5. Sınıf Genleşme ve Büzülmeye Örnekler

Konu Özetleri İle Öğrendiklerini Şimdi Pekiştirme Vakti.

Genleşme ve büzülme, sıcaklık veya nem değişiklikleri nedeniyle maddelerde oluşan hacim değişiklikleridir. Örnekler şöyle sıralanabilir:
✔ Isı etkisi ile maddenin hacmindeki artışa genleşme denir.
✔ Isı veren maddenin hacminin azalmasına büzülme denir.

Genleşme örnekleri:


➥ Sıcaklık değişiklikleri nedeniyle karoseri genişleyen araçlar
➥ Köprülerdeki genleşme derzleri
➥ Demir ve çelik yapıların tasarımında hesaba katılan termal genleşme
➥ Metal borularda genişleme sonucu oluşan çatlaklar
➥ Demiryolu hatlarında demir rayların termal genleşme nedeniyle birbirine daha sıkıca bağlanması
➥ Camın güneş ışınları altında genişlemesi
➥ Sıcak hava balonlarının yükselmesi için içindeki havanın ısınması sonucu genleşmesi
➥ Elektrikli ısıtıcıların ısınması sonucu genleşen metal teller
➥ Kapakları açılmayan kavanozların sıcak suya tutularak açılması

Büzülme örnekleri:


➥ Soğuk havalarda lastiklerin sertleşmesi
➥ Boruların soğuması sonucu küçülmesi
➥ Ahşap mobilyaların kışın küçülmesi
➥ Bina yapılarında soğuk havalarda küçülen beton sütunlar
➥ Elektrikli fırınlarda yer alan ısıya dayanıklı malzemelerin büzülmesi
➥ Günümüzde yaygın olarak kullanılan LED lambaların soğuk havalarda küçülmesi
➥ Kış aylarında hava şartlarından etkilenen lastiklerin küçülmesi
➥ Dondurmanın buzlukta beklediği süre boyunca küçülmesi
➥ Ahşap çitlerin kış aylarında küçülmesi sonucu aralarındaki boşlukların artması
1

Sıvı bir maddenin ısı vererek katı hale geçmesine .................... denir.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

  • A ) Erime
  • B ) Süblimleşme
  • C ) Donma
  • D ) Kırağılaşma

2

  • I. Donma noktası
  • II. Erime noktası
  • III. Kaynama noktası
  • IV. Kütle
Yukarıdakilerden hangileri maddenin ayırt edici özelliklerindendir?

  • A ) I, II ve III
  • B ) II ve III
  • C ) I ve II
  • D ) II ve IV

3

Bir maddenin gaz halden, sıvı hale geçmeden katı hale geçmesine ..........denir.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere hangi ifade yazılmalıdır?

  • A ) Süblimleşme
  • B ) Donma
  • C ) Erime
  • D ) Kırağılaşma

4

Sıcaklığı fazla olan maddeden sıcaklığı az olan maddeye doğru akan enerjiye .................... denir.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

  • A ) Sıcaklık
  • B ) Isı
  • C ) Kalori
  • D ) Enerji

5

Havadaki asılı su buharının çevreye ısı vererek sıvı hale geçmeden direkt katı hale geçmesine ne ad verilir?

  • A ) süblimleşme
  • B ) kırağılaşma
  • C ) yoğunlaşma
  • D ) buharlaşma

6

  • I-Sıvının yüzeyinde gerçekleşme
  • II-Isı alarak gerçekleşme
  • III-Her sıcaklıkta gerçekleşme
Yukarıdakilerden hangileri kaynama ve buharlaşma olayları için ortaktır?

  • A ) II ve III
  • B ) I ve III
  • C ) Yalnız II
  • D ) Yalnız I

7

Aşağıdaki hal değiştirmelerinden hangisi madde ısı alarak gerçekleşir?

  • A ) Buharlaşma
  • B ) Yoğunlaşma
  • C ) Kırağılaşma
  • D ) Donma

8

Saf katı maddenin erimeye başladığı sıcaklığa ne ad verilir?

  • A ) donma noktası
  • B ) kaynama noktası
  • C ) erime noktası
  • D ) buharlaşma noktası

"5. Sınıf Genleşme ve Büzülmeye Örnekler" konusunda bilgiler vermeye çalıştık. Bu dersle ilgili hazırladığımız "5. Sınıf Fen Bilimleri Isı ve Sıcaklık Konu Anlatımı" içeriğini de okuyarak öğrendiklerinizi pekiştirebilirsiniz.