5.Sınıf Türkçe de da Ekleri Konu Anlatımı

Konu Özetleri İle Öğrendiklerini Şimdi Pekiştirme Vakti.

5.sınıf "de da" yazımı
Bağlaç olan "de, da" kendinden önce gelen sözcükten ayrı yazılır.
● Sözcükten ayrı yazılır.
● Dahi anlamı katar.

Ayrı Yazılan "de da" Örnek Cümleler


→ Babam da geldi.
→ Sebze de aldık.
→ Bu soruyu da çözdüm.
→ Çayın yanına kek de yapalım.
→ Filmi ben de izlemek istiyorum.
→ Ayşe de katılacak.
→ Kediler de dışarı çıktı.
→ Parka da uğradık.
→ Sınıfta Ali de vardı.
→ Buzdolabında meyve suyu da buldum.
→ Arkadaşlar da düğüne gelecek.
→ Kışın kar da yağar.
→ Kitapçıdan kalem de aldım.
→ Annem de yemekte yardım etti.
→ Havaalanına arkadaşım da geldi.
→ Sınavda başarılar dilerim, sana da başarılar.
→ Yemekte çorba da olacak.
→ İstanbul'da kardeşim de yaşıyor.
→ Telefonla da konuşabiliriz.
→ Derste not da tuttum.

Önemli-1: Bağlaç olan "de, da" ünsüz sertleşmesine uğramaz. Yani bağlaç olan "de, da" cümlede "te, ta"ya dönüşmez.
Örnek Cümleler
Yanımıza kitap da alalım (Doğru)
Yanımıza kitap ta alalım. (Yanlış)

Önemli-2: Bağlaç olan "de, da" cümleden çıkarıldığında cümlenin anlamında daralma olur ancak cümle bozulmaz.
Örnek Cümleler:
→ Hakan da eve gelecek.
→ Hakan eve gelecek. (cümlenin anlamı bozulmadı.)

Bulunma hal eki olan "-de / -da" ek olduğu için sözcüğe bitişik yazılır. Cümleye "içinde" anlamı katar.

Bitişik Yazılan "de da" Örnek Cümleler


→ Biz şu evde oturuyoruz.
→ Çantam arabada kalmış.
→ Kediler bahçede oynuyor.
→ Cüzdanım çekmecede duruyor.
→ Kitaplarımız masada serili.
→ Çocuklar parkta koşuyor.
→ Gözlüklerim başucumda unutulmuş.
→ Anahtarlar kapıda asılı.
→ Şemsiyem dolapta saklanıyor.
→ Ayakkabılarımız holde bekliyor.
→ Telefonum şarjda takılı.
→ Müzik seti odada yer alıyor.
→ Bitkiler balkonda yetişiyor.
→ Laptopum çantamda taşınıyor.
→ Mektuplar kutuda saklanıyor.
→ Resimler duvarda asılı.
→ Şapkalar askıda duruyor.

Önemli-3: Bulunma durumu eki cümleden çıkarıldığında cümlenin anlamız bozulur.
Örnek Cümleler:
✱ Parasını evde unutmuş.
✱ Parasını ev unutmuş. ( -de ekini çıkardığımızda cümlenin anlamı bozuldu)

★ Cüzdanını masada unutmuş.
★ Cüzdanını masa unutmuş. ( -de ekini çıkardığımızda cümlenin anlamı bozuldu)

✱ Anahtarlarını kütüphanede unutmuş.
✱ Anahtarlarını kütüphane unutmuş. (-de ekini çıkardığımızda cümlenin anlamı bozuldu)

★ Telefonunu mutfakta bırakmış.
★ Telefonunu mutfak bırakmış. (-de ekini çıkardığımızda cümlenin anlamı bozuldu)

✱ Gözlüğünü oturma odasında kaybetmiş.
✱ Gözlüğünü oturma odası kaybetmiş. (-de ekini çıkardığımızda cümlenin anlamı bozuldu)

★ Çantalarını arabada unuttu.
★ Çantalarını araba unuttu. (-de ekini çıkardığımızda cümlenin anlamı bozuldu)

✱ Bisikletini garajda bıraktı.
✱ Bisikletini garaj bıraktı. (-de ekini çıkardığımızda cümlenin anlamı bozuldu)

★ Çamaşırlarını balkonda kuruttu.
★ Çamaşırlarını balkon kuruttu. (-de ekini çıkardığımızda cümlenin anlamı bozuldu)
1

Aşağıdakilerden hangisi yazımı yanlıştır?

  • A ) İzmir'de
  • B ) Muş'da
  • C ) İznik'te
  • D ) Adana'da

2

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı vardır?

  • A ) Gökde bir sürü yıldız gördüm.
  • B ) Yaşlılıkta bu sporu yapmak çok zor.
  • C ) Babamla havuza gittik.
  • D ) Ders, saat 12.45'te başlayacak.

3

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yoktur?

  • A ) Ben de sizinle gelebilir mi yim?
  • B ) Beni dinleyecek misiniz?
  • C ) Ne olduda sesiniz artık çıkmıyor?
  • D ) Adananın havası kışın çok kirli.

4

Aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

  • A ) Soru eki mi ye eklenen ekler ayrı yazılır.
  • B ) Ad durum eki olan-de sözcüğe bitişik yazılır.
  • C ) İlgi zamiri olan -ki sözcüğe bitişik yazılır.
  • D ) Belirli bir tarihi belirttiğinde ay adları büyük harfle başlar.

5

Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisinin yazımı doğrudur?

  • A ) Seni yarın arıyacaklar.
  • B ) Çocuğun umudu tükendi.
  • C ) Altının gıramı çok düştü.
  • D ) Sokakdan gürültüler geliyor.

6

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kesme işareti kullanılmalıdır?

  • A ) Samsunlu komşularımızla çok iyi anlaşıyoruz.
  • B ) Ayşesiz bir voleybol takımı düşünemiyorum.
  • C ) Adanadan dönerken teyzeme de uğrarız.
  • D ) Törende, Mert de güzel bir konuşma yaptı.

7

Hangi cümlede de bağlacının yazımıyla ilgili bir yazım yanlışı vardır?

  • A ) Benim de böyle bir kitaplığım olsun isterdim.
  • B ) Toplantıya bizide davet ettiler.
  • C ) Yarın gel de biraz konuşalım.
  • D ) Parka bu sokaktan da gidilir.

8

Hangi cümlede yazım yanlışı yapılmıştır?

  • A ) Otobüsden inen yolcular çok üşüdü.
  • B ) Ben bu elbiseyi de beğenmedim.
  • C ) Ödevlerini bitirdin mi?
  • D ) Duydum ki evlenmişsin.

"5.Sınıf Türkçe de da Ekleri Konu Anlatımı" konusunda bilgiler vermeye çalıştık. Bu dersle ilgili hazırladığımız "5. Sınıf Türkçe Sayıların Yazımı Konu Anlatımı" içeriğini de okuyarak öğrendiklerinizi pekiştirebilirsiniz.