Türkçe alfabesinde 29 harf bulunmaktadır ve bu harfler şu şekildedir: A, B, C, Ç, D, E, F, G, Ğ, H, I, İ, J, K, L, M, N, O, Ö, P, R, S, Ş, T, U, Ü, V, Y, Z.
Kelimeleri sözlük sırasına dizerken ilk harfe bakarız. İlk harfi alfabede daha önce olan sözcüğü önce yazarız. İlk harfler aynı ise sırasıyla diğer harflere bakarak sıralama yaparız.
"Alfabetik sıralama veya sözlük sıralaması yaparken ilk önce sözcüklerin ilk harflerine bakılır ve bu harflerin sıralamasına göre dizilim yapılır. Eğer ilk harfler aynı ise, ikinci harflerin sıralamasına göre karar verilir. Bu şekilde devam edilerek tüm harfler kontrol edilir ve sözcükler sıralanır. Bu yöntem, sözcüklerin kolayca sıralanmasına ve bulunmasına yardımcı olur."
İlk harfleri farklı alfabetik sıralama örnekleri:
→ Elma, Ayva, Armut, Çilek → Armut, Ayva, Çilek, Elma
→ Kalem, Defter, Kitap, Silgi → Defter, Kalem, Kitap, Silgi
→ Baba, Anne, Kardeş, Dedikodu → Anne, Baba, Dedikodu, Kardeş
→ Kış, Sonbahar, Yaz, İlkbahar → İlkbahar, Kış, Sonbahar, Yaz
→ Portakal, Muz, Elma, Kivi → Elma, Kivi, Muz, Portakal
→ Masa, Sandalye, Koltuk, Dolap → Dolap, Koltuk, Masa, Sandalye
→ Gözlük, Anahtar, Telefon, Cüzdan → Anahtar, Cüzdan, Gözlük, Telefon
→ Bisiklet, Araba, Otobüs, Uçak → Araba, Bisiklet, Otobüs, Uçak
→ Pilav, Makarna, Börek, Çorba → Börek, Çorba, Makarna, Pilav
→ Tavşan, Kedi, Köpek, Fare → Fare, Kedi, Köpek, Tavşan
İlk harfleri aynı alfabetik sıralama örnekleri:
→ Araba, Arı, Armut, Ayna → Arı, Araba, Armut, Ayna
→ Balık, Biber, Bıçak, Bebek → Biber, Bıçak, Balık, Bebek
→ Çiçek, Çatal, Çekiç, Çamaşır → Çamaşır, Çatal, Çekiç, Çiçek
→ Deniz, Dünya, Dalga, Damla → Dalga, Damla, Deniz, Dünya
→ Elma, Ekmek, Ev, Enginar → Ekmek, Elma, Enginar, Ev
→ Fındık, Fasulye, Fener, Fırça → Fasulye, Fırça, Fener, Fındık
→ Güneş, Gemi, Gitar, Gül → Gemi, Gitar, Güneş, Gül
→ Hava, Halı, Harita, Havuç → Halı, Havuç, Harita, Hava
→ İnek, İş, İğne, İz → İk, İş, İğne, İz
→ Jilet, Jandarma, Jöle, Japon → Jandarma, Japon, Jilet, Jöle
İlk iki harfi aynı alfabetik sıralama örnekleri:
→ Adalet, Adana, Adres, Adet → Adana, Adalet, Adet, Adres
→ Beyaz, Beyin, Beykoz, Beyefendi → Beyaz, Beyefendi, Beyin, Beykoz
→ Cami, Camgöbeği, Cami-i Şerif, Cami-i Kebir → Camgöbeği, Cami, Cami-i Kebir, Cami-i Şerif
→ Dolap, Dolu, Dondurma, Dost → Dolap, Dondurma, Dost, Dolu
→ Elbise, Elde, Eldiven, Elektrik → Elbise, Elektrik, Eldiven, Elde
→ Futbol, Futbolcu, Futbolsever, Futbol topu → Futbol, Futbolcu, Futbol topu, Futbolsever
→ Gitar, Gittim, Gitmek, Giriş → Giriş, Gitmek, Gitar, Gittim
→ Hava, Havuz, Havale, Havai fişek → Havai fişek, Havale, Havuz, Hava
→ İstanbul, İstiklal, İstifade, İstikbal → İstifade, İstikbal, İstiklal, İstanbul
→ Jandarma, Jandarmalar, Jant, Japon → Jandarma, Jandarmalar, Jant, Japon
İlk üç harfi aynı alfabetik sıralama örnekleri:
→ Fabrika, Falcı, Fakir, Fark → Fakir, Falcı, Fark, Fabrika
→ Gazete, Gaziantep, Gazino, Gazoz → Gaziantep, Gazete, Gazino, Gazoz
→ Hastane, Hasır, Hasan, Hasret → Hasan, Hasır, Hasret, Hastane
Japonca, Jandarmalık, Javelin, Javuz → Jandarmalık, Japonca, Javuz, Javelin
İlk dört harfi aynı alfabetik sıralama örnekleri:
→ Ağaç, ağaz, ağda, ağır
→ Baca, bacı, bada, baki
→ Caba, caca, cada, cadi
→ Dama, damb, damd, dame
→ Eğil, eğim, eğin, eğiş
→ Fara, farb, fard, fare
→ Gaga, gage, gagı, gago
→ Hala, hale, hali, halo
→ İğde, iğdi, iğne, iğri
→ Jale, jail, jalo, jalt
1
Aşağıdaki cümlelerin hangisi neden – sonuç cümlesidir?
- A ) Mutfakta bana yardım edersen işler kısa sürede biter.
- B ) Derneğe yeterli üye gelmediği için toplantı ertelendi.
- C ) Elif'in ne zaman geleceğini öğrenirsem hemen sana haber veririm.
- D ) Doğduğum köye gitmek için araç kiraladık.
2
Kesme işaretinin kullanımı ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
- A ) Sayılara getirilen ekleri ayırmak için kullanılır.
- B ) Matematikte çarpma işareti olarak kullanılır.
- C ) Kısaltmalara getirilen ekleri ayırmak için kullanılır.
- D ) Bir ek veya harften sonra gelen ekleri ayırmak için kullanılır.
3
Önemsiz, küçük bir şeyi büyütüp mesele çıkarmak anlamında kullanılan deyim aşağıdakilerden hangisidir?
- A ) Habbeyi kubbe yapmak
- B ) Masal okumak
- C ) Abuk sabuk konuşmak
- D ) Dananın kuyruğu kopmak
4
Aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
- A ) Evin önü bir panayır gibi olmuştu. cümlesinde altı çizili kelimede kaynaştırma sesi kullanılmıştır.
- B ) Ramazan geldiğinde hepimizin kulağı ezanı bekler. cümlesinde altı çizili kelimelerde aynı ses olayı vardır
- C ) İngiltere bir maçta sekiz gol atmıştı. cümlesinde altı çizili kelimede ünsüz benzeşmesi vardır.
- D ) Nesli tükenen hayvanların fotoğraflarını topluyordu. cümlesinde altı çizili sözcükte ünlü düşmesi vardır
5
Aşağıdaki cümlelerin hangisi amaç – sonuç cümlesidir?
- A ) Daha az bilgisayar oyunu oynarsan kardeşine vakit ayırabilirsin
- B ) Okul idaresi, velisi izin almadıkça öğrenciyi geziye göndermeyecekmiş.
- C ) Sürekli yalan söylediği için artık kimse ona inanmıyordu.
- D ) Baharın mis çiçek kokularını almak için doğada vakit geçiriyor.
6
İnce eleyip sık dokumak deyiminin anlamı aşağıdakilerden hangisidir?
- A ) Bir şeyde ısrar etmek, kendi kararından vazgeçmemek.
- B ) Bir şeyi en ince ayrıntısına kadar incelemek
- C ) Nasıl davranırsan öyle karşılık görürsün.
- D ) Bir kimsenin durumu, huyu sık sık değişir olmak
7
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde karşılaştırma yapılmıştır?
- A ) Portakal, kivi ve greyfurt C vitamini deposu olarak bilinen meyvelerdendir
- B ) Yeni taşındığımız Arnavut kaldırımlı bu sokak dedemlerin mahallesini andırıyor.
- C ) Çayı kahveye göre daha çok tüketiyoruz.
- D ) Gökyüzündeki bulutlar tıpkı süslü bir at gibi salınıyordu.
8
Savaş sözcüğünün zıt anlamlısı aşağıdakilerden hangisidir?
- A ) dostluk
- B ) barış
- C ) muharebe
- D ) cenk
"5. Sınıf Alfabetik Sıralaması Konu Anlatımı" konusunda bilgiler vermeye çalıştık. Bu dersle ilgili hazırladığımız
"5. Sınıf Türkçe Özdeyişler Konu Anlatımı" içeriğini de okuyarak öğrendiklerinizi pekiştirebilirsiniz.
