Ad (İsim) Cümlesi: Yükleminde ad ya da ad soylu bir sözcük (sıfat, adıl, belirteç, ilgeç, bağlaç, ünlem) bulunan, ek-fiille çekimlenmiş olan cümlelerdir.
- Evin her köşesi
- * Seni soran adam buymuş.
Yüklemi ek-fiille çekimlenmiş bir isim veya isim grubu olan cümleler, yükleminin türüne göre isim cümlesidir.
İsim cümleleri, genellikle özne ve yüklemden oluşur. İsim cümlelerinin olumsuzunu yapmak için değil ve yok kelimeleri kullanılır. Ağzı var, dili yok.
“Ormanlar koynunda bir serin dere
Dikenler içinde sarı gül vardır.” (Rıza Tevfik Bölükbaşı)
“Sen Türkiye gibi aydınlık ve güzelsin.
Benim doğduğum köyler de güzeldi.” (Cahit Külebi)
“Ölmek değildir, ömrümüzün en feci işi
Müşkül budur , ölmeden evvel ölür kişi” (Yahya Kemal)
Cesurun bakışı, korkağın kılıcından keskindir.
İsim cümlesi veya ad cümlesi; yüklemi bir fiil olmayan cümle. İsim cümlelerinde fiil soylu kelimeler bulunabilir ancak yüklem isim görevinde olmak zorundadır. İsim cümlelerinde isim soylu kelimeler, ek-fiiller kullanılarak yükleme dönüştürülürler. Aşağıdaki cümlelerin hepsi isim cümlelerine örnektir:
- 3 numaralı element lityumdur. (isim)
- Anlaşılan bu işin sorumlusu sensin.
- Babamın çarşıda böyle küçük bir dükkânı vardı. (adlaşmış sıfat)
- Bahsettiğiniz kişi ben değilim. (koşaç)
- Cennet gibidir baharda buralar. (edat)
- Dün okul bahçesinde top oynayanlar kimdi? (zamir)
- Eviniz ne kadar güzelmiş. (adlaşmış sıfat)
- Kapıyı çalan annemdi. (isim)
- Yok bizi arayan soran. (adlaşmış sıfat)
- Yolun sonundaki üç katlı bina bizim okulumuz(dur). (isim tamlaması)