TRAFİKTE GÜVENLİK
İnsan, hayvan ve taşıtların karayolları üzerindeki hal ve hareketlerine trafikdenir. Trafikte en önemli şey insan hayatıdır. Bu sebeple trafik kurallarını en iyi şekilde öğrenmeli ve uygulamalıyız.
İnsanlar trafikte;
- Yaya
- Sürücü
- Yolcu olarak bulunurlar. *Trafik yoğunluğunun artması ile trafik kazaları arasında bir ilişki vardır. Bu nedenle özellikle trafiğin yoğun olduğu yerlerde daha dikkatli olmalıyız.
TRAFİKLE İLGİLİ KAVRAMLAR:
Yaya: Karayolları üzerinde hareketsiz duran veya hareket eden insanlara yaya denir. Taşıt sürücüleri de kullandıkları araçtan inince yaya olurlar.
Sürücü: Karayolunda motorlu ve motorsuz araçları kullanan kişilere sürücü denir.
Yolcu: Sürücü ve görevliler dışında taşıt içinde bulunan kişilere yolcu denir.
Taşıt: İnsan hayvan ve yük taşıyan araçlara taşıt denir. Motorlu taşıt olabileceği gibi motorsuz taşıtlarda vardır.
Yaya Kaldırımı: Karayollarında yalnız yayaların kullanması için ayrılmış alanlara yaya kaldırımı denir. Yaya kaldırımları genellikle taşıt yollarından yüksek olur.
Yaya Geçidi: Taşıt yolunda, yayaların karşıdan karşıya güvenli geçişini sağlamak için yol çizgileri, trafik işaret ve levhaları ile belirlenmiş alana yaya geçidi denir.
Alt Geçit: Karayolunun, diğer karayolunun veya demiryolunun altından geçmesini sağlayan yapıya alt geçit denir.
Üst Geçit: Karayolunun diğer karayolunun veya demiryolunun üstünden geçmesini sağlayan yapıya üst geçit denir.
Trafik İşaretleri: Trafiği düzenlemek içim kullanıla işaretlerin tümüne trafik işareti denir.
Işıklı İşaret Cihazı: Trafikle ilgili sembol, renk ve yazı ile özel bir mesajın aktarılmasını sağlayan ışıklı cihazlara ışıklı işaret cihazı denir.
Banket: Yaya kaldırımı bulunmayan karayollarında, taşıt yolu kenarında yayalara ayrılmış alana banket denir.
Toplu Taşıma: Ulaşım ihtiyacının çok sayıda insanın aynı anda taşınması ile karşılanmasına toplu taşıma denir.
Trafik Polisi: Trafiği düzenlemekle görevli kişilere trafik polisi denir.
Cadde: Şehir içimde bulana ana yollara cadde denir.
Sokak: Caddeye göre daha dar ve daha kısa olan yollara sokak denir.
Trafik Kazası: Karayolları üzerinde bir veya birden fazla taşıtın karıştığı, can veya mal kaybına yol açabilen kazalara trafik kazası denir.
İlk Yardım: Kaza, hastalık, yangın, deprem gibi tehlikeli ve ani durumlarda yaralı veya hastaya en yakın sağlık kuruluşuna gidinceye kadar yapılan müdahaledir.
GÜVENLİ GEÇİŞ YERLERİ
- Yaya geçidi
- Okul geçidi
- Alt geçit
- Üst geçit ü Işıklı işaret cihazının olduğu yerler
- Trafik polisinin olduğu yerler
- Kavşaklar
Yukarıdakilerin hiçbiri yoksa köşe başlarından geçilmelidir.
Eğer bunlar yoksa “Dur, bak dinle, karar ver ve geç” komutlarını uygulamak gerekir. Karşıya geçerken önce sola, sonra sağa, tekrar sola bakıp yolun ortasına gelinir sonra sağa tekrar sağa bakılır.
Taşıt yoksa hızlı adımlarla karşıya geçilir. Önce sola , sonra sağa, daha sonra tekrar sola bakılarak taşıt yoksa yolun ortasına kadar yürünür. Tekrar sağa bakılır. Taşıt gelmiyorsa karşıya geçilir. Buna “Güvenli Geçiş Kuralları” denir.
YAYA OLARAK SORUMLULUKLARIMIZ
1-Trafik kurallarını öğrenip uygulamalıyız.
2-Trafik polislerinin işaretlerine, ışıklı trafik işaret cihazlarına ve trafik işaret levhalarına uymamız gerekir.
3-Yaya ve okul geçitlerini kullanmalıyız.
4-Trafik işaret cihazları ile levhaların neler olduğunu bilmeli ve anlamını öğrenmeliyiz.
5-Yaya yolunda veya kaldırımlarda taşıt trafiğine uzak yerden yürümeli, oyun oynamamalı ve koşmamalıyız.
6-Karşıdan karşıya geçerken güvenli yerlerden geçmeliyiz. Güvenli geçiş yerleri yayalar için yapılmıştır.
7-Yaya kaldırımının olmadığı bir yolda sürücülerin bizi rahatlıkla görebileceği şekilde yolun sağından ve taşıt trafiğine uzak yerden yürümeliyiz. Gece yürüyüşlerinde sürücülerin bizi rahatça görebilmesi için yansıtıcı özelliği olan ve açık renk elbiseler giymeliyiz.
8-Acil durumlar da neler yapmamız gerektiğini bilmeli, 112 ‘yi aramalıyız.
9-Yaya kaldırımı, alt ve üst geçitlerin sağ tarafından yürümek,
10-Görme engelliler için yapılan sarı çizgileri işgal etmemek,
11-Yolda yürüyenleri engelleyecek şekilde grup oluşturmamak,
12-Karşıdan karşıya geçerken güvenli geçiş yerlerini kullanmak,
13-Kol kola girip yürümemek gibi.
*** Kara yolları da karşıya geçecek olan yayalar tehlikelere karşı dikkatli olmalı, duran araçların önünden ve arkasından geçilmemelidir.
***Yaya kaldırımı bulunmuyorsa banketlerden yürünmelidir.
YOLCU OLARAK SORUMLULUKLARIMIZ
1-Taşıt hareket halindeyken ya da dururken taşıtın penceresinden el, kol, baş çıkarmamalıyız.
2-Sürücünün dikkatini dağıtacak hareketlerden kaçınmalıyız.
3-Toplu taşıma araçlarında ayakta yolculuk yapıyorsak taşıt içinde bir yerlere tutunmalıyız.
4-Toplu taşıma araçları hepimizin malıdır. Taşıtlara zarar vermemeliyiz. Temiz tutup korumalıyız.
SÜRÜCÜ OLARAK SORUMLULUKLARIMIZ
1-Sürücüler araçlarını kullanmadan önce gerekli güvenlik tedbirlerini almalıyız.
2-İyi bir sürücü güvenlik önlemlerini almalı ve kurallara uymalıyız.
3-Taşıt trafiğine kapalı olsa bile bisiklet yolun sağında sürmeliyiz.
4-Bisikletin korna ve freni çalışır durumda olmalıdır.
5-Bisiklet, kaykay, paten, kızak ve araç kullanırken asla hız yapılmamalıyız.
6-Basit ilk yardım kurallarını bilmeliyiz.
TAŞIT ÇEŞİTLERİ: 3 türlü taşıt vardır:
a) Kara Taşıtları: Karayolları üzerinde hareket eden taşıtlardır.
Örnek: Otomobil, otobüs, kamyon, bisiklet, at arabası, el arabası, motosiklet, minibüs, traktör……gibi.. Ayrıca demiryolunda hareket eden tren, metro ve tramvay da kara taşıtlarındandır.
b) Hava Taşıtları: Havada hareket eden taşıtlardır.
Örnek: Uçak, helikopter, balon, planör, ……………..
c) Deniz(su) Taşıtları: Suda hareket eden taşıtlardır.
Örnek: Gemi, vapur, yelkenli, sal, sandal, kayık, bot, denizaltı,………
*** Ulaşım araçları yolcu taşıtı ve yük taşıtı olarak sınıflandırılır.
Yolcu Taşıtı: Yolcu taşımaya yarar. Oturma yerleri, havalandırma ve klima gibi konfor sağlayan özellikleri vardır.
Yük Taşıtı: Yük taşımak amacıyla düzenlenmiş taşıtlardır. Taşınacak yükün özelliğine göre tasarlanırlar.
Gidilecek yere birden çok ulaşım aracı ile gidilebiliyorsa tercihlerimizi etkileyen unsurlar olabilir. Ulaşımın kısa sürede gerçekleşmesi için uçakla, ekonomik için tren veya vapurla gidebiliriz.
*Taşıt yolunda bisiklet, scooter (sıkutır), paten ve kızak gibi motorsuz araçlarda vardır. Bu araçları kullanmak için de kurallar vardır. Taşıt yolunda bisiklet kullanmak için 12 yaşından küçük olmamak gerekir.
Bu araçları kullanırken kask, dizlik, dirseklik ve eldiven takmak kaza anında daha az zarar görmemizi sağlayacaktır.