Maddelerin ısı alarak sıcaklığının artmasına ısınma denir. Maddelerin ısı vererek sıcaklığının azalmasına soğuma denir.
Su doğada üç halde bulunur. Denizler , akarsular ve göllerde sıvı halde ; bulutlarda gaz halde , kar , dolu gibi yağış şekilleri ile buzullarda katı halde bulunur .
✔ Bir maddenin ısı alarak veya ısı vererek bir hâlden başka bir hâle geçmesine hâl değişimi denir.
→ Maddelerdeki hal değişimi ısı etkisiyle olur.
→ Maddeler hal değiştirdiğinde yapılarında değişiklik olmaz.
→ Hal değiştiren maddeler tekrar eski hallerine geri dönebilirler.
✔ Sıcaklıkları farklı maddeler yani biri sıcak, diğeri soğuk iki madde birbirine temas ettiğinde sıcak madde soğuk maddeye ısı verir. Bu olaya ısı alışverişi denir.
✔ Isı, her zaman sıcak olan maddeden soğuk olan maddeye doğru akış gösterir. Isı alan maddenin sıcaklığı artar, ısı veren maddenin sıcaklığı azalır. Isı alışverişi, maddelerin sıcaklıkları eşitleninceye kadar devam eder.
✔ Katı hâldeki bir maddenin ısı alarak sıvı hâle geçmesine erime denir. Buz dolabında çıkardığımız buz parçasının bir süre sonra erimesi örnek olarak verilebilir.
✔ Sıvı hâldeki bir maddenin ısı vererek katı hâle geçmesine ise donma adı verilir. Donmaya en güzel örnek suyun donması olarak verilebilir.
✔ Sıvı hâldeki maddelerin ısı alarak gaz hâline geçmesine buharlaşma denir. Çaydanlıktaki suyun buharlaşması, Deniz ve göllerdeki suların buharlaşması örnek olarak verilebilir.
✔ Gaz bir maddenin ısı vererek sıvı hale geçmesine yoğunlaşma denir. Yoğuşmaya gökyüzündeki su buharının yağmura dönüşmesi örnek olarak verilebilir.
✔ Sıvının her yerinden kabarcıklar halinde hızlı buharlaşma olayına kaynama denir. Kaynama sırasında sıcaklık değişmez.
✔ Katı haldeki bir maddenin ısı alarak, sıvı hale geçmeden gaz haline geçmesine süblimleşme denir. Naftalinin ısı etkisiyle doğrudan gaz haline geçmesi süblimleşmeye örnek verilebilir.
1
Aşağıdakilerden hangisi saf maddedir?
- A ) Limonata
- B ) Salata
- C ) Ayran
- D ) Bakır
2
Kışın hava çok soğuk olduğu zaman, yerde bulunan sular.................. Bu nedenle kazalar yaşanabilir. Güneş çıkınca sıcaklığın etkisiyle ....................olur. Oluşan suların bir kısmı .........................ve gökyüzünde, bulutlarda birikir.
Verilen boşluklara sırası ile hangileri gelmelidir?
- A ) Donar, buharlaşır, erir.
- B ) Erir, donar, buharlaşır.
- C ) Donar, erir, buharlaşır.
- D ) Buharlaşır, erir, donar
3
Berk bahçede babasının ona aldığı bilyelerle oynarken bilyelerini bir kova dolusu toprakla karıştırmıştır. Berk bilyeleri topraktan ayırmak için aşağıdakilerden hangisini yapmalıdır?
- A ) Süzme
- B ) Buharlaştırma
- C ) Mıknatıslanma
- D ) Eleme
4
Aşağıda verilen ürünlerden hangisi ham petrolün ayrıştırılması sonucu oluşmaz?
- A ) Benzin
- B ) Cam
- C ) Mazot
- D ) Plâstik
5
Donma olayı nasıl gerçekleşir?
- A ) Katı haldeki bir maddenin ısı alarak sıvı hâle geçmesiyle
- B ) Sıvı maddelerin dışarıya ısı vererek katı hâle geçmesiyle
- C ) Sıvı maddelerin ısı alarak gaz hâline geçmesiyle
- D ) Soğuk olan maddenin sıcak olan maddeden ısı almasıyla
6
Aşağıdakilerden hangisi sıvı maddelere örnek olarak verilemez?
- A ) Deniz
- B ) zeytinyağı
- C ) ayran
- D ) su buharı
7
Verilen karışımlardan hangisi çözelti değildir?
- A ) Çorba
- B ) Şerbet
- C ) Sıcak çikolata
- D ) Pasta
8
Darası 900 g olan bir kasaya domates konulduğunda brüt kütlesi 6 kg oluyor.
Buna göre, domatesin net kütlesi kaç gramdır?
- A ) 6900
- B ) 4100
- C ) 5100
- D ) 5010
