5. Sınıf Fen Bilimleri Hayvanlar Konu Anlatımı

Hayvanlar, canlı organizmalar arasında en çeşitli gruplardan biridir ve farklı türlerin farklı özellikleri vardır.

Hayvanların Özellikleri

➥ Çok hücreli organizmalardır.
➥ Heterotrof beslenme şekliyle enerji elde ederler.
➥ Genellikle hareket kabiliyetine sahiptirler.
➥ Hücre duvarları bulunmaz.
➥ Üreme şekilleri çeşitlilik gösterir; eşeyli ve eşeysiz üreme yapabilirler.
➥ Vücutlarındaki hücreler farklılaşarak dokular ve organlar oluşturur.
➥ Solunum ve dolaşım sistemleri bulunabilir.
➥ İç ve dış uyaranlara tepki verebilirler.

✔ Hayvanlar iki gruba ayrılır.
♣ Omurgalı Hayvanlar

♣ Omurgasız Hayvanlar

Omurgalı Hayvanlar

Omurgalı hayvanlar, kemik ve kıkırdak gibi sert yapılar içeren iskelet sistemine sahiptir. Bu iskelet sistemi, omurga adı verilen bir yapıya sahiptir ve omurga, vücut boyunca uzanan omur adı verilen yapıların birleşiminden oluşur. Omurgalı hayvanlar, bu ortak iskelet yapısı nedeniyle sınıflandırılır.

Omurgalı hayvan örnekleri: İnsan, Köpek, Kedi, Aslan, Fil, Kartal, Deniz anası, Penguen, Yılan (Serpentes), Balina (Cetacea).

Omurgalıların beş ana grubu - memeliler, kuşlar, balıklar, sürüngenler ve kurbağalar- bu omurga ve iç iskelet sistemine sahiptir. Bu yapılar sayesinde, omurgalı hayvanlar, çeşitli hareket kabiliyetleri ve yaşam alanlarına uyum sağlayabilme yeteneğine sahiptir.

✔ Omurgalı Hayvanlar Beş Gruba Ayrılır.
Omurgalı hayvanlar, omurga ve iç iskelete sahip hayvanlardır. Omurgalılar beş ana gruba ayrılır:
♣ Memeliler
♣ Kuşlar
♣ Balıklar
♣ Sürüngenler
♣ Kurbağalar

➥ Memeliler (Mammalia): Sıcakkanlı hayvanlar olup, genellikle vücutları tüy veya kıllarla kaplıdır. Yavrularını canlı doğururlar ve süt bezleri sayesinde yavrularını emzirerek beslerler. Örnekler: insan, köpek, kedi, fil, kaplumbağa.
→ Vücutları kıllarla örtülüdür.
→ Doğurarak çoğalır ve yavrularını sütle besler.
→ Diğer omurgalı canlılara göre daha gelişmiştir.
→ Suda yaşayan memeliler balina, fok, yunus, uçabilen yarasa memelidir.

➥ Kuşlar (Aves): Sıcakkanlı hayvanlardır ve vücutları tüylerle kaplıdır. Yumurtlayarak ürerler ve çoğu kuş uçma yeteneğine sahiptir. Örnekler: kartal, penguen, güvercin, flamingo, serçe.
→ Vücutları tüylerle örtülüdür.
→ Yumurta ile çoğalır ve yavrularına bakarlar.
→ Penguen, deve kuşu, tavuk, kaz uçamayan kuşlara örnektir.

➥ Balıklar (Pisces): Soğukkanlı hayvanlardır ve vücutları pullarla kaplıdır. Solungaçları sayesinde su altında solunum yaparlar. Yumurtlayarak ürerler. Örnekler: köpekbalığı, somon, alabalık, mezgit, vatoz.
→ Vücutları pulla kaplıdır.
→ Suda yaşarlar.
→ Yumurta ile çoğalırlar.
→ Solungaç solunumu yaparlar.
→ Yavru bakımı yoktur.

➥ Sürüngenler (Reptilia): Soğukkanlı hayvanlar olup, vücutları pullarla kaplıdır. Yumurtlayarak ürerler ve genellikle kara ve su yaşam alanlarında bulunurlar. Örnekler: kertenkele, yılan, timsah, kaplumbağa, iguana.
→ Sürünerek hareket ederler.
→ Vücutları sert, kuru ve pullarla örtülüdür.
→ Yumurta ile çoğalır.
→ Yavru bakımı yoktur.

➥ Kurbağalar: Soğukkanlı hayvanlardır ve yaşamlarının bir kısmını karada, bir kısmını suda geçirirler. Kurbağaların yumurtadan çıktıktan sonra ergin bir kurbağa oluncaya kadar geçirdikleri bu sürece başkalaşım adı verilir. Örnekler: kurbağa, semender, sirena, triton, mantella.

→ Hem karadalar hem de suda yaşar.
→ Yumurta ile çoğalır.
→ Büyüdükçe başkalaşım geçirerek ana canlıya benzer.

Omurgasız Hayvanlar

Omurgasız hayvanlar, omurgası olmayan hayvanlardır. Bu hayvanlar arasında böcekler, örümcekler, deniz yıldızları, yengeçler, midyeler, solucanlar, sülükler, mürekkep balıkları ve daha birçok tür yer alır. Omurgasız hayvanlar, dünya üzerindeki canlı türlerinin çoğunluğunu oluşturur ve çevrenin biyolojik dengesi ve ekosistemin işleyişi açısından büyük öneme sahiptirler.

● Omurgalı hayvanlara örnekler ; köpek, kedi, kuş, yılan, balık, sürüngen, kurbağa, at, maymun, insana örnek verilebilir.

● Omurgasız hayvanlara örnekler ; kelebek, salyangoz, yengeç, örümcek, denizyıldızı, arı, solucan, mercan, ahtapot, deniz anası gibi canlılar verilebilir.

● Memeliler grubundaki canlılara örnekler ; insan, maymun, köpek, kedi, balina, filler, aslan, kaplan, yunus, at, koyun, inek gibi canlılar verilebilir.

● Karada yaşayan canlılara örnekler; ayı, kurt, tilki, tavşan, geyik, sincap, sincap, sansar, gelincik, yaban domuzu, kanguru, zebra, çeşitli kuş türleri, kertenkele, yılan, örümcek, karınca, arı gibi canlılar verilebilir.

● Hem karada hem de suda yaşayan canlılara örnekler ; kaplumbağa, kurbağa, yılanbalığı, su samuru, su aygırı, deniz kaplumbağası, fok, yunus, penguen, deniz kuşları gibi canlılar verilebilir.