Adalet ve eşitlik, toplumda uyumlu ve huzurlu bir yaşamın sağlanması için önemli kavramlardır. İkisi de sosyal, ekonomik ve siyasi alanlarda bireylerin haklarını ve özgürlüklerini destekler. Bu kavramların tanımları ve örnekleri şu şekildedir:
✔ Adalet, her bireyin haklarını ve özgürlüklerini koruyarak, hukukun ve ahlakın gerektirdiği davranışlar ve ilkeler çerçevesinde kararlar almak ve uygulamak olarak tanımlanabilir. Adalet, herkesin hak ettiği değeri ve hakkı almasını sağlamayı amaçlar.
Örneğin; Mahkemeler, adaletin sağlanması için var olan kurumlardır. Mahkemeler, suç işleyen kişilerin hak ettikleri cezayı almasını sağlarken, masum olanların da özgürlüğünü korur.
Örneğin; İş yerinde çalışanların performanslarına ve başarılarına göre terfi alması adalet ilkesine uygun bir uygulamadır. Bu, her çalışanın hak ettiği değeri ve pozisyonu almasını sağlar.
Örneğin; Devlet, ekonomik güçlük içinde olan bireylere ve ailelere yardım sağlayarak adaleti destekler. Bu yardımlar, ekonomik eşitsizliklerin azaltılmasına ve daha adil bir toplum yapısının oluşmasına katkıda bulunur.
✔ Eşitlik, her bireyin sosyal, ekonomik ve siyasi yaşamda aynı haklara ve fırsatlara sahip olması ilkesidir. Eşitlik, toplumda herkesin aynı değeri ve saygıyı görmesini amaçlar.
Örneğin; Devlet, tüm çocuklara ve gençlere eğitim hakkı tanıyarak eşitliği destekler. Bu sayede her birey, eğitim alarak kendini geliştirme ve toplumda başarılı olma şansına sahip olur.
Örneğin; Cinsiyet eşitliği, kadınların ve erkeklerin sosyal, ekonomik ve siyasi yaşamda aynı haklara ve fırsatlara sahip olmasıdır. Bu, her iki cinsin de iş gücüne katılımı, ücret eşitliği ve siyasi temsilde eşitlik gibi alanlarda görülebilir.
1
Aşağıdakilerden hangisine pozitif ayrımcılık yapılmasına gerek yoktur?
- A ) Çocuklar
- B ) Cinsiyet eşitsizliği yaşayanlar
- C ) Engelliler
- D ) Akademisyenler
2
Yasalar karşısında yurttaşların arasında hiçbir ayrım bulunmaması durumuna ne denir?
- A ) Anlaşma
- B ) Sorumluluk
- C ) Eşitlik
- D ) Uzlaşı
3
Aşağıdakilerden hangisi adaletli bir kişinin yapmaktan kaçındığı bir davranıştır?
- A ) İnsanların hakkını korur.
- B ) İhtiyacı olanlara yardım elini uzatır.
- C ) Engelli bireyler arasında ayrımcılık yapar.
- D ) İnsanlar arasında ayrım yapmaz.
4
Adaletsizliği ortaya çıkaran veya yaşatan durumlarla karşılaşılması bireyi ve toplumu etkilemektedir. Bu tür durumlar toplumda güven duygusunu zedelemektedir. Bu durumu önlemek için aşağıda verilen davranışlardan hangisi yanlış olur?
- A ) Toplumsal hayatın her aşamasında gerekli ayrımcılık sağlanmalı.
- B ) Toplumda huzur ve mutlu bir yaşam sağlanmasında güven duygusu çok önemlidir.
- C ) Güven duygusu adaletin sağlanmasında çok önemlidir.
- D ) İnsanlar hem adil olmalı, hem de adalet sağlamakla görevli kişilere ve kurumlara güvenmelidir.
5
Bir yerde demokrasi ve insan haklarından bahsediliyorsa orada ......................... olması gerekir. Cümlesinde boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisinin gelmesi uygun olur?
- A ) Demokrasi ve özgürlük
- B ) Eşitlik ve adaletin
- C ) Kanun ve yasalar
- D ) Eşitlik ve ayrımcılık
6
Oyun oynarken bazı öğrencileri oyuna almamak, oyun kurallarını herkese aynı uygulamamak aşağıdakilerden hangisine neden olur?
- A ) Adaletsizlik
- B ) Eşitsizlik
- C ) Demokrasi
- D ) Ayrımcılık
7
Adalet ve eşitlik toplumsal yaşamı düzenleyen iki temel ilkedir. Bu iki temel ilkenin eksikliği toplumsal hayatı ............ etkiler. Cümlesinde boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır?
- A ) negatif
- B ) pozitif
- C ) olumlu
- D ) olumsuz
8
Bazı insanların özel ihtiyaçları nedeniyle farklı haklara sahip olmaları gerekir. Örneğin fiziksel engeli nedeniyle okula giriş çıkışta sorun yaşayan öğrenci için merdiven yanında rampa yapılması. Bu duruma ne ad verilir?
- A ) Pozitif ayrımcılık
- B ) Adaletsizlik
- C ) Taraflı olmak
- D ) Haksızlık
