Fransız İhtilalinin nedenleri, sonuçları, osmanlı devletine etkileri

Fransız İhtilali’nin nedenleri

* Fransa’da Kralın halkı köle gibi görmesi,

* Yedi Yıl Savaşları ve Amerikan bağımsızlık savaşı nedeniyle iyice artan bütçe açıklarının kapatılması için halktan alınan vergilerin artırılması

* Sosyal sıınflar arsındaki farklılıklar nedeniyle halkın soylulara karşı duyduğu kinin giderek artması,

* ingiltere’de demokrasi alanında görülen gelişmelerin Fransız halkı tarafından izlenmesi

* Amerika Birleşik Devletleri’nin kurulması ve demokrasiye geçilmesinin Fransa’da yankı uyandırması,

* Monteskiyö (Montesquieu), Valter, Didero (Diderot) ve Jan Jak Russo (J. J. Rousseau) gibi aydınların halkı aydınlatmaları,

* Amerika’daki kolonilere yardım etmek amacıyla Amerika’ya gönderilen Fransız subayların Fransa’ya geri döndüklerinde aynı mücadeleyi Fransa’da da gerçekleştirmek istemeleri

Fransa Kralı XVI. Lui, ekonomik durumun düzeltilmesi amacıyla Eta Jenerö (Etats Généraux) Meclisi ni topladı. Fakat toplantıda soylular, rahipler ve halk temsilcileri arasında anlaşmazlık çıkınca, kral meclisi kapattı. Halk temsilcileri bu olay sonunda isyan ederek yeni bir anayasa yapma hazırlıkları için kurucu meclis oluşturdular. Kurucu meclis, soyluların ve rahiplerin ayrıcalıklarına son vererek İnsan ve Vatandaş Hakları Bildirisi‘ni ilan etti.

Bu bildirinin bazı maddeleri şunlardır:

* Her insan doğuştan hür ve diğerleriyle eşittir, vazgeçilmez haklara sahiptir.

* Yönetim gücü millete ait olmalıdır. Sadece milletin seçtiği temsilcilerin yönetme hakkı vardır. Millet de bu temsilcileri denetleyebilir.

İhtilalden kısa bir süre sonra Kral XVI. Lui idam edildi. Yeni bir anayasa hazırlanarak meşrutiyet yönetimine geçildi.

1804 yılında Napolyon Bonapart, imparator seçildi. Böylece Fransa’da Birinci İmparatorluk Devri başladı.

Fransız İhtilali’nin Sonuçları

* Fransa’da Ortaçağ’dan beri süregelen sosyal sınıflar sona erdi, eşitlik ilkesi kabul edildi.

* Ulusal egemenlik fikri yaygınlaşmaya başladı.

* Mutlak krallıkların yıkılabileceği anlaşıldı.

* Demokrasi ilkeleri benimsendi.

* Milliyetçilik düşüncesi yaygınlaşarak tüm dünyaya yayıldı.

* Fransız ihtilali sonucunda, insan ve Vatandaş Haklan Bildirisi ilan edildi.

* Milliyetçiliğin yayılması çok uluslu imparatorlukların yıkılmasına ve milli devletlerin kurulmasına neden oldu.

* ihtilalin getirdiği özgürlük, eşitlik, milliyetçilik fikirlerinin kendileri için tehlikeli olduğunu düşünen Avrupa devletleri Fransa’ya savaş açtı. Böylece İhtilal Savaşları başladı.

* Fransa’da Laik yönetim anlayışına geçildi.

* Fransa’da ve Avrupa’da uzun yıllar sürecek olan yeni sorunlar ortaya çıktı.

* 1830 ve 1848 ihtilalleri’ne zemin hazırlandı.

* Yeniçağ sona erdi, Yakınçağ başladı.

Fransız İhtilali’nin Osmanlı Devleti’ne Etkileri

Osmanlı Devleti Fransız İhtilali’nden genellikle olumsuz şekilde etkilenmiştir. Milliyetçilik fikrinin yayılması ve bazı Avrupalı devletlerin Osmanlı Devletl’ni parçalamak için Osmanlı ülkesindeki azınlık uluslarını kışkırtması nedeniyle Osmanlı Devleti’nin parçalanma süreci hızlanmıştır.

Fransız ihtilali’nin Osmanlı Devleti üzerinde olumlu denilebilecek etkisi; insan hakları, eşitlik, özgürlük, hukukun üstünlüğü ilkelerinin Türk aydınları arasında yayılması oldu.

Yorum yapın

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.