Besin, insanların yedikleri ve içtikleri şeylerdir. Beslenme ise vücudun sağlıklı bir şekilde büyümesi ve gelişmesi için ihtiyaç duyduğu besinleri alması sürecidir.
✔ Bir başka değişle tüketilen yiyecek ve içeceklerin tümüne besin, sağlıklı bir yaşam için besinlerin vücuda alınmasına ise beslenme denir
Vücudumuzun çalışması için enerjiye ihtiyacı vardır ve bu enerjiyi sağlamak için yediğimiz yiyeceklerdeki besinleri kullanırız. Bu besinler protein, karbonhidrat, yağ, vitaminler ve mineraller gibi çeşitli türlerde olabilir.
Beslenme, sağlıklı bir yaşam için önemlidir çünkü vücudumuzun ihtiyaç duyduğu besinleri almak, hastalıklara karşı direncimizi arttırır, büyüme ve gelişmemizi destekler ve enerji seviyemizi korur.
Besinler 3 temel kaynaktan elde ederiz.
1-) Hayvansal Besinler ( Et, süt, yumurta, bal…. vb )
2-) Bitkisel Besinler ( Sebzeler, meyveler.. vb )
3-) Cansız Doğadan Elde Edilen Besinler ( Su ve madensel tuz )
Besin içerikleri nelerdir?
Besin içerikleri şunlardır.
→ protein,
→ karbonhidrat,
→ yağ,
→ vitamin,
→ su
→ mineraller
✔ Vücudumuzda yapıcı ve onarıcı görev yapan besinler, proteinlerdir. Protein, kas ve dokuların gelişimi ve tamirinde önemli bir role sahiptir. Et, balık, tavuk, yumurta, süt, yoğurt, fasulye, mercimek ve diğer baklagiller gibi hayvansal ve bitkisel kaynaklardan alınabilir.
Vücudumuzda kesik ve kırıklarda, yıpranan veya hasar gören yapıların onarımında proteinler görevlidir. Proteinler yapıcı ve onarıcıdır. Bazı vitaminlerin yapımında, saç ve tırnakların uzamasında proteinler görevlidir.
Proteinler, vücudun mikroplara karşı savunmasında görev alan koruyucu maddelerin (antikor) ve bazı vitaminlerin yapımında görev alır. Proteinler, hem hayvansal hem de bitkisel besinlerde bulunur.
✔ Karbonhidratlar, vücudun temel enerji kaynağıdır. Tahıllar, sebzeler, meyveler, ekmek, makarna ve pirinç gibi birçok besinde bulunur. Karbonhidratlar vücudumuza enerji veren besin içeriklerindendir.
Vücudumuz için gerekli enerjiyi öncelikle karbonhidratlardan karşılarız. Fazla tüketilen karbonhidrat şişmanlamamıza neden olur.
Yürümek, düşünmek, duymak , görmek gibi günlük işlerimizi yaparken harcadığımız enerjiyi karbonhidratlardan karşılarız.
✔ Yağlar, enerji için bir başka önemli kaynaktır. Aynı zamanda vücutta hormonların ve hücre zarlarının yapımında da kullanılırlar. Yağlar da karbonhidratlar gibi vücudumuzun enerji ihtiyacını karşılar. Yağlı balıklar, avokado, fındık, tohumlar ve zeytinyağı gibi sağlıklı yağlar tüketmek önemlidir.
Yağlar da karbonhidratlar gibi vücudumuzun enerji ihtiyacını karşılar. Karbonhidratlar gibi yağların da aşırı tüketimi olumsuz sonuçlara yol açar. Depolanan yağlar fazla kilolara neden olur. Yağlar; Depolandıkları yerde organlara destek olur ve dış etkilerden korurlar.
✔ Vitaminler, vücudun sağlıklı bir şekilde çalışması için gereklidir. Vitaminler vücudumuzda düzenleyici olarak görev yapar. Örneğin, C vitamini bağışıklık sistemini desteklerken, D vitamini kemik sağlığı için önemlidir. Meyve, sebze, süt, yumurta ve balık gibi birçok besinde vitaminler bulunur.
Vitaminler vücudumuzun direncini artırarak bizi hastalıklara karşı korur. Her gün tüketmemiz gereken meyve ve sebzelerde ise bol miktarda vitamin vardır.
✔ Mineraller: Mineraller, kemik ve diğer dokuların gelişmesi ve sağlıklı bir şekilde çalışması için gereklidir. Mineraller vücudumuzda düzenleyici olarak görev yaparlar.. Örneğin, kalsiyum kemiklerin güçlenmesine yardımcı olurken, demir kırmızı kan hücrelerinin üretimine katkıda bulunur. Mineraller de su gibi bütün besinlerde bulunur. Et, süt, sebzeler ve tahıllar gibi birçok besinde mineraller bulunur.
Vitaminler A, B, C, D, E ve K gibi çeşitli isimler alır
Kemik ve dişlerimizin güçlenmesi, yaraların iyileşmesi, kanın pıhtılaşması ve kasların kasılıp gevşemesinde mineraller görevlidir.
✔ Su, vücudun düzgün şekilde çalışması için hayati önem taşır. Su, vücudun sıcaklığını düzenlemeye, sindirime yardımcı olmaya ve atık maddeleri vücuttan dışarıya atmaya yardımcı olur.
~ Besin Grupları
→ Düzenleyici Besinler (Su, vitamin, mineraller)
→ Yapıcı ve Onarıcı Besinler (Proteinler)
→ Enerji Verici Besinler (Karbonhidratlar, Yağlar)
1
Her gıdada bulunan ve vücudumuzda ......................... olarak görev yapan besinler vitamin, su ve minerallerdir
Cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
- A ) onarıcı
- B ) yapıcı
- C ) düzenleyici
- D ) enerji verici
2
Alkolden bütün vücudumuz olumsuz etkilenir; fakat bir organımız alkolden daha fazla etkilenir.
Bu organımız aşağıdakilerin hangisidir?
- A ) karaciğer
- B ) akciğer
- C ) mide
- D ) kalp
3
Canlılar enerjilerini aşağıdakilerin hangisinden kazanırlar?
- A ) Havadan
- B ) Besinlerden
- C ) Güneşten
- D ) Çiçeklerden
4
Kemiklerin gelişimi ve korunmasından ............................... minerali
sorumludur.
Cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
- A ) Demir
- B ) Kalsiyum
- C ) Karbon
- D ) Çinko
5
Aşağıdakilerden hangisi sağlıklı bir besinin taşıdığı özelliklerden biri olamaz?
- A ) Zedelenmemiş
- B ) Doğal
- C ) Renklendirilmiş
- D ) Temiz
6
Aşağıdakilerden hangisi yiyecek israfını önlemek için yapılması gereken davranışlardan biri olamaz?
- A ) Alışverişte ihtiyacımız kadar yiyecek almalıyız.
- B ) Bozulmamış gıdaları çöpe atmamalı, değerlendirmeliyiz.
- C ) Yemeklerde tabağımıza yiyebileceğimiz kadar yemek almalıyız.
- D ) Uzun süre saklanabildiği için hep paketli yiyecekler almalıyız.
7
Annesi Ergin'e her zaman doğal besinlerin yenilmesi gerektiğini söylüyor.
Buna göre Ergin, aşağıdakilerden hangisini yememelidir?
- A ) Peynir
- B ) Muz
- C ) Yumurta
- D ) Cips
8
Aşağıdakilerden hangisi zararlı alışkanlıklardan biri değildir?
- A ) Uyuşturucu kullanmak
- B ) Spor yapmak
- C ) Sigara kullanmak
- D ) Alkol kullanmak