5. Sınıf Türkçe Benzetme Sanatı Konun Anlatımı

Konu Özetleri İle Öğrendiklerini Şimdi Pekiştirme Vakti.

Benzetme (Teşbih) sanatı, bir söz sanatı türüdür ve genellikle iki farklı nesne, olay ya da durum arasında benzerlik kurarak anlamı güçlendirmeyi amaçlar. Bu benzerlikler genellikle "gibi" ya da "sanki" gibi sözcükler kullanılarak ifade edilir. Teşbih, edebiyatın ve günlük konuşmaların çeşitli alanlarında kullanılır.

Benzetme sanatı ile anlama güç katmak için aralarında ilgi bulunan iki varlık, durum veya kavramdan zayıf olanı güçlü olan gibi göstermektir.

Benzetmelerde dört öge bulunur. Bunlar:
Benzeyen,
➠ Kendisine benzetilen
,
Benzetme yönü
Benzetme edatı

Benzetme Cümlelerine Örnekler


✦ Örnek: Öğretmenim şefkatli bir anne gibi ilgilenir.
→ Benzeyen: Öğretmenim
→ Kendisine Benzetilen: Şefkatli bir anne
→ Benzetme Yönü: İlgilenir
→ Benzetme Edatı: Gibi

✦ Örnek: O, akıllı bir tilki gibi kurnazdı.
→ Benzeyen: O
→ Kendisine Benzetilen: Akıllı bir tilki
→ Benzetme Yönü: Kurnazdı
→ Benzetme Edatı: Gibi

✦ Örnek: Deniz, aynı bir ayna gibi sakin ve berraktı.
→ Benzeyen: Deniz
→ Kendisine Benzetilen: Ayna
→ Benzetme Yönü: Sakin ve berraktı
→ Benzetme Edatı: Gibi

✦ Örnek: Kardeşim, rüzgar gibi hızlı koşar.
→ Benzeyen: Kardeşim
→ Kendisine Benzetilen: Rüzgar
→ Benzetme Yönü: Hızlı koşar
→ Benzetme Edatı: Gibi

✦ Örnek: Gözleri, gökyüzünde parlayan yıldızlar gibi parlaktı.
→ Benzeyen: Gözleri
→ Kendisine Benzetilen: Gökyüzünde parlayan yıldızlar
→ Benzetme Yönü: Parlaktı
→ Benzetme Edatı: Gibi

✦ Örnek: Sıcak yaz günlerinde güneş, kızgın bir demir gibi yakar.
→ Benzeyen: Güneş
→ Kendisine Benzetilen: Kızgın bir demir
→ Benzetme Yönü: Yakar
→ Benzetme Edatı: Gibi

✦ Örnek: Gözleri elmaslar gibi parlıyordu.
→ Benzeyen: Gözleri
→ Kendisine Benzetilen: Elmaslar
→ Benzetme Yönü: Parlıyordu
→ Benzetme Edatı: Gibi

✦ Örnek: Ders çalışırken, o bir arı gibi çalışkandı.
→ Benzeyen: O
→ Kendisine Benzetilen: Bir arı
→ Benzetme Yönü: Çalışkandı
→ Benzetme Edatı: Gibi

✦ Örnek: Sabahları güneş, altın rengi bir top gibi doğar.
→ Benzeyen: Güneş
→ Kendisine Benzetilen: Altın rengi bir top
→ Benzetme Yönü: Doğar
→ Benzetme Edatı: Gibi

✦ Örnek: O, bir kedi gibi sessiz ve çevikti.
→ Benzeyen: O
→ Kendisine Benzetilen: Bir kedi
→ Benzetme Yönü: Sessiz ve çevikti
→ Benzetme Edatı: Gibi

✦ Örnek: Ayakkabıları, tıpkı bir rahat yatak gibi rahattı.
→ Benzeyen: Ayakkabıları
→ Kendisine Benzetilen: Rahat bir yatak
→ Benzetme Yönü: Rahattı
→ Benzetme Edatı: Gibi

✦ Örnek: Yapraklar, kırık cam parçaları gibi çıtırdayarak kırıldı.
→ Benzeyen: Yapraklar
→ Kendisine Benzetilen: Kırık cam parçaları
→ Benzetme Yönü: Çıtırdayarak kırıldı
→ Benzetme Edatı: Gibi

✦ Örnek: Hüzünlü şarkısı, yağmurlu bir günde pencereye vuran damlalar gibi dökülüyordu.
→ Benzeyen: Hüzünlü şarkısı
→ Kendisine Benzetilen: Yağmurlu bir günde pencereye vuran damlalar
→ Benzetme Yönü: Dökülüyordu
→ Benzetme Edatı: Gibi

✦ Örnek: Kalbi buz gibi soğuktu.
→ Benzeyen: Kalbi
→ Kendisine Benzetilen: Buz
→ Benzetme Yönü: Soğuktu
→ Benzetme Edatı: Gibi

✦ Örnek: Mürekkep lekesi, sanki bir örümcek ağı gibi yayılmıştı.
→ Benzeyen: Mürekkep lekesi
→ Kendisine Benzetilen: Bir örümcek ağı
→ Benzetme Yönü: Yayılmıştı
→ Benzetme Edatı: Gibi

✦ Örnek: Öğrenciler, aç kurtlar gibi yemekleri yiyordu.
→ Benzeyen: Öğrenciler
→ Kendisine Benzetilen: Aç kurtlar
→ Benzetme Yönü: Yemekleri yiyordu
→ Benzetme Edatı: Gibi

✦ Örnek: O, düşüncelerinde kaybolmuş bir denizci gibi dalgındı.
→ Benzeyen: O
→ Kendisine Benzetilen: Düşüncelerinde kaybolmuş bir denizci
→ Benzetme Yönü: Dalgındı
→ Benzetme Edatı: Gibi

✦ Örnek: Çamaşırlar, rüzgarda dans eden kelebekler gibi sallanıyordu.
→ Benzeyen: Çamaşırlar
→ Kendisine Benzetilen: Rüzgarda dans eden kelebekler
→ Benzetme Yönü: Sallanıyordu
→ Benzetme Edatı: Gibi

✦ Örnek: Şiirinde, özgürlüğü kanatlarıyla süzülen bir kuşa benzetmişti.
→ Benzeyen: Özgürlük
→ Kendisine Benzetilen: Kanatlarıyla süzülen bir kuş
→ Benzetme Yönü: Süzülen
→ Benzetme Edatı: Gibi

✦ Örnek: Yazarın kelimeleri, sanki bir ressamın fırça darbeleri gibi anlam katıyordu.
→ Benzeyen: Yazarın kelimeleri
→ Kendisine Benzetilen: Bir ressamın fırça darbeleri
→ Benzetme Yönü: Anlam katıyordu
→ Benzetme Edatı: Gibi
1

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sebep-sonuç ilişkisi yoktur?

  • A ) Sıcaktan ekinler kurudu.
  • B ) Geç kaldığım için eve döndüm.
  • C ) Okulda daha çok kitap bulunmalı.
  • D ) Açlıktan karnım zil çalıyor.

2

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, sebep – sonuç ilişkisi vardır?

  • A ) Onu görmek için işyerine gittim.
  • B ) Fırından her gün iki ekmek alırım.
  • C ) Babam gelirse size de uğrarız.
  • D ) Kütüphaneye gidip araştırma yaptım.

3

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde abartma vardır?

  • A ) Arkadaşım çok güçlüydü.
  • B ) Haberlerde hiç olaya değinmedi.
  • C ) Arabalar dizi dizi olmuştu yola.
  • D ) Bir fıkra anlattı ki güle güle öldük.

4

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tanımlama yapılmıştır?

  • A ) Kuvvet, cisimleri hareket ettiren etkidir.
  • B ) Öyküde olaylar kısa anlatılır.
  • C ) Hoşgörü birlikte yaşamayı sağlar.
  • D ) Buzlu yerden geçerken ayağım kaydı.

5

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde öznel yargı yoktur?

  • A ) Sevgi en güzel hediyedir.
  • B ) Bulut olmadan yağmur yağmaz.
  • C ) En çok anneler sevilir.
  • D ) Kitap en iyi dostumuzdur.

6

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde amaç- sonuç ilişkisi vardır?

  • A ) Patronla konuşmak için geldim.
  • B ) Sözünü kestiğim için bana çok kızdı.
  • C ) Sınavı kazandığı için çok mutluydu.
  • D ) İşi olmadığı için boş boş oturuyordu.

7

Aşağıdaki cümlede hangisi bir duyguyu belirtmektedir?

  • A ) Kar durmadan yağıyor.
  • B ) Vitrindeki elbise ne güzel.
  • C ) Planlı çalışanlar başarılı olurlar.
  • D ) Yemekten sonra ellerini yıkadı.

8

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde abartma söz konusudur?

  • A ) O bir saatte altmış sayfa kitap okuyor.
  • B ) Adam, evin altını üstüne getirmiş.
  • C ) Bebeği kaybolunca kadın çok ağladı.
  • D ) Semih her yıl okulunda takdir alıyor.

"5. Sınıf Türkçe Benzetme Sanatı Konun Anlatımı" konusunda bilgiler vermeye çalıştık. Bu dersle ilgili hazırladığımız "5. Sınıf Türkçe Konuşturma Sanatı Konu Anlatımı" içeriğini de okuyarak öğrendiklerinizi pekiştirebilirsiniz.