Tıbbi dokümantasyoncu ve sekreter iş olanakları, Tıbbi dokümantasyoncu ve sekreter ne iş yapara?, Tıbbi dokümantasyoncu ve sekreter mesleği hakkında
TANIM
Tıp ve sağlık teknolojisinin çeşitli dallarında yapılan bilimsel araştırmalarda elde edilen bulguların derlenmesi, düzene konması ve araştırıcıların hizmetine sunulması konularında çalışan kişidir.
GÖREVLER
Çalıştığı hastanelerde yatak ve tedavi olanakları, giriş yapan hastaların çeşitli birimlere dağılımı, yapılan tedavinin türü, süresi, şifa ile taburcu olan veya ölenlerin vb. sayılarını toplar, düzenler ve ilgililerin hizmetine sunar,
Çalıştığı hastane veya sağlık kuruluşunun verimlilik, yatak kapasitesi, doğum hızı, ölüm oranı vb. konulardaki periyodik istatistik cetvellerini derler ve araştırıcıların hizmetine sunulması için düzene koyar,
Tıp alanında yapılan bilimsel araştırmalarda elde edilen bulguları derler, düzene koyar,
Hastanelerde hasta kaydı ve taburcu işlemlerini yapar, ilgili bölüm veya doktorlara gönderir,
Tıbbi raporları yazar,
Hastane arşivini baştan kurup düzenleyebilir.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Tıbbi dokümantasyoncu ve sekreter olmak isteyenlerin;
El ve parmakları, görme ve işitme organları sağlam,
Ayrıntıyı algılayabilen,
Dikkatli, düzenli
Kurallara uyan, sorumluluk sahibi,
Kapalı ortamlarda oturarak çalışmaktan hoşlanan,
Sabırlı ve insanlarla rahat iletişim kurabilen kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Tıbbi dokümantasyoncu ve sekreter hastanelerde hasta dosyaları arşivinde, polikliniklerde, servis sekreterliklerinde ve bürolarda görev yaparlar. Hastane personeli ve hastalarla yakın ilişki içerisindedirler. Çalışma ortamı kalabalık ama temiz ve gürültüsüzdür. Hasta yatırma veya taburcu etme işlemleri ile ilgili birimlerde çalışan sekreterler isteklerini ifade edemeyen veya isteklerinin hemen yapılmasını isteyen hasta sahipleri veya yakınlarına durumu açıklamakta zorluklarla karşılaşabilirler.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi üniversitelerin Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokullarının “Tıbbi Dokümantasyon ve Sekreterlik” bölümü ve Sağlık Meslek Liselerinin “Tıbbi Sekreterlik” bölümlerinde verilmektedir.
Meslek liselerinin; Tıbbi Sekreterlik, Tıp Sekreterliği, Büro Yönetimi ve Sekreterlik bölümlerinden mezun olanlar “Tıbbi Dokümantasyon ve Sekreterlik” ön lisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Ortaöğretim Başarı Puanları, okul türleri, Mesleki ve Teknik Eğitim Bölge’leri (METEB) ve mezuniyet yılları dikkate alınarak kontenjan dahilinde yerleştirilebilirler. Meslek liselerinin sınavsız geçiş için belirlenen bölümleri dışındaki bölümlerden ya da liselerden mezun olanlar/olacaklar ise sınavsız yerleştirme sonunda kontenjan kalırsa ek yerleştirme ile açık olan programlara isteklerine ve YGS puanlarına göre yerleştirilebileceklerdir. Bunun için bu kişilerin ÖSYM Başkanlığınca yapılan Yükseköğretime Geçiş Sınavına (YGS) girmeleri ve yeterli “YGS-3” puanı almaları gerekir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokullarının Tıbbi Dokümantasyon ve Sekreterlik programı liseden sonra 2 yıl, Sağlık Meslek Lisesi Tıbbi Sekreterlik bölümü ise ilköğretimden sonra 4 yıldır.
Tıbbi Dökümantasyon ve Sekreterlik programının;
1. yılında: on parmak klavye kullanımı, temel anatomi, tıbbi terminoloji, bilgisayar bilgisi, tıbbi deontoloji, sekreterlik teknikleri, hastalıklar bilgisi, hastane bilgi yönetim sistemleri ve seçmeli dersler bulunmaktadır.
2. yılında: Tıbbi Dokümantasyon, Halkla İlişkiler, hastane uygulaması, bilgisayar bilgisi, kompozisyon derslerinin yanında seçmeli dersler de bulunmaktadır.
Hastane arşivlerinin mimari yapıları, raf düzeni, dosyalama usulleri, ındexleme usulleri, depolama usulleri, arşiv malzemesinin zararlılara karşı korunması, arşiv bütçesinin hazırlanması, hastanelerde bulunması gereken tıbbi kayıt komisyonlarının sekreterya hizmetlerinin nasıl yapılması gerektiği konularında da teorik ve pratik çalışmalar yapılmaktadır.
Uygulama derslerinde dikte cihazlarının nasıl kullanıldığını, bilgisayarda Windows ve windows altında çalışan programları özellikle access, word ve write programlarını öğrenir.
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara “Tıbbi Dokümantasyon ve Sekreterlik Ön lisans diploması ve “Tıbbi Dokümantasyoncu ve Sekreter” unvanı verilir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Üniversite hastaneleri, devlet hastaneleri, sağlık ocakları, özel hastane ve kliniklerde, özel muayenehane hekimliklerinde, tıbbi yazılım (tıbbi dergi, bülten, abstrak vb.) şirketlerinde, medikal malzemenin satış ve tanıtım işlerinde, ambulans şirketlerinde görev alabilirler.
Halen kadro sorunu olmakla birlikte, sağlık alanında bu konuda yetişmiş elamanlara ihtiyaç duyulmaktadır. Kadro sorununun da gelecekte çözüleceği ümit edilmektedir. Ayrıca sayıları gittikçe artan özel hastanelerde de iş bulma şansı artmaktadır.
Hastanelerde tıbbi kayıtları, defterleri tutanların doktorlar ve özellikle hemşireler oldukları göz önüne alındığında, bu görevi yapacak tıbbi dokümantasyoncu ve sekreterlerin yetişmeleri halinde yüzbinlerce elemana ihtiyaç olacağı ortadadır.
Özel sağlık kuruluşlarında sekreter, arşivist, istatistik memuru olarak çalışabildikleri gibi ilaç tanıtım firmalarında da görev yapabilirler. Çok iyi bilgisayar bilgisi ile donatılmış olmaları ve on parmak daktilo bilmeleri tıbbi yazılım büroları tarafından çok aranan eleman olmalarını sağlamaktadır. Özel muayanehane hekimlerinin hasta randevu işlerini takip etmekte, doktorların bilimsel çalışmalarında yardımcı olmaktadırlar.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
Eğitim süresince, hastanelerin döner sermaye, vakıf gibi kuruluşları ile özel sağlık kuruluşlarında gece ve hafta sonu çalışmalarına katılmak suretiyle ek bir gelir elde edebilirler. Ayrıca, mezuniyet sonrası ödemek koşuluyla Kredi ve Yurtlar Kurumu’ndan “Öğrenim ve Harç Kredisi” alınabilir.
Tıbbi dokümantasyoncu ve sekreter olarak Sağlık Bakanlığı ve üniversiteler bünyesinde bir kadro bulunmamaktadır. Bu nedenle mezunların hastane ve sağlık kuruluşlarında çalışabilmeleri için yapılacak Devlet memurluğu sınavına girerek başarılı olmaları gerekmektedir. Sınavda başarılı olmaları halinde, memur veya daktilograf kadrolarında l0. derecenin 2. kademesinden göreve başlarlar. Devlet Memurları Yasasına göre göreve başladığı yıl (ortalama asgari ücretin 2 katı düzeyinde maaş + yan ödemeler + döner sermayeden pay alırlar) l0. derece memur maaşından ücret alırlar. Son zamanlarda sağlık teknikeri kadrosuna atananlar da vardır.
MESLEKTE İLERLEME
“Tıbbi Dokümantasyon ve Sekreterlik” programını bitirenler ÖSYM tarafından yapılan Dikey Geçiş Sınavında (DGS) başarılı oldukları taktirde; Sağlık Kurumları İşletmeciliği, Sağlık İdaresi lisans programına dikey geçiş yapabilirler.
Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulunun tıbbi dokümantasyon ve sekreterlik bölümünden mezun olanlar hastane ve benzer kuruluşlarda idari memur olarak göreve başlarlar. Mesleki başarı ve deneyimlerine göre de büro şefliğine (İdari ve Teknik İşler, Kütüphane ve Dokümantasyon işleri vb.) yükselebilirler.