Mektup, Çeşitleri ve Özellikleri

Başka bir yerde bulunan bir kişiye ya da kuruma bir bilgi iletmek, bir bilgi sormak, istemek, duyguları ifade etmek amacıyla yazılan yazılara mektup denir.

Mektubun diğer yazı türlerinden ayrı bir özelliği vardır. Her şeyden önce; bağımsızdır, ufukları alabildiğine geniştir, dar kalıplar ve kurallar içinde tanımlanamaz. Konuları oldukça bol ve sınırsızdır. Doğallığın ve içtenliğin en çekici belgesidir. Elbette ki herkese aynı içtenlikle mektup yazılamaz. Gönderdiğiniz kişi ya da kurumla olan ilginin derecesine göre mektubun hitap bölümünden sonuç bölümüne kadar değişen üslup özelliği vardır.

Mektuplarda dil farklı işlevlerde kullanılabilir: Olay, durum, kişi vs. ile ilgili bilgilerin aktarıldığı bölümlerde göndergesel işlev, konuyla ilgili duygu ve heyecanların dile getirildiği bölümlerde heyecana bağlı işlev, göndericinin alıcıdan bir şeyler yapmasını istediği bölümlerde ise alıcıyı harekete geçirme işlevi kullanılır.

Dünyada bilinen ilk mektup örnekleri Mısır firavunları (MÖ 15.14. yüzyıl) ve Hitit krallarının mektuplarıdır.
Mektubun dünyada yaygın bir biçimde kullanımı 16. 17. yüzyıldan itibaren başlar. Bizde devlet adamlarının diğer devlet adamlarına gönderdikleri siyasi içerikli yazılar, bu türün ilk örnekleri sayılabilir. Mektup, 19. yüzyıldan itibaren posta hizmetleriyle yaygınlaşmıştır.

Divan edebiyatında mektupların toplandığı eserlere “mektubat” denir. Geniş anlamıyla düz yazıyla yazılan metinlerin toplandığı eserler olan “münşeat” da mektupların toplandığı eserler için kullanılan bir ifadedir.
Halk dilinde mektuba gam yükü, gönül dili, çile bohçası gibi isimler verilmiştir.

Yorum yapın

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.