Bir veya iki yüzeyi küresel olan saydam cisimlere mercek denir. Kalın ve ince kenarlı olmak üzere iki çeşit mercek vardır.
Kenarları ince olan merceklere ince kenarlı, kenarları kalın olan merceklere ise kalın kenarlı mercek denir.
Merceklerde de tıpkı küresel aynalardaki gibi asal eksen, odak noktası, merkez gibi kavramlar vardır. Mercek ile asal eksenin kesiştiği noktaya optik merkez, merkez ile mercek arasındaki mesafenin yarısına ise odak noktası denir.
UYARI : Mercekler ile küresel aynalar özellik olarak birbirlerine çok benzemektedir.
İnce kenarlı mercekler Çukur aynalara benzer
Kalın kenarlı mercekler Tümsek aynalara benzer
Mercekler ile küresel aynalar arasındaki en önemli fark, küresel aynalarda ışın aynaya çarpınca yansıyarak geldiği ortama dönerken, merceklerde gelen ışın kırılarak diğer ortama geçmektedir.