5. Sınıf Mezopotamya Uygarlıkları Konu Anlatımı

Dicle ve Fırat Nehirleri arasında kalan bölgeye Mezopotamya adı verilmiştir.
Mezopotamya Üzerinde Uygarlıkların Kurulmasının Nedeni
● Elverişli iklim koşullarına sahip olması
● Zengin su kaynaklarının bol olması
● Verimli toprakların olması
● Önemli ticaret yolları üzerinde bulunması

İlk Çağ’da bu bölgede birçok devlet kurulmuştur. Bunlardan en önemlileri Sümerler, Asurlar ve Babillerdir

Sümerler

Sümerler, Mezopotamya'da kurulan ilk uygarlıktır ve site adı verilen şehir devletleri şeklinde yaşamışlardır. Önemli şehirleri arasında Ur, Uruk, Lagaş ve Eridu bulunmaktadır. Şehirlerin başında "patesi" veya "ensi" adlı krallar yönetirdi. Sümerlerin en büyük katkısı, yazıyı icat etmeleri ve çivi yazısını geliştirmeleridir. Bu yazı, İlk Çağ Anadolu uygarlıklarından bazıları tarafından da kullanılmıştır.

Ziggurat adı verilen çok katlı tapınaklar inşa etmişlerdir ve şehirler bu yapıların etrafında kurulmuştur. Zigguratların en üst katı gözlemevi olarak kullanılmıştır ve Sümerler ay yılı esasına dayanan bir takvim icat etmiştir.

» Mezopotamya’da kurulan ilk uygarlıktır.
» Site adı verilen şehir devletleri halinde yaşadılar.(Ur, Uruk, Kiş, Lagaş, Eridu gibi)
» Ülkeyi Patesi ya da Ensi adı verilen rahip krallar yönetmiştir.
» Yazıyı(çivi yazısı) icat etmişlerdir.
» Tekerleği icat etmişlerdir.
» Ay yılı esaslı takvimi bulmuşlardır.
» Matematik, astronomi ve geometri alanında çalışmalar yapmışlardır.
» Ziggurat adı verilen çok katlı tapınaklar inşa etmişlerdir, bu tapınakları ibadet dışında; depo, okul ve rasathane olarak da kullanmışlardır. En üst katını rasathane olarak kullanmaları astronominin gelişmesini sağlamıştır.
» İlk yazılı kanunlar olan Urugakina Kanunlarını yaptılar.
» En önemli şehir devletleri Ur Uruk, Lagaş’tır.
» Başkentleri yoktur.

Asurlar

Asurlular, krallıkla yönetilen bir medeniyet olup, başkentleri Ninova'dır. Sümerlerden öğrendikleri çivi yazısını ticaret sayesinde Anadolu'ya getirerek yazıyı Anadolu'ya taşıdılar ve Anadolu'nun yazıyla tanışmasını sağladılar.
» Başkentleri Ninova'dır.
» Anadolu'ya yaptıkları ticaretle yazıyı Anadolu'ya taşıdılar.
» Haberleşmeyi sağlamak için posta teşkilatı kurdurlar.
» Dünya’nın ilk kütüphanesini kurmuşlardır.
» En önemli kralları Asurbanipal’dir.
» Karum adı verilen ticaret merkezleri kurdurlar.
» Eğitim ve bilime önem verdiler.

Babiller

Babiller, Mezopotamya'da kurulan önemli uygarlıklardan biridir ve merkezi krallıkla yönetilir. Başkentleri Babil şehri, mimarisi ve yapılarıyla ünlüdür. Babil Kulesi ve Asma Bahçeleri de bu şehirde yer almaktadır.

Babillerin en parlak dönemi, ünlü hükümdar Hammurabi zamanında yaşanmıştır. Hammurabi, Sümer kanunlarını düzenleyerek Mezopotamya'nın en gelişmiş yasaları olan "Hammurabi Kanunları"nı hazırlamıştır. Bu yasalar, "kısasa kısas" esasına dayanır ve işlenen suç, işleyene aynen uygulanır.

Babiller, temel geçim kaynakları olarak tarım ve ticarete dayanmışlardır. Ayrıca, tıp ve astronomi alanlarında önemli ilerlemeler kaydetmişlerdir.
» Başkenti: Babil
» Tarihteki bilinen ilk anayasa, Hammurabi Yasaları'nı yaptılar.
» Babil'in Asma Bahçeleri ve Babil Kulesi en önemli eserleridir.
» Hammurabi Kanunları "kısasa kısas" esasına dayandığı için oldukça serttir.
» Temel geçim kaynakları tarım ve hayvancılıktır.
» Tıp ve astronomi alanında ileri girmişlerdir.