Cümlede isimlerin “-e, -de, -den” hâl eklerini alarak, yüklemin gösterdiği eylemin yöneldiği, bulunduğu, çıktığı yer ve yönü gösteren ögelere yer tamlayıcısı veya dolaylı tümleç denir.
»Seni yolda gördüm.”
Cümlesinin dolaylı tümlecini bulalım.
1-Önce yüklem bulunur:
Cümlede “gör(mek)” fiili görülen geçmiş zaman 1. tekil şahısta çekimlenmiştir. Yani bu cümlenin yüklemi “gördüm” çekimli fiilidir.
2-Şimdi yer tamlayıcısını bulalım:
Nerede gördüm? →yolda
»Bunları eve bırak.
»Cüzdanım arabada kaldı.
»Kitapları Tolga’dan aldım.
»Sizce uzayda hayat var mı?
»Biraz da bana verir misin?
»Kütüphaneden hiç çıkmaz.
Neye? Neyde? Neyden? Nereye? Nerede? Nereden? Kime? Kimde? Kimden?