Haçlı Seferleri ve Coğrafi Keşiflerin de etkisiyle XV. ve XVI. yüzyıllarda Avrupa’da edebiyat ve güzel sanatlardaki gelişmelere Rönesans adı verilir.
Geniş ve yaygın anlamıyla Rönesans, insanın ve dünyanın keşfi ile insanların ortaçağ bilgisizliğinden kurtularak, hür, tenkitçi ve dinden uzak bir kişilik kazanmaları, tabiata yönelmeleri demektir. Önce İtalya’da başlamış daha sonra Fransa, Almanya, İngiltere ve diğer Avrupa ülkelerinde görülmüştür.
Rönesans’ın Nedenleri
- Ortaçağdaki güzel sanatların XV. ve XVI.yüzyıllarda daha da gelişmesi
- Matbaanın ve kağıdın kullanılması ile yeni buluş ve düşüncelerin kolayca yayılması
- XV. ve XVI. yüzyılda Avrupa’da bir çok düşünürün ortaya çıkması
- Avrupa’da sanat ve edebiyattan zevk alan bir kesimin ortaya çıkması
- Sanatçıları destekleyen Meşen denen bir sınıfın oluşması
- İstanbul’un fethi nedeniyle buradaki bazı bilginlerin İtalya’ya gelerek Yunanca’yı ve antikite eserlerini öğretmeleri
- Coğrafi Keşifler nedeniyle insanların düşünce ve ufkunun gelişmesi İslam dünyasının etkisi
- Rönesans hareketi önce İtalya’da başlamış daha sonra Fransa, Alman-ya ve İngiltere’de yayılmıştır.
Rönesans’ın İtalya’da Başlamasının Nedenleri
- Coğrafi konumu nedeniyle bir çok kültür ile etkileşmesi.
- En önemli ticaret yollarının kesişim noktasında bulunduğu için zenginleşmiş olması ve güzel sanatlara ilgi duyulması.
- Eski Roma, Yunan ve Helen uygarlıklarına ait bir çok eserin İtalya’da bulunması
- Roma’nın dini merkez olması nedeniyle bir çok büyük mimari yapı ve sanat eserinin yapılması
- Birbirinden bağımsız bir çok küçük krallığın bulunması nedeniyle halkın diğer insanlara göre daha özgür yaşaması
- Rönesans Hareketlerinin Öteki Avrupa Ülkelerine Yayılması
İtalya’da başlayan Hümanizm ve Rönesans hareketleri zamanla diğer Avrupa ülkelerine de yayıldı.
Bunun başlıca nedenleri
İtalya’nın Avrupa’nın din ve kültür merkezi olması: Avrupa’-dan bir çok öğrenci ve Hıristiyan ziyaretçi İtalya’ya gelmekteydi. “Bunlar Roma’da gördükleri şeyleri ülkelerine etkinürdüler, oralarda da bu gördükleri gelişmeleri yaşatmak istediler.
İtalya Savaşlarının Etkisi : 1494 ile 1559 yılları arasında çıkan İtalya savaşlarında krallar ve komutanlar gördükleri kıymetli eşya ve tabloları satın alarak ülkelerine etkinürdüler. Böylece italyan Rönesans’ı yakın bazı ülkeleri etkilemiştir. Al-manya ve Fransa gibi. Avrupa’da İtalya’dan sonra Rönesans ilk olarak Fransa’da başlamıştır.
Fransa’da Rönesans
Bizzat krallar Rönesans’ın kurucusu oldular, sanatçıları ve hümanistleri korudular. Rable, Ronsar, Monteigne gibi hümanistler Fransız Dili ve Edebiyatının doğmasını sağladılar. Mimari alanında da gelişmeler oldu. Luther sarayı yapıldı.
Almanya’da Rönesans
Almanya’da Rönesans, Reform’la birlikte gelişti. Erasmus, Döklen ve Luther başta gelirler. Erasmus, Deliliğin Methi adlı eseri yazdı. Mimari çok gelişmiş Gotik tarzıyla Köln belediye binası ve Haydelberg şatosu yapıldı.
İngiltere’de Rönesans :İngiliz Rönesansmın en önemli ismi Shakespeare’dir. Eserlerinin konusu-nu eski çağ tarihlerinden alan dram ve trajediler yazdı. En ünlü eseri Hamlet, Otello, Romeo ve Julyet’tir.
Rönesans’ın Sonuçları
- Skolastik düşünce yıkıldı ve serbest dü¬şünce ortamı doğdu.
- Deney ve gözleme dayalı pozif düşünce ortaya çıktı.
- Kilise otoritesi zayıfladı, Reform’a zemin hazırlandı.
- Bilim, sanat, edebiyat alanında bir çok yeni eserler oluşturuldu.
- Avrupa’da sanat ve edebiyattan zevk alan¬lar ile bunlarla alay eden iki toplum sınıfı oluştu.
- Rönesans’ın en tanınmış simaları İtalya’da Vinci, Rafael, Donatello ve Mikelanj Fransa’da Montaigne, Almanya’da Albert Dürer ve İngiltere’de Shakespeare’dir.
NELER ÖĞRENDİK?