Ülkemizde nesli tükenmekte olan hayvanlar
Canlıların Nesilleri Niye Tükeniyor?
➥ Bilinçsiz avlanma: İnsanların sürdürülebilir olmayan avlanma yöntemleri ve aşırı avlanma, hayvan popülasyonlarının hızla azalmasına ve bazı türlerin neslinin tükenmesine yol açmaktadır. Ayrıca, yanlışlıkla yakalanan ve öldürülen hayvanlar da bu durumu kötüleştirmektedir.
➥ Kullanılan kimyasal maddeler (DDT gibi): Tarım, endüstri ve böcek kontrolünde kullanılan kimyasal maddeler, su ve toprak kirliliğine yol açarak canlıların yaşam alanlarını olumsuz etkilemektedir. Özellikle DDT gibi pestisitler, kuşlar ve balıklar gibi canlıların üreme sistemlerine zarar vererek popülasyonlarının azalmasına neden olmaktadır.
➥ Doğal yaşam alanlarının yok olması: İnsanlar, tarım, endüstri, kentleşme ve altyapı projeleri için doğal yaşam alanlarını tahrip etmektedir. Bu durum, canlıların yaşam alanlarının kaybolması ve popülasyonlarının düşmesiyle sonuçlanmaktadır.
➥ Ormanların ve tatlı su kaynaklarının yok olması: Ormanların ve tatlı su kaynaklarının yok olması, canlılar için yaşamsal öneme sahip ekosistemleri yok etmektedir. Bu durum, canlıların yaşam alanlarını ve gıda kaynaklarını azaltarak nesillerinin tükenmesine yol açmaktadır.
➥ İklim değişiklikleri: Küresel ısınma ve iklim değişiklikleri, ekosistemlerde ve yaşam alanlarında önemli değişikliklere neden olmaktadır. Bu, canlıların uyum sağlayamayacakları hızda yaşam alanlarının değişmesine ve nesillerinin tükenmesine yol açmaktadır.
Nesli tükenmekte olan canlıları korumak ve doğal yaşam alanlarını sürdürülebilir bir şekilde yönetmek için, bu faktörleri azaltmaya yönelik politikalar ve eylem planları geliştirilmeli ve uygulanmalıdır. Halkın bilinçlendirilmesi ve doğal yaşamın öneminin anlatılması da bu süreçte büyük önem taşımaktadır.
Ülkemizde Nesli Tükenmekte Olan Hayvanlar
Ülkemizde nesli tükenmekte olan hayvanlar ve bu türlerin yaşadığı tehlikeler şunlardır:
♣ Kelaynak: Tarım alanlarının genişlemesi, avlanma ve yaşam alanlarının tahribi nedeniyle nesli tükenme tehlikesi altındadır.
♣ Akdeniz foku: Deniz kirliliği, yaşam alanlarının tahribi ve insanlarla olan çatışmalar nedeniyle nesli tükenme tehlikesi yaşamaktadır.
♣ Yaban kedisi: Ormanların tahribi, avlanma ve trafik kazaları nedeniyle nesli tehlikededir.
♣ Ceylan: Aşırı avlanma, yaşam alanlarının daralması ve yetersiz gıda kaynakları nedeniyle nesli tükenme tehlikesi altındadır.
♣ Sülün: Tarım alanlarının genişlemesi, avlanma ve yaşam alanlarının tahribi nedeniyle nesli tehlike altındadır.
♣ Karetta karetta (Deniz kaplumbağası): Deniz kirliliği, yuvalama alanlarının tahribi ve insanlarla olan çatışmalar nedeniyle nesli tükenme tehlikesi yaşamaktadır.
♣ Yaban koyunu: Aşırı avlanma, yaşam alanlarının daralması ve yetersiz gıda kaynakları nedeniyle nesli tükenme tehlikesi altındadır.
♣ Alageyik: Tarım ve kentleşme alanlarının genişlemesi, avlanma ve yaşam alanlarının tahribi nedeniyle nesli tehlikededir.
♣ Bozayı: Ormanların tahribi, avlanma, yetersiz gıda kaynakları ve trafik kazaları nedeniyle nesli tükenme tehlikesi yaşamaktadır.
♣ Tepeli pelikan: Sulak alanların tahribi, avlanma ve yetersiz gıda kaynakları nedeniyle nesli tükenme tehlikesi altındadır.
♣ Acem ceylanı: Nesli tükenmekte olan bu tür, tarım alanlarının genişlemesi ve avlanma nedeniyle tehlike altındadır.
♣ Çizgili sırtlan: Nesli tehlike altında olan bu tür, yaşam alanlarının tahribi ve insanlarla olan çatışmalar nedeniyle risk altındadır.
♣ Anadolu dikenli faresi: Bu endemik tür, yaşam alanlarının tahribi ve tarım alanlarının genişlemesi nedeniyle risk altındadır.
♣ Hint oklu kirpisi: İnsanlarla olan çatışmalar ve yaşam alanlarının tahribi nedeniyle tehlike altındadır.
♣ Telliturna: Nesli tükenmekte olan bu kuş türü, sulak alanların tahribi ve avlanma nedeniyle risk altındadır.
♣ Mezgeldek: Nesli tehlike altında olan bu balık türü, tatlı su kaynaklarının tahribi ve kirlilik nedeniyle risk altındadır.
♣ Bozkır kartalı: Nesli tehlike altında olan bu kartal türü, yaşam alanlarının tahribi ve avlanma nedeniyle risk altındadır.
♣ Ak kuyruklu kartal: Nesli tehlike altında olan bu kartal türü, yaşam alanlarının tahribi ve avlanma nedeniyle risk altındadır.
♣ Bozkır tuygunu: Nesli tehlike altında olan bu kuş türü, yaşam alanlarının tahribi ve avlanma nedeniyle risk altındadır.
♣ Ulu doğan: Nesli tehlike altında olan bu doğan türü, yaşam alanlarının tahribi ve avlanma nedeniyle risk altındadır.
♣ Toros kurbağası: Endemik bir tür olan bu kurbağa, yaşam alanlarının tahribi ve kirlilik nedeniyle tehlike altındadır.
♣ Kolan balığı: Nesli tehlike altında olan bu balık türü, tatlı su kaynaklarının tahribi ve kirlilik nedeniyle risk altındadır.
♣ Likya orkidesi: Endemik bir bitki türü olan Likya orkidesi, yaşam alanlarının tahribi ve yasadışı toplanma nedeniyle tehlike altındadır.
Bu hayvanların nesillerinin devamı için etkin koruma yöntemleri ve politikalar uygulanmalı, yaşam alanlarının korunması ve gıda kaynaklarının sürdürülebilir kullanımı sağlanmalıdır. Ayrıca, halkın bilinçlendirilmesi ve doğal yaşamın öneminin anlatılması da büyük önem taşımaktadır.
1
Aşağıdakilerden hangisi toprak kirliliğine neden olmaz?
- A ) Pil
- B ) Ağaç yaprakları
- C ) Plastik ürünler
- D ) Suni gübreler
2
Aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?
- A ) Bir ülkedeki bitki türünün az, bitki sayısının fazla olması o ülkenin biyoçeşitlliğinin zengin olduğunu gösterir
- B ) Ülkemizde Akdeniz foku, kelaynak kuşu, su kaplumbağası gibi canlı türlerinin nesli tükenmiştir.
- C ) Dünya nüfusunun artması ve aşırı kentselleşme canlı yaşam alanlarını olumsuz etkiler
- D ) Sulak alanların kurutulması ve erozyon biyoçeşitliliği tehdit eden faktörlerdendir.
3
Aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?
- A ) Organik tarımın tercih edilmesi biyoçeşitliliğin korunması için alınması gereken tedbirlerden biridir
- B ) Deterjanların ve kimyasal maddelerin aşırı kullanılması su ve toprakta yaşayan canlıların yaşam alanlarını tehdit eder
- C ) Biyoçeşitliliği arttırmak için yeni tarım alanları açılmalıdır
- D ) Kelaynak kuşları ülkemizde nesli tükenmekte olan canlılar arasında yer alır
4
Ülkemizde sanayileşmenin fazla olduğu yerlerde çevre kirliliği artmıştır.
Sanayileşmeden kaynaklanan çevre kirliliği en çok hangi bölgemizde görülmektedir?
- A ) Marmara bölgesi
- B ) Ege Bölgesi
- C ) İç Anadolu Bölgesi
- D ) Güneydoğu Anadolu Bölgesi
5
Aşağıdakilerden hangisi toprak kirliliğine neden olur?
- A ) Plastik ürünler
- B ) Hayvansal atıklar
- C ) Doğal gübreler
- D ) Bitkisel atıklar
6
Aşağıdaki atıklardan hangisi toprak kirliliğine neden olmaz?
- A ) Ölü ağaç dalları
- B ) Toprağa atılan pil
- C ) Zirai ilaçlar
- D ) Suni gübreler
7
Aşağıdaki yapılan uygulamalardan hangisi çevre kirliliğini azaltmaz?
- A ) Pet şişelerin geri dönüşüm kutularına atılması
- B ) Meyve kabuklarının toprağa gömülmesi
- C ) Sanayileşmenin artması
- D ) Fabrika bacalarına filtre takılması
8
Aşağıdakilerden hangisi çevre sorunlarını önlemek amacı ile yapılmıştır?
I. Fabrika bacalarına filtre takmak
II. Suni gübre kullanımını artırmak
III. Sıvı atıkların arıtılmasını sağlamak
- A ) I ve II
- B ) I ve III
- C ) II ve III
- D ) I, II ve III