BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ÖRGÜTÜ (24 EKİM 1945) BİRLEŞMİŞ MİLLETLER VE NATO’YA GİRİŞİMİZ
II.Dünya savaşı süreci içerisinde başlayan uluslar arası bir örgüt kurma çalışmaları 24 ocak 1945’te Birleşmiş Milletler Bildirgesi’nin yayımlanması’yla Birleşmiş Milletler Teşkilatı’nın kurulmasıyla sonuçlandı. Teşkilatın kuruluş amacı dünya barışını ve güvenliğini korumak ve ülkeler arasında ekonomik ve kültürel ilişkileri geliştirmekti.
Türkiye,15 Ağustos 1945’te Birleşmiş Milletler anayasasını kabul ederek örgütün tam üyesi oldu. Doğu Avrupa’daki etkinlikleri üzerine güvenliklerinin tehlikeye düştüğünü belirten Fransa, İngiltere, Belçika, Hollanda ve Lüksembourg, 17 mart 1945’te Brüksel Antlaşması ile ortak bir savunma örgütü oluşturmayı kabul ettiler. ABD’nin de bu örgüte katılmasıyla 4 nisan 1949’da Kuzey Atlantik Antlaşması imzalandı ve NATO kuruldu. Türkiye’de bu örgüte 18 şubat 1952’de resmen üye oldu. Birleşmiş Milletlerin kuruluş amacı Dünyada devletler arası çıkabilecek sorunları barışçıl yollarla çözmek ve savaşı önlemektir.
Teşkilatın organları:
A) Genel Kurul: Teşkilat üyesi bütün devletlerin temsil olunduğu Geniş organdır. Her üye devlet kurulunda en çok 5 temsilci bulundurulabilir. Ancak sadece bir oy hakkına sahiptir.
B) Güvenlik Konseyi: Beşi sürekli (ABD, İNGİLTERE, ÇİN, FRANSA, RUSYA) olmak üzere 15 üyesi vardır. 10 devlet genel kurul tarafından iki yıl için seçilir. Her üyenin bir temsilcisi bulunur. Beş üye ülke veto hakkına sahiptir. Milletler arası barış ve güvenliğin korunmasında başlıca sorumlu güvenlik konseyidir.
C) Ekonomik ve Sosyal Konsey: Üç yıl süre için seçilen 54 üyeden oluşur.
D) Vesayet Konseyi: Günümüzde vesayet rejimi ile idare edilen ülke kalmadığından konseyin önemi kalmamıştır.
E) Milletlerarası Adalet Divanı: Barışın bozulmasına yol açabilecek anlaşmazlıkların düzeltilmesi adalet ve hukuki prensiplerine uygun olarak gerçekleştirmek amacıyla kurulmuştur. 15 bağımsız yargıçtan teşekkül eden divanın yargı ve danışma yetkileri vardır.
UNESCO: Birleşmiş milletler cemiyeti üyeleri barışın eğitim,bilim ve kültür yoluyla sağlanacağına inandılar. Bu amaçla Birleşmiş Milletler eğitim,bilim ve kültür kurulu olarak UNESCO’yu kurdular.
İLO: Dünya çalışma örgütüdür.
WHO: Dünya sağlık örgütüdür.
GATT: Gümrük genel tarifeleri ve ticaret genel anlaşması
IMF: Uluslar arası para fonu
IDA: Uluslar arası kalkınma birliği
IBRD: Uluslar arası imar ve kalkınma bankası
IFC: Uluslar arası maliye kuruluşu
ICAO: Uluslar arası sivil havacılık örgütü
UPU: Dünya posta birliği
İTÜ: Uluslar arası telekomünikasyon
WMO: Dünya meteoroloji uzmanı
WIPO: Dünya fikri mülkiyet örgütü
IMO: Uluslararası denizcilik örgütü
HABİTAT: Dünya yerleşme örgütü
UNİCEF: Dünya çocuk örgütü