BESİN İÇERİKLERİ
Besinlerin bazılarını bitkilerden, bazılarını hayvanlardan elde ederiz. Bitkilerden elde ettiğimiz besinlere bitkisel besinler, hayvanlardan elde ettiğimiz besinlere ise hayvansal besinler adı verilir.
Sebzeler ve meyveler bitkisel besinlerdir. Et, süt ve yumurta ise hayvansal besinlerdir. Besinlerin içinde vücudumuz için gerekli olan maddeler vardır. Bu maddelere besin içerikleri denir.
Besin içerikleri 6 çeşittir:
- 1.Karbonhidratlar,
- 2.Yağlar,
- 3. Proteinler,
- 4.Vitaminler,
- 5.Mineraller
- 6.Su
Besinlerde birden fazla besin içeriği bulunabilir. Besin, içinde hangi içerik fazla ise besin o gruba dahil edilir.
1.Karbonhidratlar:
* Karbonhidratlar, vücudumuza enerji veren besin içerikleridir.
* Ekmek, elma, şeker pancarı, üzüm, muz, patates, buğday, yulaf ve pirinç gibi tahıllar karbonhidrat bakımından zengin besinlerdir.
2.Yağlar:
* Yağlar da vücudumuza enerji veren besin içerikleridir.
* Yağlar, karbonhidratlardan daha fazla enerji veren besin içerikleridir.
*İhtiyaç duyulan enerji karbonhidratlardan karşılanmadığı durumlarda yağar kullanılır.
* Yağlar, enerji vermek dışında vücut sıcaklığının korunmasında ve vücudu darbelere karşı korunmasını da sağlar.
* Yağlar; hayvansal ve bitkisel yağlar olmak üzere 2 çeşittir.
– Tereyağı ve kuyrukyağı hayvansal yağlardır.
– Zeytinyağı, ayçiçeği yağı, mısır yağı, fındık yağı, soya yağı, kanola yağı bitkisel yağlardır.
3.Proteinler:
* Proteinler, vücudumuza yapıcı – onarıcı besin içerikleridir.
* Proteinler;
– Büyüme ve gelişmede,
– Yıpranan dokuların yenilenmesinde,
– Vücudumuzun mikroplara karşı dirençli olmasında,
– Saçlarımızın ve tırnaklarımızın uzamasında,
– Kırılan kemiklerimizin iyileşmesinde,
görevlidir.
* Et, balık, yumurta, süt ve süt ürünleri, nohut, mercimek, fasulye, fındık, fıstık, badem ve ceviz protein bakımından zengin besin içerikleridir.
4.Vitaminler:
* Vitaminler, vücudumuza düzenleyici olarak görev yapan besin içerikleridir.
* Vitaminler; vücudumuzun mikroplara karşı dayanıklılığını arttırarak bizi hastalıklardan korur.
* Vitaminlerin A, B, C, D, E, K isimlerinde farklı çeşitleri ve her vitaminin farklı görevi vardır.
5.Su:
* Su, vücudumuzda düzenleyici olarak görev yapan besin içeriğidir.
* Canlıların yaşamaları için suya ihtiyaçları vardır. Susuz yaşam olmaz.
* Vücut sıcaklığının korunması, atık maddelerin vücuttan uzaklaştırılması su sayesinde olur.
* Tüm besinlerin içinde su bulunur. Ancak bazı besinlerde fazla miktarda su bazı besinlerde az miktarda su bulunabilir.
6.Minareller:
* Mineraller, vücudumuzda düzenleyici olarak görev yapan besin içeriğidir.
* Vücudumuzda kemik ve dişlerimizin güçlenmesinde, yaralarımızın iyileşmesinde, kaslarımızın düzenli çalışmasında mineraller görevlidir.
* Mineraller tüm besinlerde bulunur. Ancak su , maden suyu ve balık mineral bakımından daha zengindir.