Geçişsiz iken “ –( )r , –dır, –t ” ekleriyle geçişli hale getirilen fiillere oldurgan fiiller denir.
Geçişsiz olan bir fiilin ettirgenlik eklerini alarak geçişli fiil haline dönüşmesine oldurganlık, bu haldeki fiillere ise “oldurgan fiiller” denir. Oldurgan fiillerin hiçbiri kök halinde değildir. Bu fiiller türemiş, yani gövde halindeki fiillerdir. Oldurgan fiillerde işi bizzat öznenin kendi yapar.
Oldurgan fiiller, geçişsiz fiillere “-t,-it,-r,-ir,-dir” ekleri getirilerek yapılır. Böylece geçişsiz durumundaki fiil geçişli hale gelmiş olur.Bu tür fiillere oldurgan fiiller denir.
| GEÇİŞSİZ | Eki | OLDURGAN |
| gülmek | -dır | güldürmek |
| ağlamak | -t | ağlatmak |
| pişmek | -ir | pişirmek |
| çıkmak | -ar | çıkarmak |
Annem her gün çamaşır yıkıyor. (NEYİ?……..Geçişsiz)
Çocuk sabaha kadar ağladı. (KİMİ?……….GEÇİŞSİZ)
Babam çok üzülmüş. (KİMİ? NEYİ?……….Geçişsiz)
Akşama doğru Elazığ’a döndük. (KİMİ? NEYİ?……..Geçişsiz)
ÖRNEK: gülmek (geçişsiz) — güldürmek(oldurgan)
ağlamak (geçişsiz) — ağlatmak (oldurgan)
Milli değerlerimizi yaşatmalıyız. (oldurgan fiil)
ÖRNEK: Çocuğu zor da olsa uyuttum.
yüklem
“Uyumak” Neyi uyumak?(Cevap yok)
“Uyutmak” Neyi uyutmak?(Çocuğu)-FİİL OLDURGANDIR.