Türkçe de üç tane farklı -ki vardır.
● Bağlaç olan -ki
● Sıfat olan -ki
● İlgi zamiri olan -ki
Bağlaç olan ki ayrı yazılır:
✦ Emin ol ki burada her zaman senin yanındayım.
✦ Böyle bir şeyi beklemiyordum ki, gerçekten şaşırdım.
✦ Öğrendim ki bu konuda deneyimli bir ekip kurmuşlar.
✦ İnan ki o gün gerçekten çok yoğundum.
✦ Anla ki ben de senin kadar üzgünüm.
✦ Dikkate al ki bu fırsat bir daha karşına çıkmayabilir.
✦ Kabul et ki bu durumu düzeltmemiz gerekiyor.
✦ İçinde bulunduğumuz durumu düşün ki ne kadar zor olduğunu görebilirsin.
✦ İyi bil ki ben de seninle aynı fikirdeyim.
✦ Vakit geçirmeden yap ki sonunda pişman olmayasın.
✦ Dinle ki neden böyle düşündüğümü anlatabileyim
✦ Telefonunu açmıyor, meşgul demek ki.
✦ Bugün dersi anlamış olmalı ki hiç soru sormadı.
✦ Eve erken dönmüş, yorgun demek ki.
► Önemli: ki'nin bağlaç olup olmadığını anlamak için ki'den sonra "-ler/-lar" eki getirilir. Eğer anlam bozuluyorsa ki bağlaçtır. Ayrı yazılması gerekir.
Örnek: Notları çok iyi ki takdir belgesini almış. (ki'den sonra -ler eki getirdiğimizde "Notları çok iyi kiler " şeklinde oldu. Cümle bozuldu. O halde -ki bağlaçtır.)
► Önemli: Birkaç örnekte ki bağlacı kalıplaşmış olduğu için bitişik yazılır: belki, çünkü, hâlbuki, mademki, meğerki, oysaki, sanki.
Sıfat yapan "ki" bitişik yazılır. Cümleye "hangi" anlamı katar.
✦ Akşamki elbisesi güzeldi. (hangi elbise)
✦ Yarınki geziye herkes gidecek. (hangi gezi)
✦ Rüyadaki çocuk çok iyi biriydi. (hangi çocuk)
İlgi zamiri olan "-ki" bitişik yazılır.
→ Bizimki yemek için bana yardım etmeye geliyor.
→ Onunki bugün doğum günü, sürpriz hazırlayalım.
→ Sizinle çalıştığım projelerdeki deneyimlerim çok değerli.
→ Benimki bu konuda oldukça bilgili ve tecrübeli.
→ Seninki daha önce buraya gelmiş miydi?
→ Bizimkiler hafta sonu şehir dışına çıkmayı düşünüyor.
→ Onlarınki bu işte gerçekten çok başarılı.
→ Sizin parktaki oyun alanını çocuklar çok seviyor.
→ Seninle geçirdiğimiz zamanlardaki mutluluk paha biçilemez.
→ Benimkiler bu tatil köyünde daha önce kalmışlar.
→ Bizim bahçedeki ağaç meyve vermedi, sizinki bol meyve verdi.
→ Bizim takımın kalecisi çok başarılıydı, sizinki ise maalesef hatalar yaptı.
→ Bizim mahalledeki market zam yapmamış, sizinki ise fiyatları artırmış.
1
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özel isim yanlış yazılmıştır?
- A ) Aliler bize gelecek.
- B ) Malatya'dan bir koli kayısı geldi.
- C ) Arkadaşım Şermin Mersinlidir.
- D ) Bu haber Hürriyet gazetesinde çıkmıştı.
2
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yoktur?
- A ) Ben de sizinle gelebilir mi yim?
- B ) Beni dinleyecek misiniz?
- C ) Ne olduda sesiniz artık çıkmıyor?
- D ) Adananın havası kışın çok kirli.
3
Aşağıdakilerden hangisi, sözcükten ayrı yazılmaz?
- A ) -mi soru eki
- B ) -ki bağlacı
- C ) -ki ilgi zamiri
- D ) -de bağlacı
4
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ki kelimeden ayrı yazılmalıdır?
- A ) Havalar öyle soğuduki ısınamıyoruz.
- B ) İşteki başarımı disipline borçluyum.
- C ) Arabaların sokaktaki sesleri dinmedi.
- D ) Akşamki partiye beraber gidelim.
5
Hangi cümlede yazım yanlışı yapılmıştır?
- A ) Otobüsden inen yolcular çok üşüdü.
- B ) Ben bu elbiseyi de beğenmedim.
- C ) Ödevlerini bitirdin mi?
- D ) Duydum ki evlenmişsin.
6
Hangi cümlede bir yazım yanlışı yoktur?
- A ) Okullar her yıl haziran ayında kapanıyor.
- B ) Gelecek Perşembe yine geleceğim.
- C ) Ayten 2 Nisan 2004 salı günü doğdu.
- D ) Atatürk, 19 mayıs 1919'da Samsun' a çıktı.
7
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı vardır?
- A ) Kedim pamuk hastalandı.
- B ) Bu daireyi Antepliler aldı.
- C ) Fransa'nın başkenti Paris'tir.
- D ) Amcam Antalya'da oturuyor.
8
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kesme işareti kullanılmalıdır?
- A ) Samsunlu komşularımızla çok iyi anlaşıyoruz.
- B ) Ayşesiz bir voleybol takımı düşünemiyorum.
- C ) Adanadan dönerken teyzeme de uğrarız.
- D ) Törende, Mert de güzel bir konuşma yaptı.
"5. Sınıf -Ki ekinin -Ki bağlacı Konu Anlatımı" konusunda bilgiler vermeye çalıştık. Bu dersle ilgili hazırladığımız
"5.Sınıf Mi, Mı ,Mü, Mu Soru Ekinin Yazımı " içeriğini de okuyarak öğrendiklerinizi pekiştirebilirsiniz.