Ölüm Aylığı Nasıl Alınır?
Ölüm aylığı alınması kişinin vefat eden bir sigortalı yakınından kendisine maaş bağlanması durumudur. Ölüm aylığı ile kişinin geride kalan yakınlarının mağdur olma durumu önlenmiş olur. Ölüm aylığı alabilmek için hangi şartlar gereklidir, ölüm aylığı almak isteyen kişiler nereye başvuru yapmaları gerektiği konusunda bilgilenmeleri için yazımızın devamını okumaları gerekir. Ölüm aylığı, ölen kişinin sigortalı olması durumunda vefat etmesi durumunda geride eş ve çocuklarına bağlana bir ödemedir. Vefat eden kişiler için kadın ya da erkek olması fark etmemektedir. Her iki durumda da ölüm aylığı bağlanmaktadır. Sigortalı öldükten sonra aylıktan yararlanabilmek için kişi ya da kişilerin gerekli şartları taşımaları gerekir. Gerekli şartların taşıyan kişiler ölüm aylığı almaya hak kazanmaktadır.
Ölüm Aylığı Almak İçin Hangi Şartlar Gerekir?
Ölüm aylığı almak için gerekli şartlar olarak şunları sayabiliriz;
- En az 1800 gün kadar yaşlılık ve ölüm sigorta piriminin bildirilmesi,
- Sigortalı olan kişinin borçlanma süreleri hariç en az 5 yıl gibi bir süre zarfı içinde sigortalı olması ve buna göre toplamda 900 günlük malullük, ölüm ve yaşlılık sigorta primlerini bildirmesi durumunda ölüm maaşı bağlanabilmektedir.
- Yaşlılık aylığı almaya hak kazanmış olup işlemleri daha tamamlanmamış olanlar
- Sigorta nedeniyle çalışmaya başlayıp yaşlık aylığı kesilen ve bu durumda ölen sigortalının hak sahibi olan kişilere yazılı istekte bulunmaları durumunda da ölüm aylığı bağlanmaktadır.
Ölüm Aylığı Bağlanması İçin Başvuru İşlemleri Nasıl ve Nereye Yapılmalıdır?
Ölüm aylığı başvuruları için kişilerin öncelikle ilgili yerlere başvuru yapmaları gerekir. Ölüm aylığı almak isteyen kişilerin kurumca hazırlanan tahsis talep dilekçesi ile sosyal güvenlik il müdürlüğü ya da sosyal güvenlik merkezine başvuru yapması gerekir.
Ölüm Aylığı Başvurusunda İstene Belgeler Nelerdir?
Ölüm aylığı başvurusunda istenen belgeler şunlardır;
- Tahsis talep dilekçesi içim 15 yaşından küçük çocuklarda 1 adet belgelik fotoğraf
- Malul olan çocukların çalışma kuvvetinde kayıp oranı tespit edilmesi durumunda bu kişilerin Kurum Sağlık Kurulu kararlarına itiraz başvurularının sonuçlandırılması durumunda
- Sigortalının ölüm zamanında hak sahibi olma durumunu ölüm tarihinden sonraki zamanda kanması durumunda bu niteliği kazandığına dair tarih bildirilir.
- Ölüm aylığının kesilmesini sağlayan durumun ortadan kaldırılması durumunda diğer aydan itibaren ölüm aylığı almaya başlanır.
Zaman Aşımı Durumunda Ne Olur?
Kişinin iş kazası, meslek hastalığı ve ölüm gibi durumlarda bağlanan aylık ya da gelirler hakkın kazanılmış olduğu 5 yıllık bir süre içinde bazı kısımlara zaman aşımına uğrayabilir. Bu durumda bir müddet durumların tespiti için aylıkların alımı durdurulur. Beş yıl gibi bir süre içinde hak kazandığı halde başvuru yapmayan kişiler bu süreden sonra talepte bulundukları takdirde aylık ya da gelirlerin ödenmediği zamanlar tespit edilir ve geçen süredeki zamanlar tespit edildikten sonra ilgili para hak sahibi kişiye ödenir.
Ölüm Aylığı
Ölüm Aylığına Hak Kazanma Koşulları Nelerdir?
Kanunun yürürlük tarihinden sonra ölen sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için;
a-) En az 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş veya,
b-) 4/1-(a) sigortalıları için, her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş,
olması şartıyla ölüm aylığı bağlanır.
Ayrıca;
a-) Malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı almakta iken veya malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanmış olup henüz işlemleri tamamlanmamış,
b-) Bağlanmış bulunan malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı, sigortalı olarak çalışmaya başlamaları sebebiyle kesilmiş,
durumda iken ölen sigortalıların hak sahiplerine yazılı istekte bulunmaları halinde ölüm aylığı bağlanır.
Ölüm aylığı bağlanabilmesi için sadece 4/1-(a) sigortalıları için öngörülen her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması şartında; gerek ölen sigortalı tarafından, gerekse hak sahipleri tarafından yapılan tüm borçlanmalar bu şartların oluşmasında dikkate alınmamaktadır.
Ancak, 1/10/2008 tarihinden önce ölen sigortalıların 900 gün hesabında borçlanılan tüm süreler dikkate alınmaktadır.
Ayrıca, kendi nam ve hesabına (5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi) çalışan sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için ölen sigortalıların genel sağlık sigortası primi dâhil, prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması şarttır.
Ölüm Aylığı Kimlere Bağlanır?
Ölüm aylığı, ölen sigortalının;
a-) Eşine,
b-) Çocuklarına,
c-) Anne ve babasına,
bağlanır.
Hayatını Kaybeden Sigortalının Eşine Aylık Bağlanmasının Şartları Nelerdir?
Eşine aylık bağlanması için, ölüm tarihinde sigortalının eşi ile yasal evlilik bağı bulunması şarttır. Sigortalının dul eşine % 50 si; aylık bağlanmış çocuğu bulunmayan dul eşine ise Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaması veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması halinde % 75 i oranında aylık bağlanacaktır.
Hayatını Kaybeden Sigortalının Çocuklarına Aylık Bağlanmasının Şartları Nelerdir?
Ölen sigortalının çocuklarına aylık bağlanabilmesi için çocukların cinsiyeti, yaşı, malul olup olmaması, öğrenim durumu ve medeni hali gibi kıstaslar mevcuttur.
Hak sahibi çocuklara ölüm aylığı bağlama şartları aşağıda açıklanmış olmakla birlikte, 21/03/2018 tarihli ve 7103 sayılı Kanun ile hak sahibi çocuklar için yeni düzenlemeler yapılmıştır. Buna göre, 27/3/2018 tarihinden itibaren ölüm aylığı bağlanması talebinde bulunan çocuklardan 4/1-(a) kapsamında sigortalı sayılanlara; 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yükseköğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurana kadar aylık bağlanacaktır. Aylık almakta iken 4/1-(a) kapsamında sigortalılığa tabi çalışmaya başlayan hak sahibi çocukların da Kanunda belirtilen yaş ve öğrencilik nitelikleri devam ettiği sürece bağlanan aylıkları kesilmeyecektir.
Erkek çocuklara ölüm aylığı bağlanabilmesi için;
Evli olup olmadıklarına bakılmaksızın, erkek çocukların yükseköğrenim görmeleri halinde 25 yaşını doldurmamış olmamaları, ortaöğrenim görmeleri halinde 20 yaşını doldurmamış olmaları, herhangi bir eğitim kurumunda öğrenim görmemeleri halinde ise 18 yaşını doldurmamış olmaları
Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmıyor olmaları,
Kendi sigortalılıkları nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması,
şarttır.
Kız çocuklara ölüm aylığı bağlanabilmesi için;
Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmıyor olmaları,
Kendi sigortalılıkları nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması,
evli olmamaları veya evli olmakla birlikte sonradan boşanmış veya dul kalmış olmaları şarttır. Kız çocuklarına ölüm aylığı bağlanabilmesi için herhangi bir yaş ya da öğrenim durumu şartı bulunmamaktadır.
Malul çocuklara ölüm aylığı bağlanabilmesi için ;
Kurum Sağlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az % 60 oranında yitirdiği tespit edilen malul çocuklara da evli olup olmadığına, yaşına veya cinsiyetine bakılmaksızın ölüm aylığı bağlanır.
Malul çocuklara bağlanan ölüm aylıkları;
– Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başladıkları tarihi,
– Kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlandığı tarihi,
– Kanunun 94 üncü maddesine göre yapılan kontrol muayenesi sonucu Kurum Sağlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az % 60 oranında yitirmediği tespit edilen çocukların yeni malullük durumuna esas tutulan rapor tarihini,
izleyen ödeme dönemi başından itibaren kesilecektir.
Hayatını Kaybeden Sigortalının Anne Ve/Veya Babasına Aylık Bağlanmasının Şartları Nelerdir?
5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra vefat eden sigortalının anne ve/veya babasına aylık bağlanabilmesi için de yine birtakım kıstaslar mevcuttur. Öncelikle anne ve/veya baba 65 yaşın altında ise, ölen sigortalının hak sahibi eş ve çocuklarından geriye artan hisse olmak zorundadır. Ayrıca anne ve/veya babanın her türlü kazanç ve irattan elde etmiş oldukları gelirleri asgari ücretin net tutarından az olmak zorundadır. Yine anne ve/veya babaya ölen çocuklarından ölüm aylığı bağlanabilmesi için, diğer çocuklarından hak kazanılan gelir/aylıklar hariç olmak üzere, gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması da şarttır.
Anne ve/veya baba 65 yaşın üstünde ise, yukarıda belirtilen şartları taşımaları halinde ölen sigortalının hak sahibi eş ve çocuklarından geriye artan hisseye bakılmamakta, artan hisse olmasa bile ölüm aylığı bağlanmaktadır.
Ölüm Aylığı Bağlanması İçin Nereye Ve Nasıl Başvurulur? Müracaat İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
4(a) (SSK)kapsamında ilk ölüm aylığı bağlama işlemleri için Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğümüze, ölüm aylığı bağlandıktan sonraki ikincil işlemleriniz için ise Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Bağımsız ve Hizmet Akdiyle Çalışanlar Emeklilik Daire Başkanlığı Mithatpaşa Cad. No:7 Sıhhiye/ANKARA adresine tahsis talep ve beyan taahhüt belgesi ile müracaat edilmesi gerekir.
4(b) (BAĞ-KUR) kapsamındaki ölüm aylığı bağlama işlemleri için sigortalının dosyasının bulunduğu Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüklerimize tahsis talep ve beyan taahhüt belgesi ile müracaat edilmesi gerekir.
Tahsis talep ve beyan taahhüt belgesine;
-Malul çocuklar için sağlık kurulu raporu
-Vasi İlamı (Hak sahiplerine vasi tayin edilmesi durumunda)
eklenir.
Ayrıca, www.turkiye.gov.tr adresi üzerinden başvuru imkanı bulunmaktadır.
Kurumumuz ve MEB ve YÖK arasında yapılan protokol kapsamında öğrenci belgeleri elektronik ortamda temin edilmektedir. Öğrenci belgesinin güncel olup olmadığı konusunda tereddüt edilmesi durumunda hak sahiplerinden talep edilmektedir.