Anayasal İlkeler nelerdir? Anayasa İlkeleri ve Haklar

anayasal ilkeler ve haklar, anayasal ilkeler, anayasal ilkeler ve haklar nelerdir

Anayasal İlkeler nelerdir? Türkiye Cumhuriyeti Anayasası “Cumhuriyetinin nitelikleri” başlığı altında “Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk Milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devletidir.” şeklindeki açıklamayla Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Temel İlkelerini saymıştır.

Anayasa, bir devletin temel kurumlarının nasıl işleyeceğini belirleyen, bazı ülkelerde yazılı, bazılarında ise yazısız genel kabul görmüş kurallar bütünüdür. Anayasa ile ayrıca kişilerin temel hak ve özgürlükleri güvence altına almıştır.

Anayasa, bir devletin yönetim biçimini belirtir. Devletin temel kanunudur. Vatandaşların temel hak ve görevlerini bildirir.

Türk Anayasanın Temel İlkeleri Şunlardır:

Atatürk İlkelerine Bağlı Devlet İlkesi
Demokratik Devlet İlkesi
Hukuk Devlet İlkesi
Laik Devlet İlkesi
Sosyal Devlet İlkesi
İnsan Haklarına Saygılı Devlet İlkesi
Eşitlik İlkesi
Güçler Ayrılığı İlkesi

1. insan Haklarına Saygılı Devlet İlkesi
İnsan Haklan Evrensel Bildirgesi Birleşmiş Milletler Genel KurullU1da 10 Aralık 1948 tarihinde
kabul edilmiştir ve 30 maddeden oluşmaktadır.
2. Atatürk Milliyetçiliğine Bağlı Devlet İlkesi
Atatürk milliyetçiliği.ırk ,din, dil ayrımı yapmaksızın Türk vatan ve milletinin bölünmez bir bütün
olduğu, Türk devletine vatandaşlık bağı ile bağlı olan herkesin Türk sayılması gerektiği temel inancına dayanmaktadır. Anayasamızın 66. maddesi Türk devletine vatandaşlık bağı ile bağlı olan herkes Türk’tür demek suretiyle din, dil ve ırk farkı gözetmeksizin herkesi Türk saymıştır. Bu madde Atatürk milliyetçiliğinin bir yansımasıdır.
4. Laik Devlet İlkesi
Osmanlı devleti teorik bir yapıya sahipti.
Anayasanın 24. maddesinde herkes vicdan ve dini inanç ve kanaat hürriyetine sahiptir ilkesi ile de
teminat altına alınmıştır.
5. Sosyal Devlet ilkesi
Sosyal devlet ilkesini gerçekleştirecek iki önlem vardır.
Bunlar;
1 Ulusal
gelirin toplum bireyleri arasında adaletli bir biçimde dağılmasını sağlayacak mali, iktisadi
önlemleri almak (GELİRİN ADALETLİDAĞILIMI)
2 Vatandaşlara
insan haysiyetine yakışır asgari bir yaşayış düzeyi sağlayabilmek için gerekli sosyal
yardım önlemlerini almak ve geliştirmek. (SOSYAL YARDIM)
Anayasamızda sosyal devlet ilkesinin gerçekleşmesini sağlamak için çeşitli ilkelere yer verilmiştir.
Örneğin ailenin korunması, topraksız çiftçilerin topraklandırılmaları, çalışanların sosyal ve ekonomik
önlemlerle korunması, adaletli bir ücret rejiminin uygulanması, herkesin sosyal güvenlik hakkına
sahip olması.
6. Hukuk Devleti İlkesi
Hukuk devleti vatandaşlara temel hak ve hürriyetleri tanıyan idarenin ve idare makamlarının hukuka
bağlılıklarını sağlayarak vatandaşlarına hukuki güvenlik sağlayan devlettir.
Hukuk devleti ilkesi için şu hususların gerçekleşmesi gerekir.
Hukuk devleti ilkesinin unsurları;
ı. Temel hak ve hürriyetler güven altında bulunmalıdır; Temel hak ve hürriyetler ancak kanunla
sınırlanabilir.
2. Kanunların ve Kanun Hükmünde Kararnamelerin Anayasaya uygunluğu sağlanmalıdır; Bu görev
anayasa mahkemesine verilmiştir. Anayasa mahkemesi kanunların, kanun hükmünde kararnamelerin ve TBMM meclis içtüzüğünün anayasaya uygun olup olmadığını denetler, anayasaya aykırı hükümlerin tamamını yada bir kısmını iptal eder.
3. İdarenin hukuka bağlılığı sağlanmalıdır. Anayasamıza göre idarenin her tür eylem ve işlemine karşı yargı yolu açıktır. Bu hüküm ile yönetimde keyfiliği önlemek istemiştir.