Deri,özellikleri ve görevleri

Vücudumuzu dış etkenlere karşı koruyan dokunma duyu organımızdır. Deri, cisimlerin sert, yumuşak, sıcak, soğuk, ya da pürüzlü olduğunu algılamamızı sağlar düz. Yapısında ter bezleri, kan damarları, Kıllar, sinir uçları, TIRNAKLAR ve yağ bezleri bulunur.

Derinin yapisini iki kısımda inceleyebiliriz:
1 – ÜST DERİ (Epidermis):
Üst üste Sıralanmış, çok katlı epitel doku hücrelerinden (YASSI epitel) oluşmuştur. Iki tabakadan oluşur:
A) Korun (Boynuzsu) Tabaka: Bu tabakayı oluşturan epitel doku hücreleri ölüdür. Ölü hücreler zamanla, keratin denilen boynuzsu bir maddeye dönüşür. Bu tabaka ovalandığı veya yıkandığı zaman pul pul dökülür. Saçlardaki kepekler de ölü hücrelerdir. Üst derinin üst kısmını oluşturan Korun tabakada sinirler ve kan damarları yoktur. Bu tabaka, vücudu, dış etkilere karşı korur.
B) Malpigi Tabaka: Korun tabakanın altında, canlı hücrelerden ibaret, tek sıralı epitel doku hücrelerinin oluşturduğu tabakadır. Malpigi tabakası, canlı hücrelerden oluştuğu için bölünme yeteneğine sahiptir ve zamanla ölen hücrelerin yerini alacak hücreleri oluşturur. Ayrıca, Malpighi tabakasında deriye renk veren Pigmentler (melanin) bulunur. Beyaz ırkta Pigmentler azdır.
Kıl, tırnak, süt ve yağ bezleri de üst deriden oluşur.
2 – ALT DERİ (DERM):
Girintili ve çıkıntılı bir yapıyla, üst deri ile birleşmiştir. Alt deri, üst deriden daha kalınca bir tabakadır. Burada yağ bezleri, ter bezleri, kıl kökleri, kıl (ürperme) kasları, duyu cisimcikleri (basınç, sıcaklık, dokunma), kan damarları ve sinirler bulunur.
Alt alay yer alan duyu cisimcikleri, deriye eşit olarak dağılmamışlardır. Örneğin, parmak uçları ve dudaklarda daha yoğun, el ve ayak tabanında ise diğer Bölümlere göre daha az sayıda duyu cisimciği bulunur.
Ter bezleri: Bir kanalla üst deriden dışarıya açılır. Ter bezlerinin dışarıya açıldığı bu noktalara Gözenek denir. Ter bezleri, ter adı verilen bir salgı salgılarlar. Terin yapısında su ve artık maddeler (karbondioksit, madensel tuzlar) bulunur.
Kıl Kökü: Alt alay yer alan kıl kökleri, damarlar ile beslenir. Bu nedenle Kıllar sürekli olarak uzar. Derinin altında kalan kıl kökünün deri yüzeyindeki uzantılarına kıl denir.
Duyu Cisimciği: duyu cisimcikleri, dokunma sonucu Oluşan algıları alarak, duyu sinirleri ile beyne iletir.
=> Derinin alt kısmında, deri altı tabakası adını Verdiğimiz yağ tabakası bulunur. Yağ tabakası, yağ moleküllerinden oluşmuştur. Vücudu basınç, çarpma, sonucunda ezilip zedelenme (bilgi yelpazesi) gibi dış etkenlere karşı korur. Ayrıca vücudun ısı kaybını önleyerek, vücudun sıcaklığının korunmasını sağlar.Deri altı tabakasındaki yağ moleküllerinin sayıca artması veya genişlemesi, kişilerin şişmanlamasına neden olur.

DERİNİN Görevleri
1 – vücudu dış etkenlere karşı korur.
2 – Dokunma, sıcak, soğuk ve ağrı duyularını alır.
3-Vücut sıcaklığının sabit kalmasını sağlar ve su kaybını önler.
4-Ter salgılayarak, zararlı maddelerin vücuttan dışarı atılmasına, boşaltıma yardımcı olur.
5 – Gözenekler yardımıyla gaz alış verisi yaparak, solunuma yardımcı olur.