- Tarih biliminin yöntemi; araştırmadır.
- Tarihteki bir konuyu araştıran tarihçi, sırasıyla aşağıdaki yöntemleri uygular:
1. Kaynak Arama:
Önce olayla ilgili kaynaklar aranır. Kaynaklar ikiye ayrılır:
a) Ana Kaynaklar / Birinci El Kaynaklar:
Olayın geçtiği döneme ait kaynaklardır.
b) İkinci El Kaynaklar:
Ana kaynaklardan yararlanılarak hazırlanan kaynaklardır.
- Ayrıca kaynakları yazılı ve yazısız kaynaklar diye de ikiye ayırabiliriz:
1. Sözlü (Yazısız) Kaynaklar:
Evler, kaleler, tapınaklar, heykeller, silah, eşyalar, destanlar, efsaneler, fıkralar, atasözleri örf ve adetler vb…
2. Yazılı Kaynaklar:
Kitabeler, fermanlar, kanunlar, mahkeme kayıtları, noterlik yazıları, gazeteler, dergiler seyahatnameler, film ve fotoğraflar vb…
2. Verileri Tasnif, Tahlil ve Tenkit Etme:
a) Tasnif (Sınıflandırma): Elde edilen bilgiler zamana, mekâna ve konuya göre tasnif edilir.
b) Tahlil (Analiz, İnceleme): Kaynaklardan elde ettiğimiz bilgiler güvenilir mi? Karşılaştırma yapılarak bilgiler bu yönde incelenir.
c) Tenkit (Eleştiri): Elde edilen bilgilerin işe yarayıp yaramadığı, hangi bilgilerin kullanılacağı belirlenir.
Dış tenkit; eser sahte mi, iç tenkit; eserde yazılanlar doğru mu?
3. Sentez (Birleştirme):
- Kaynaklardan elde edilen bilgilerin düzenlenerek yazılması aşamasıdır. Yazarken;
- Olaylar, o dönemin şartları göz önüne alınarak,
- İyi bilinmeyen bir olayı, benzer olaylarla açıklamaya çalışmamak ilkelerine dikkat edilmelidir.
3. Tarihin Tasnifi (Sınıflandırılması)
1. Zamana Göre Sınıflandırma: (Ortaçağ Tarihi, 9. Yüzyıl Tarihi gibi)
2. Mekâna Göre Sınıflandırma: (Türkiye Tarihi, Avrupa Tarihi, Çorum Tarihi gibi)
3. Konuya Göre Sınıflandırma: (Tıp Tarihi, Sanat Tarihi, Hukuk Tarihi gibi)