Cumhuriyete Nasıl Kavuştuk ?
Cumhuriyetten önce devletimizi padişahlar yönetirdi. Milletin padişahı seçme yetkisi yoktu. Babası ölünce yerine oğlu geçerdi.
İlk padişahlar ülkeyi iyi yönetmişti. Topraklarımızı genişletmişlerdi. Ancak sonradan gelen padişahlar ülkeyi iyi yönetemediler. Topraklarımız giderek başka devletlerin eline geçti.
Daha sonra da elimizde kalan son toprakları almak için düşmanlar harekete geçtiler. Dünya devletlerinin katıldığı büyük bir savaş çıktı. Bu savaşa 1. DÜNYA SAVAŞI dendi. Osmanlı Devleti bu savaşa Almanya ile birlikte katıldı. Almanya ve onunla birlikte katılan devletler savaşı kazanamadılar
Yapılan antlaşmalar sonucu ülkemiz düşmanlar tarafından işgal edildi. Ülkemiz halkı için zor günler başladı.
Mustafa Kemal Paşa ve onun arkadaşları halkı bir araya toplayıp yeni bir ordu kurdular. Türk ulusu O büyük önderin etrafında toplandı. Böylece Kurtuluş Savaşı başlamış oldu. Bu savaşa kadın, erkek, yaşlı, genç herkes katıldı. Sonunda düşmanlar yurdumuzdan atıldı.
Atatürk padişahlık yönetiminin iyi bir yönetim şekli olmadığını biliyordu. Bu yüzden padişahlık yönetimini kaldırarak yerine “halkın kendi kendisini yönetmesi” demek olan cumhuriyeti 29 Ekim bin dokuz yüz yirmi üç yılında kurdu. Böylece Türk halkı cumhuriyete kavuşmuş oldu. Devletimizin adı değişti “Türkiye Cumhuriyeti Devleti” oldu. Atatürk‘te bu devletin ilk cumhurbaşkanıdır.
Cumhuriyetin Özellikleri :
1. Halk kendi yöneticilerini kendi seçer.
2. Beğenmediği yöneticileri seçimle değiştirir.
3. Kadın,erkek herkes aynı haklara sahiptir.
Cumhuriyet Yönetiminin Kazandırdıkları:
- Kanunlar önünde herkes aynı haklara sahip oldu.
- Öğretim birleştirildi, kız , erkek bir arada okumaya başladı.
- Seçme ve seçilme hakkı verildi.
- Arap harfleri kaldırıldı yeni Türk alfabesi kabul edildi.
- Kılık kıyafette değişiklik yapıldı.
- Fabrikalar, yollar, köprüler, okullar, barajlar yapıldı.
Bizlerde bu yapılanlara sahip çıkmalı ve korumalıyız. Cumhuriyetimize sahip çıkmak özgürlüğümüze sahip çıkmaktır. Sakın bunu unutmayın çocuklar !
Yukarıdaki yazıyı çok dikkatli bir şekilde anlayıncaya kadar okuyup bir büyüğünüze anlatın. Daha sonra da arkadaki soruları yapın.
SORULAR
1. Cumhuriyetten önce devleti kim yönetirdi ?
A) padişah B) Atatürk C) halk
2. Cumhuriyet yönetiminde devleti yönetenler iş başına nasıl geçer ?
A) kura ile B) seçimle C)kendi isteklerine göre
3. “Halkın kendi kendisini yönetmesi” demek olan yönetim aşağıdakilerden hangisidir?
A)padişahlık B)krallık C)cumhuriyet
4. Halk kendi kendini nasıl yönetir?
A – padişahı seçerek B – kendini yönetecek milletvekillerini seçerek
C – kanunlar çıkararak
5. Cumhuriyet ne zaman ilan edildi?
A – 29 Ekim bin dokuz yüz yirmi üç yılında B- 23 Nisan bin dokuz yüz yirmi
C- 19 Mayıs bin dokuz yüz on dokuz
6. Aşağıdakilerden hangisi cumhuriyetin özelliği değildir?
A)Halk yönetimde söz sahibi değildir. B) Halk yöneticilerini kendisi seçer.
C) Kanunlar önünde herkes eşittir?
7. Aşağıdakilerden hangisi cumhuriyetin bize kazandırdıklarından biridir?
A) Kanunlar önünde aynı haklara sahip değiliz.
B) Kızlar ve erkekler ayrı okullarda okur.
C) Belirli bir yaşa gelmiş herkes seçme ve seçilme hakkına sahiptir.
8 – Aşağıdakilerden hangisi Atatürk’ün öğrenim gördüğü şehirlerden birisi değildir?
A) İstanbul B ) Ankara C) Manastır
9 – Aşağıdaki okullardan hangisinde matematik öğretmeni Kemal adını vermiştir?
A) Mahalle Mektebi B ) Şemsi Efendi İlkokulu C) Selanik Askeri Rüştiyesi
10 – Atatürk babası ölünce kız kardeşi ve annesiyle kimin yanına gittiler?
A) Dayısının B) Amcasının C) Halasının
11 – Atatürk’ün en son öğrenim gördüğü okul aşağıdakilerden hangisidir?
A) İstanbul Harp Okulu B ) Selanik Mülkiye Rüştiyesi C) İstanbul Harp Akademisi
12 – Atatürk ortaokula kaydını yaptırdığında kimin yanında kalıyordu?
A) Teyzesinin B) Dayısının C) Halasının
13 – Atatürk kız kardeşi Makbule’yle dayısının çiftliğinde bakla tarlasına zarar verdiklerini düşündükleri hangi hayvanları kovalıyorlardı?
A) Kırlangıçları B) Kargaları C) Tilkileri