ROMAN Yaşanmış ya da yaşanabilecek olayların yer, zaman ve kişiye bağlanarak anlatıldığı uzun soluklu eserlere roman denir. *Romanda olaylar geniş ve ayrıntılı olarak anlatılır. *Romandaki bütün olaylar belli bir olay etrafında gelişir.Ana olay etrafında olaycıklar vardır. *Şahıs kadrosu geniştir.Kahramanlar tüm yönleriyle tanıtılır. *Zaman olarak geri dönüşler olur. Romanlar çeşitli türlere ayrılır; – Tarihi Roman: Konusunu … Devamını oku…
Hikaye türünün en eski örnekleri olan ve destandan modern hikayeye geçişi sağlayan anonim eserlerdir. Başka bir tanım yapacak olursak; Türk edebiyatı ürünleri içinde 16.yüzyıldan itibaren görülmeye başlanan, genellikle aşıklar tarafından nazım-nesir karışık bir ifade tarzı ile dinleyicilere anlatılarak nesilden nesile intikal eden, yer yer masal ve destan özellikleri gösteren hikayelerdir. GENEL ÖZELLİKLERİ: *Türk edebiyatında bu … Devamını oku…
Bir milletin başından geçmiş ve toplumda derin etki bırakan savaş,göç,afet,kıtlık gibi olayların etkisiyle söylenmiş,kimi zaman da bir kişinin kahramanlıklarını anlatan uzun manzum hikayelerdir. Destanlar; milletlerin tarihinde derin iz bırakmış önemli olayları harikuladeliklerle süsleyerek anlatan uzun, manzum, milli eserlerdir. Destan anlatıcısı ozan (akın veya baksı) onu bir kopuz eşliğinde söyler. Bir takım mimik, jest ve taklitlerle … Devamını oku…
Manzum Hikaye; bir mekan, bir zaman ve kişiler etrafında gelişen olay örgüsünü şiir halinde anlatan nazım biçimidir. Türk edebiyatında Tanzimat sonrasında gelişen bu türün en güzel örneklerini Tevfik Fikret ve Mehmet Akif Ersoy vermiştir. Manzum hikâyelerin öykülerden tek farkı manzum(şiir) biçimde yazılmış olmasıdır. Bu tür hikayelerde didaktik şiir özelliği görülür. Tarihi: Bu tür için ilk … Devamını oku…
B- GÖSTERMEYE DAYALI EDEBİ METİNLER * Olayı bir topluluk önünde canlandırma esasına dayanan metinlerdir. * Ortaoyunu,karagöz,komedi,dram… gibi türler bu bölüme girer. TİYATRO Hayattaki olayları konu edinen, sahnede oynanmak amacıyla yazılan edebi eserdir. Tiyatro göstermeye bağlı bir güzel sanat dalı olarak “dramatik sanatlar” dan biridir. *Roman ve hikaye soyut olduğu halde, tiyatro somuttur. *Tiyatro metinlerindeki temel … Devamını oku…
KARAGÖZ Seyirlik halk oyunlarından olan Karagöz, bir gölge oyunudur. Oyunda Karagöz cahil halk tipini; Hacivat ise aydın tipini temsil eder. Geleneksel Türk Tiyatrosu ürünlerindendir. Manda ve deve derisinden yapılan resimlerin, bir ışık yardımıyla sahnedeki perdeye yansıtılmasıyla oluşur. Bir gölge oyunudur. Bu nedenle bazı kaynaklarda “Hayal-i Zıl” şeklinde de adlandırılır. Kahramanları Karagöz, Hacivat, eşraftan kimseler, Beberuhi, … Devamını oku…
Makale: Bir gerçeği açıklamak, bir konuda görüş ve düşünceler öne sürmek ya da bir tezi savunmak, desteklemek için yazılan yazılara makale denir. *Anlatım yalın ve yoğundur, nesnel bir nitelik taşır. *Öne sürülen düşünce ve tez kanıtlanır. * Gazete ve dergilerde yayımlanır. Deneme: Yazarın herhangi bir konudaki görüşlerini, kesin kurallara varmadan, kanıtlamaya kalkmadan, okuyucuyu inanmaya zorlamadan … Devamını oku…
METİNLERİN SINIFLANDIRILMASI Metinler gerçeklikle ilişkileri, işlevleri ve yazılış amaçları bakımından sınıflandırılırlar. Bu açıdan netinler, sanat metinleri ve öğretici metinler olmak üzere işlevleri bakımından ikiye ayrılır. Sanat metinlerinde yan anlam değeri taşıyan ve okuyucunun anlayışına, sezgisine bırakılan ifadelere yer verildiğini, mecazlı ifadeler kullanıldığını böylece anlatıma çağrışım ve duygu değeri kazandırarak okuyucunun yeni ve farklı anlamlar çıkarabildiğini … Devamını oku…
BETİMLEYİCİ ANLATIM ÖZELLİKLERİ: 1.Betimlemeler açıklayıcı ve sanatsal betimleme olmak üzere ikiye ayrılır. 2.kişinin iç dünyasını anlatan betimlemelere tahlil(ruhsal portre) denir. 3.Kişinin dış görünüşünü anlatan betimlemelere simgesel betimleme denir. 4.Roman, hikâye, tiyatro, gezi yazısı, Şiir gibi türlerde kullanılır. 5.Kelimenin yan ve mecaz anlamlarına yer verilebilir. Sanatsal Betimleme: 1.İzlenim kazandırmak amacıyla yazılır. 2.Değişik duyulara seslenen özel ayrıntılar … Devamını oku…
Öğretici metinler, bilgi ve haber vermek, ikna etmek, kanıları değiştirmek, uyarmak, düşündürmek, yönlendirmek, tanıtmak gibi amaçlarla yazılan metinlerdir. Öğretici metinler ele aldığı konuya göre çeşitli türlere ayrılır. Bu türlerin hepsinin konuyu ele alış biçimi ve üslubu farklılık gösterir. Öğretici metinler şu şekilde gruplandırılmaktadır: Tarihî metinler: Tarih olaylarının ele alındığı, anlatıldığı metinlerdir. Felsefî metinler:Felsefî konuları ve … Devamını oku…
a)Ünsüz değişimi (yumuşaması) yazıya yansıtılır;ancak özel isimlerin yumuşaması yazıya yansıtılmaz. *Kitapı (yanlış) kitabı (doğru) *Mehmed’in (yanlış) Mehmet’in (doğru) b)Sert ünsüzlerin benzeşmesi yazıya yansıtılır. *Dolapda (yanlış) dolapta (doğru) *2005’de (yanlış) 2005’te (doğru) c)Dudak ünsüzlerinin benzeşmesi(iç ses benzeşmesi) yazıda gösterilmelidir. *Perşenbe (yanlış) Perşembe(doğru) *penbe (yanlış) pembe (doğru) *Tenbel (yanlış) tembel (doğru) *çenber (yanlış) çember (doğru) Ancak kimi … Devamını oku…
İki ya da daha çok sözcüğün yeni bir kavramı karşılamak üzere birleşip kalıplaşmasıyla oluşan sözcüklere birleşik sözcük denir. Birleşik sözcüklerden bazıları bitişik yazılırken bazıları da ayrı yazılır.Bir birleşik sözcüğün bitişik yazılması için şu özellikleri taşıması gerekir: a)Anlam Kaymasıyla Oluşmuş Birleşik Sözcükler Bitişik Yazılır: Hanımeli, Kabakulak,Suçiçeği,Kuşpalazı, b)Ses Değişikliği Yoluyla Oluşmuş Birleşik Sözcükler Bitişik Yazılır: Sütlaç,Kaynana,Cumartesi,Nasıl,Niçin,Zannetmek,Hissetmek,Emretmek,Sabretmek, Kaybolmak,Kahrolmak,reddetmek … Devamını oku…
Gün ve yıl sayıları rakamla ;ay, hem rakamla hem de yazıyla gösterilebilir: *21 Mart 1978 *25.11.1930 *11.X.2000 *18/01/1919 Not:Tarih bildiren sayılardan sonra gelen ekler,kesme işaretiyle ayrılır. *19 Mayıs 1919’da *18.12.1933’te
“Ay,Güneş,Dünya,Mars…” gibi kelimeler eğer coğrafi bir terim olarak gök cisimlerini anlatmak için kullanılırsa büyük harfle, bunun dışında kullanılırsa küçük harfle başlar: *Ay,Dünya’nın uydusudur. *Siz, Dünya’nın Ay’a ve Güneş’e olan uzaklığını biliyor musunuz? *Daha dünyalar kadar işim var.(terimlikten çıkmış) *Pencereden içeriye güneş giriyordu.(terimlikten çıkmış ,güneş ışığı anlamında)