Bir bölgede yaşayan canlı türlerinin sayıca çokluğuna biyoçeşitlilik denir.
Doğada birçok canlı bir arada yaşamaktadır. Bir canlının yaşamını devam ettirdiği yaşam alanına habitat denir.
Canlıların habitatları ile birlikte diğer canlılarla oluşturduğu yapıya ise ekosistem denir.
Biyolojik çeşitlilik, doğal yaşamın devamı için hayati öneme sahip olan bir faktördür. Bu çeşitlilik, ekosistemlerin işlevselliğini korumakta ve insanların sağlığına, gıda güvenliğine ve ekonomik refahına katkı sağlamaktadır.
Biyoçeşitlilik doğal yaşam için neden önemlidir?
➥ Bitkilerin Ekosistemleri İçin Önemi: Bitkiler, diğer organizmalar için besin kaynağı, barınak ve üreme alanı olarak hizmet eder. Ayrıca, bitkiler fotosentez yoluyla atmosferdeki karbon dioksiti alarak oksijen üretirler ve böylece atmosferin oksijen dengesi korunur.
➥ Doğal Zararlıların Kontrolü: Biyolojik çeşitlilik, doğal düşmanların varlığı sayesinde zararlı organizmaların kontrolünde de önemlidir. Örneğin, arılar ve diğer böcekler, polinasyon yaparak çiçeklerin döllenmesini sağlarlar. Böylece, bitkilerin meyve vermesi ve tohum üretmesi sağlanır.
➥ İnsan Gıda Güvenliği: Biyoçeşitlilik, insanların gıda güvenliği açısından önemlidir. Dünya çapında, insanların beslenmesinde yaklaşık 80.000 bitki türü kullanılmaktadır. Ayrıca, hayvanlar da insanlar için gıda kaynağı olarak kullanılmaktadır.
➥ Turizm İçin Elverişli Ortam Sağlar: Biyoçeşitlilik, doğal güzelliklerin yanı sıra, turistlerin ilgisini çeken egzotik bitki ve hayvan türleriyle dolu olması nedeniyle turizm için önemli bir çekicilik faktörüdür. Bu nedenle, biyoçeşitliliği korumak ve sürdürülebilir turizm için fırsatlar yaratmak önemlidir.
➥ Tıp ve Eczacılık İçin Önemli Yer Tutar: Biyoçeşitlilik, insan sağlığı açısından önemli olan birçok tıbbi bitki, hayvan ve diğer organizma türlerini içerir. Bu organizmalar, yeni ilaçların keşfedilmesinde ve geleneksel tıpta kullanılmaktadır.
➥ Ekosistemler İçindeki İşleyişi Kolaylaştırır: Biyoçeşitlilik, ekosistemlerin işleyişi için hayati önem taşır. Bu çeşitlilik, bitkiler, hayvanlar ve diğer organizmalar arasındaki karmaşık etkileşimlerin oluşmasına ve ekosistemlerin dengede kalmasına yardımcı olur.
➥ vTarım, Hayvancılık ve Sanayi İçin Önemli Bir Yer Tutar: Biyoçeşitlilik, tarım ve hayvancılık için önemli bir kaynak olup, gıda üretimi, hayvan yemi ve tekstil gibi endüstrilerde kullanılan doğal kaynaklar sağlar. Ayrıca, biyoçeşitlilik, sanayide kullanılan bazı hammaddelerin kaynağıdır.
➥ Doğadaki Madde Döngüleri İçin Önemli Bir Yer Tutar: Biyoçeşitlilik, doğal madde döngülerinde önemli bir rol oynar. Bitkiler, organik maddeleri toprağa geri dönüştürür ve hayvanlar, karbon, nitrojen ve diğer elementlerin döngüsüne katkıda bulunur. Bu süreçler, doğal kaynakların yenilenmesinde önemlidir.
Yukarıdaki özellikler göstermektedir ki biyoçeşitlilik, doğal yaşam için sadece estetik bir zenginlik olarak değil, aynı zamanda turizm, sağlık, tarım, hayvancılık, sanayi ve doğal kaynakların döngüsü gibi çeşitli alanlarda da önemli bir rol oynamaktadır.
Dünyada biyoçeşitliliğin en fazla olduğu bölge yağmur ormanlarıdır.
İklim koşulları, yeryüzü şekilleri, toprak yapısı, bölgede meydana gelen yeryüzü hareketleri, bölgede yaşayan canlıların birbirleri ile ilişkileri, insan faaliyetleri, nesli tükenmekte olan canlılar o bölgenin biyoçeşitliliğini etkiler.
Aşırı ve hızlı nüfus artışı, çevre kirliliği, doğal yaşam alanlarının tahrip edilmesi, doğal kaynakların aşırı tüketilmesi, sulak alanların kurutulması, aşırı ve kontrolsüz avlanma, küresel ısınma, erozyon, orman yangınları, aşırı otlatma ve bitkilerin aşırı toplanması doğal afetler biyoçeşitliliği olumsuz etkiler.
1
Aşağıda verilenlerden hangisi toprak kirliliğine karşı alınabilecek bir tedbirdir?
- A ) Toprağı kirletecek plastiklerin okyanuslara bırakılması
- B ) Evsel atıkların geri dönüşümünün yapılması
- C ) Pillerin çok derin kuyulara gömülmesi
- D ) Sanayi tesislerinin yerleşim yeri dışarısına yapılması
2
Ülkemizde sanayileşmenin fazla olduğu yerlerde çevre kirliliği artmıştır.
Sanayileşmeden kaynaklanan çevre kirliliği en çok hangi bölgemizde görülmektedir?
- A ) Marmara bölgesi
- B ) Ege Bölgesi
- C ) İç Anadolu Bölgesi
- D ) Güneydoğu Anadolu Bölgesi
3
Aşağıdaki atıklardan hangisi toprak kirliliğine neden olmaz?
- A ) Ölü ağaç dalları
- B ) Toprağa atılan pil
- C ) Zirai ilaçlar
- D ) Suni gübreler
4
Aşağıdakilerden hangisi deprem öncesi alınacak tedbirlerden biri değildir?
- A ) Gaz vanası ve elektrik sigortaları kapatılmalıdır
- B ) Deprem çantası hazırlanmalıdır.
- C ) Dolap, kitaplık gibi ağır eşyalar sabitlenmelidir
- D ) Yapılacak binaların depreme dayanıklı olması sağlanmalıdır.
5
Aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?
- A ) Organik tarımın tercih edilmesi biyoçeşitliliğin korunması için alınması gereken tedbirlerden biridir
- B ) Deterjanların ve kimyasal maddelerin aşırı kullanılması su ve toprakta yaşayan canlıların yaşam alanlarını tehdit eder
- C ) Biyoçeşitliliği arttırmak için yeni tarım alanları açılmalıdır
- D ) Kelaynak kuşları ülkemizde nesli tükenmekte olan canlılar arasında yer alır
6
Aşağıda verilen ifadelerden hangisi doğrudur?
- A ) Dinozorlar, insan faaliyetleri sonucunda günümüzde yaşamamaktadır
- B ) Sadece belirli bir bölgede yaşayabilen canlı türü o bölgenin biyoçeşitliliğine katkı sağlar.
- C ) Aşırı avlanma, orman yangınları gibi sebeplerle birçok canlı türü ortaya çıkar.
- D ) Ülkemizde Akdeniz foku, kelaynak kuşu, su kaplumbağası gibi canlı türlerinin nesli tükenmiştir
7
Aşağıdaki canlılardan hangisi ülkemizde nesli tükenme tehlikesi olan canlılardan biridir?
- A ) Asya aslanı
- B ) Akdeniz foku
- C ) Orman horozu
- D ) Sülün
8
Aşağıda verilen ifadeleden hangisi doğrudur?
- A ) Deniz canlılarından bazıları nesli tükenme tehlikesi ile karşı karşıyadır
- B ) Nesli tükenmekte olan bitkilerin hepsi sucul bitkidir
- C ) Nesli tükenmekte olan canlılar arasında kuş türleri bulunmaz.
- D ) Nesli tükenmekte olan canlılar arasında memeli canlılar daha fazladır.