDE GENİŞ BİR BİÇİMDE İŞLENECEK)
Eylemlere gelen çekim ekleridir.
Eylemden yeni bir eylem türetmezler.
Eylemlere gelen zaman, dilek ve kişi ekleridir.
Örn:
Yarın gel – ecek – im
zaman eki kişi eki
Gel – meli – ler
zaman eki kişi eki
YAPIM EKLERİ:
Sözcüğün anlamını, kimi kez de türünü değiştirirler.
Eklenince yeni sözcükler türetir.
Yeni adlar,eylemler.
Anlam değişikliği.
Tür değişikliği.
ADDAN AD
-Ad kökünden veya gövdesinden yeni adlar türetir.
-Addan ad türetir.
Örn:baş-lık-lı,Türk-çe,eş-siz …
a a a a a a a
Göz-de öğrenci.
ADDAN EYLEM
-Ad kökünden veya gövdesinden eylemler türetir.
Örn:oyun-a,taş-la,yeşil-er …
a e a e a e
EYLEMDEN EYLEM
-Eylem kök veya gövdelerinden eylemler türetir.
Örn:gül-üş,gül-üş-me,kov-ala …
e e e e e e e
EYLEMDEN AD
Eylem kök veya gövdelerinden adlar türetir.
örn:dur-ak,ağla-mak,yor-gun-luk
e a e a e a a
Kaz-ı çalışmaları.
TÜREMİŞ (GÖVDE)
Yapım eki almış sözcük
Yapım eki olarak yeni anlam kazanmış sözcük
Gövde kökle ilgili; ancak karışladığı varlık yönünden farklıdır.
Örn: Uyku,boşluk, kalemlik, yolcu …(türemiş ad)
Olgunlaş-, oyna-, gülüş- … (türemiş eylem)
Yaylı, sulu, … (türemiş sıfat)
ne dedin sen farkındamısın
çok güzel
çok kötü
Hiçbirşey bulamadım bu sitede
açıklamalar çok kötüü çok kötü bir site hiç tavsiye etmem
Ya aradığım konu hakkında hiçbir bir şey bulamadım
aynen ya hiç bişi bulamadımmm
çok güzellll bomba sana bir sır vereceğim izleyenler beğensin gelecek bölümlerden bomba habereler
Burada bu sekil konusmayiniz .. Yoksa yorum engeli konacaktir ..
çok güzellll
bence hiç güzel deyill
LOL 🙂
istedımı bulamadım
ıyyy çok igrenç hiç bişe bulamadımmm
Bu sitede hiçbişey bulamadım….!
bu ne biçi örnek
Aynen pohh gibi
bu site bize çok yardımcı oldu
helal
bence çok iyi 😀
bence güzel ama bilgiler yeterli değil biz sadece bunları öğrenmedik daha bir çok konu var bunları araya katmamışsınız kusura bakmayın ama ben sitenizi hiç beğenmedim hatta kapatılsın
sonunda araya araya bulduk bakmadığımız şey kalmadı