4. Sınıf Büyük Harflerin Kullanıldığı Yerler Konu Anlatımı

Büyük Harflerin Kullanıldığı Yerler

✔ Cümle büyük harfle başlar.
Örnek: "Okula bu hafta başlayacağım."

✔ Cümle içinde tırnak veya yay ayraç içine alınan cümleler büyük harfle başlar ve sonlarına uygun noktalama işareti (nokta, soru, ünlem vb.) konur.

Örnek: Atatürk "Hayatta en hakiki mürşit ilimdir." diyor.

✔ Dizeler büyük harfle başlar.
Örnek:
"Sonsuzluğa kadar uzanan yollar,
Zamanın acımasız hızıyla yarışır.
Yorgun adımlarla ilerleriz hayatta,
Ama umut hep kalır kalplerimizde."

✔ Özel adlar büyük harfle başlar.

✔ 1. Kişi adlarıyla soyadları büyük harfle başlar. Örnek:
Mustafa Kemal Atatürk, İsmet İnönü, Kâzım Karabekir, Ahmet Haşim, Sait Faik Abasıyanık vb.

✔ Takma adlar da büyük harfle başlar. Örnek: Muhibbi (Kanuni Sultan Süleyman), Demirtaş (Ziya Gökalp), Tarhan (Ömer Seyfettin)

✔ Kişi adlarından önce ve sonra gelen unvanlar, saygı sözleri, rütbe adları ve lakaplar büyük harfle başlar. Örnek: Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk, Kaymakam Erol Bey, Dr. Alâaddin Yavaşça; Sayın Prof. Dr. Hasan Eren vb.

✔ Akrabalık adı olup lakap veya unvan olarak kullanılan kelimeler büyük harfle baş­lar. Örnek: Baba Gündüz, Dayı Kemal, Hala Sultan, Nene Hatun; Gül Baba, Susuz Dede, Telli Baba vb.

✔ Cümle içinde özel adın yerine kullanılan makam veya unvan sözleri büyük harfle baş­lar Örnek: Uzak Doğu’dan gelen heyeti Vali dün kabul etti.

✔ Saygı bildiren sözlerden sonra gelen ve makam, mevki, unvan bildiren kelimeler büyük harfle başlar.
Örnek:
Sayın Bakan,
Sayın Başkan,
Sayın Rektör,
Sayın Vali,

✔ Mektuplarda ve resmî yazışmalarda hitaplar büyük harfle başlar.
Örnek:
Sevgili Kardeşim,
Aziz Dostum,
Değerli Dinleyiciler,

✔ Hayvanlara verilen özel adlar büyük harfle başlar. Örnek: Boncuk, Fındık, Minnoş, Pamuk vb.

✔ Millet, boy, oymak adları büyük harfle başlar. Örnek: Alman, Arap, İngiliz, Japon, Rus, Türk; Kazak, Kırgız, Oğuz, Özbek, Tatar; Hacımusalı, Karakeçili vb.

✔ Dil ve lehçe adları büyük harfle başlar. Örnek: Türkçe, Almanca, İngilizce, Rusça, Arapça; Oğuzca, Kazakça, Kırgızca, Özbekçe, Tatarca vb.

✔ Devlet adları büyük harfle başlar. Örnek: Türkiye Cumhuriyeti, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Amerika Birleşik Devletleri, Suudi Arabistan, Azerbaycan, Kırım Özerk Cumhuriyeti vb.

Örnek: Din ve mezhep adları ile bunların mensuplarını bildiren sözler büyük harfle başlar. Müslümanlık, Müslüman; Hristiyanlık, Hristiyan; Musevilik, Musevi; Budizm, Budist; Hanefilik, Hanefi; Katoliklik, Katolik vb.

✔ Din ve mitoloji ile ilgili özel adlar büyük harfle başlar. Örnek: Tanrı, Allah, İlah, Cebrail, Zeus, Osiris, Kibele vb.

✔ Gezegen ve yıldız adları büyük harfle başlar. Örnek: Merkür, Neptün, Satürn; Halley vb.

✔ Düşünce, hayat tarzı, politika vb. anlamlar bildirdiğinde doğu ve batı sözlerinin ilk harfleri büyük yazılır. Örnek: Batı medeniyeti, Doğu mistisizmi vb.

✔ Yer adları (kıta, bölge, il, ilçe, köy, semt vb.) büyük harfle başlar. Örnek: Afrika, Asya; Güneydoğu Anadolu, İç Anadolu; İstanbul, Taşkent; Turgutlu, Ürgüp; Akçaköy, Çayırbağı; Bahçelievler, Kızılay, Sarıyer vb.

✔ Yer adlarında ilk isimden sonra gelen ve deniz, nehir, göl, dağ, boğaz vb. tür bildiren ikinci isimler büyük harfle başlar. Örnek: Ağrı Dağı vb.

✔ Mahalle, meydan, bulvar, cadde, sokak adlarında geçen mahalle, meydan, bulvar, cadde, sokak kelimeleri büyük harfle başlar: Örnek: Halit Rifat Paşa Mahallesi, Yunus Emre Mahallesi, Karaköy Meydanı, Zafer Meydanı, Gazi Mustafa Kemal Bulvarı, Ziya Gökalp Bulvarı vb.

✔ Saray, köşk, han, kale, köprü, kule, anıt vb. yapı adlarının bütün kelimeleri büyük harfle başlar. Örnek: Dolmabahçe Sarayı, İshakpaşa Sarayı, Çankaya Köşkü, Horozlu Han, Ankara Kalesi, Alanya Kalesi vb.

✔ Yer bildiren özel isimlerde kısaltmalı söyleyiş söz konusu olduğunda, yer adının ilk harfi büyük yazılır. Örnek: Hisar’dan, Boğaz’dan, Köşk’e vb.

✔ Kurum, kuruluş ve kurul adlarının her kelimesi büyük harfle başlar. Türkiye Büyük Millet Meclisi, Türk Dil Kurumu, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Devlet Malzeme Ofisi, Millî Kütüphane, Çocuk Esirgeme Kurumu vb.

✔ Kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge, genelge adlarının her kelimesi büyük harfle başlar. Medeni Kanun, Türk Bayrağı Tüzüğü, Telif Hakkı Yayın ve Satış Yönetmeliği vb.

✔ Kurum, kuruluş, kurul, merkez, bakanlık, üniversite, fakülte, bölüm, kanun, tüzük, yönetmelik ve makam sözleri asılları kastedildiğinde büyük harfle baş­lar.

✔ Kitap, dergi, gazete ve sanat eserlerinin (tablo, heykel, beste vb.) her kelimesi büyük harfle başlar. Örnek: Nutuk, Safahat, Kendi Gök Kubbemiz, Anadolu Notları, Sinekli Bakkal; Türk Dili, Türk Kültürü, Varlık; Resmî Gazete, Hürriyet vb.

✔ Ulusal, resmî ve dinî bayramlarla anma ve kutlama günlerinin adları büyük harfle başlar. Örnek: Cumhuriyet Bayramı, Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı, 19 Mayıs Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı, Ramazan Bayramı vb.

✔ Kurultay, bilgi şöleni, çalıştay, açık oturum vb. toplantıların adlarında her kelimenin ilk harfi büyük yazılır. VI. Uluslararası Türk Dili Kurultayı vb.

✔ Tarihî olay, çağ ve dönem adları büyük harfle başlar. Kurtuluş Savaşı, Millî Mücadele, Cilalı Taş Devri, İlk Çağ, Lale Devri, Cahiliye Dönemi vb.

✔ Özel adlardan türetilen bütün kelimeler büyük harfle başlar. Türklük, Türkleşmek, Türkçü, Türkçülük, Türkçe, Avrupalı, Avrupalılaşmak, Asyalılık, Darvinci, Konyalı, Bursalı vb.

✔ Yer, millet ve kişi adlarıyla kurulan birleşik kelimelerde sadece özel adlar büyük harfle başlar. Örnek: Antep fıstığı, Brüksel lahanası, Frenk gömleği, Hindistan cevizi, İngiliz anahtarı, Japon gülü, Maraş dondurması, Van kedisi vb.

✔ Belirli bir tarih bildiren ay ve gün adları büyük harfle başlar. Örnek: 29 Mayıs 1453 Salı günü, 29 Ekim 1923, 28 Aralık 1982’de göreve başladı. Lale Festivali 25 Haziran’da başlayacak.