MADDEYİ NİTELEYEN ÖZELLİKLER
Çevremizde gördüğümüz canlı veya cansız çok sayıda madde vardır. Maddeleri duyu organlarımızla tanır ve niteleriz. Bir maddeyi nitelemek, o maddenin bir özelliğini ifade etmektir. Maddelerin duyu organlarımızla nitelendirdiğimiz bazı özellikler şunlardır:
- Suda Yüzen ve Batan Maddeler:
Maddeleri suda yüzme ve batma özelliklerine göre nitelendirebiliriz. Bazı maddeler suya atıldıklarında yüzerken bazı maddeler ise batar. Taş parçası, çivi, cam şişe, bozuk para, silgi, anahtar, kum taneleri gibi maddeler suda batarken; kağıt, plastik şişe, şişe mantarı, tahta parçası, top, balon gibi maddeler ise suda yüzerler.
Maddelerin suda batma ve yüzmeleri büyüklüklerine değil, maddenin cinsi ve şekli ile ilgilidir. Örneğin: büyük bir tahta parçası suda yüzerken küçük bir kum tanesi suya atıldığında batar.
Maddelerin suda yüzme ve batma özelliği günlük hayatımızda bazı kolaylıklar sağlamıştır. Örneğin; balonun suda yüzme özelliğinden yararlanılarak hayat kurtaran can simitleri yapılmıştır. Denizlerde ulaşımı sağlayan gemiler yapılmıştır.
- 2.Suyu Emen ve Emmeyen Maddeler:
Maddeleri suyu çekme ve çekmeme özelliklerine göre nitelendirebiliriz. Bazı maddeler suyla temas ettiklerinde suyu tutarak çekerken, bazı maddeler ise suyu çekmez. Havlu, kağıt havlu, peçete, sünger, pamuklu kumaşlar suyu çekerken; cam, naylon ve plastikten yapılmış maddeler ise suyu çekerler.
Maddelerin suyu çekme ve çekmeme özelliği günlük hayatımızı kolaylaştıran bazı kolaylıklar sağlamıştır. Örneğin; suyu çekmeyen maddelerden şemsiye, yağmurluk, çadır gibi eşyalar yapılmıştır.
- 3.Mıknatısla Çekilebilen Maddeler:
Maddeleri mıknatısla çekilme özelliğine göre nitelendirebiliriz. Mıknatıs demir, nikel ve kobalttan yapılmış maddeleri çekerken, bunların dışındaki maddeleri çekmez. Örneğin; Toplu iğne, çivi, demir ataş gibi maddeleri mıknatıs çeker. Lastik, cam, taş, ağaç, porselen, kağıt, silgi, toprak gibi maddeler mıknatıs tarafından çekilmez.
Birçok eşyanın yapımında mıknatısın maddeleri çekip çekmeme özelliğinden faydalanılır. Örneğin; buzdolabı kapaklarında, bazı çantaların kapaklarında mıknatıs kullanılır.