Sert Sessizlerin Yumuşaması Konu Anlatımı
✔ Harf, bir dilde kullanılan ve ses ya da sesleri ifade eden yazı sembolüdür. Harfler, kelimeleri, ifadeleri ve düşünceleri yazılı olarak ifade etmek için kullanılır.
Sesleri gösteren işaretlere harf denir. Alfabemizdeki 29 harften 8 tanesi sesli harf vardır.
21 tanesi sessiz harftir.
Ses yolunda bir engele çarparak çıkan ve bir ünlünün yardımı olmadan
söylenemeyen seslere sessiz ( ünsüz ) harfler denir.
Dilimizdeki Sessiz Harfler : b , c , ç , d , f , g , ğ , h , j , k , l , m , n , p , r , s , ş , t , v , y , z.
✔ Türkçede "P , Ç , T , K" harfleri ile biten sözcüklerin sonuna sesli ile başlayan bir ek gelirse,
P → B
Ç → C
T → D
K → G veya Ğ'ye dönüşür
Bu olaya sert sessizlerin yumuşaması veya kısaca yumuşama denir.
"p, ç, k, t" harfleri ile biten sözcüklerin sonuna sırasıyla "b, c, ğ, d" harfleri ile gelen "u" ve "i" ekleri ile oluşturulan örneklerdir. Bu ekler, sözcüklerin anlamında bir değişiklik yapmaz, sadece sözcüklere belirli bir biçim kazandırır.
✔ Sert Sessizlerin Yumuşaması 30 Örnek
➥ Bardak + ı = bardağı
➥ Kitap + ı = kitabı
➥ Koltuk + u = koltuğu
➥ Kırlangıç + ı = kırlangıcı
➥ Çiçek + i = çiçeği
➥ Fıstık + ı = fıstığı
➥ Kapak + ı = kapağı
➥ Sokak + ı = sokağı
➥ Çocuk + u = çocuğu
➥ İnat –ı → inadı
➥ Kağıt –ı → kağıdı
➥ Top –u → topu
➥ Yaprak –ı → yaprağı
➥ Yoğurt –u → yoğurdu
➥ Çorap - ı → çorabı
➥ Yatak –ı → yatağı
➥ Ağaç + a → ağaca
➥ kavak + ı → kavağı
➥ çelenk + i → çelengi
➥ senet + i → senedin
➥ dolap + ı → dolabın
➥ tüfek + i→ tüfeği
➥ diyalog + u → diyaloğu
➥ borç + um → borcum
➥ renk + i → rengi
➥ kepenk + i → kepengi
➥ kap + ı → kabı
➥ taç + ı → tacı
1
Ablasından ödünç aldığı kitabı bir solukta okudu. cümlesinde geçen altı çizili söz grubunun yerine aşağıdakilerden hangisi getirilemez?
- A ) kısa sürede
- B ) aynı zamanda
- C ) çabucak
- D ) hemen
2
Aşağıdakilerden hangisinde -ki eki yanlış yazılmıştır?
- A ) Seninki yine okula gelmemiş.
- B ) Bendeki bu gözler kimsede yok
- C ) Anladımki söyledikleri doğru değilmiş.
- D ) Ondaki çalışkanlık bizi gururlandırdı.
3
Mustafa bu hafta 3 kitabını okudu.
Verilen cümlede anlam bozukluğu nasıl giderilir?
- A ) Mustafa'dan sonra virgül kullanılarak.
- B ) Cümle sonunda ünlem kullanılarak.
- C ) 3'ten sonra nokta kullanılarak.
- D ) kitabını kelimesi yerine kitaplarını kelime kullanılarak.
4
‘'adalet‘' sözcüğünün eş anlamlısı hangi kelimedir?
- A ) hak
- B ) hukuk
- C ) hakim
- D ) yargı
5
Hangi deyim Doğru tutum ve davranıştan ayrılmak anlamına gelir ?
- A ) Put kesilmek
- B ) Pusuya yatmak
- C ) Pusulayı şaşırmak
- D ) Pusuya düşürmek
6
Olumsuz olayın başlıca nedenleri şunlardır ( ) Kimseyi umursamamak ( ) kendini bir şey sanmaktır ( )
Yukarıdaki cümlelerde yay ayraç içlerine sırasıyla hangi noktalama işaretleri getirilmelidir?
- A ) ( : ) ( , ) ( ? )
- B ) ( : ) ( , ) ( . )
- C ) ( : ) ( ? ) ( . )
- D ) ( . ) ( , ) ( . )
7
Çekmecenin gözü çok karışmış. cümlesinde altı çizili kelime ile hangisi yanlıştır?
- A ) Yan anlamda kullanılmıştır.
- B ) Tek hecelidir.
- C ) İki sesli, iki sessiz harften oluşur.
- D ) Çekmecenin bölümü anlamındadır.
8
kirpi, kiraz, kibir, kibar kelimelerini alfabetik sırasına göre sıraladığımızda hangisi sonda olur?
- A ) kibar
- B ) kibir
- C ) kiraz
- D ) kirpi
