Işık Kirliliğine Karşı Alınacak Önlemler
Işık kirliliği, ışığın gereğinden fazla, yanlış yönde, yanlış yerde ve uygun olmayan zamanlarda kullanılması sonucu ortaya çıkar. Tıpkı atık maddelerin doğaya bırakılmasının çevre kirliliğine neden olduğu gibi, ışığın doğru olmayan kullanımı da ışık kirliliğine neden olmaktadır.
Hepimizin ışık kirliliğini önlemede üzerimize düşen sorumluluklar bulunmaktadır. Alabileceğimiz ilk ve basit adım, ışığın gökyüzüne doğru yayılmasını engellemektir. Aydınlatma cihazlarının gökyüzüne yönlendirilmesi ışık kirliliğini artırır. Tanıtım amaçlı kullanılan ışıklı afişler ve tabelalar, gece boyunca gereksiz ışık yayarak kirliliğe katkıda bulunur. Bu sorunun çözümü için zaman kontrollü afişler ve tabelalar tercih edilmelidir.
Sokak ve yol aydınlatmaları sadece aydınlatılması gereken bölgeye yönlendirilmelidir. Binaların girişlerinde kullanılan lambalar, hareket sensörlü lambalar olmalıdır. Işık kirliliği konusunda yasal düzenlemelere uygun hareket etmeliyiz. Otomobil kullanırken, uzun farlar sadece gerçekten gerekli olduğunda kullanılmalıdır. Uzun farların kullanılması, karşıdan gelen sürücülerin görüşünü olumsuz etkileyerek güvenli sürüşü tehlikeye atabilir.
✔ Daha az ışık kullanmalıyız. Gece dışarıda ve içeride sadece ihtiyacın olduğu kadar ışık kullan. Böylece gökyüzündeki yıldızları ve diğer güzellikleri daha iyi görebiliriz.
✔ Doğru yönde ışıklandırma yapmalıyız. Işıkları, sadece aydınlatmak istediğin alanlara doğru yönlendir. Bu şekilde gereksiz yerlere ışık saçmamış oluruz.
✔ Işık zamanlayıcısı kullanmak yararlıdır. Işıkları belirli saatlerde açıp kapatan zamanlayıcılar kullanarak, gece boyunca sürekli yanmasını önleyebiliriz.
✔ Enerji tasarruflu ampuller kullanmak tüketimi azaltır. Daha az enerji tüketen ve daha az ışık saçan ampuller kullanarak ışık kirliliğini azaltabiliriz.
✔ Yerel yönetimlerle işbirliği fayda sağlar. Okulunda ve mahallende ışık kirliliği ile ilgili bilgilendirme yaparak, çevrende de bu konuda farkındalık yaratmaya çalış.
✔ Zaman ayarlı reklam panoları ve tabelaları kullanılmalıdır.
✔ Apartmanların giriş kısmında ve merdiven boşluklarında harekete duyarlı ( sensörlü ) lambalar kullanmalıyız.
Işık kirliliğini azaltarak, hem doğayı hem de enerji kaynaklarını korumuş oluruz. Unutma, küçük adımlar bile büyük değişikliklere yol açabilir!
1
Aşağıdakilerden hangisi yapay ses kaynağına örnek olarak verilebilir?
- A ) Rüzgâr
- B ) Zil
- C ) İnsan
- D ) Arı
2
Aşağıdakilerden hangisi kendiliğinden ışık veren kaynaklara verilen addır?
- A ) Yapay ışık kaynağı
- B ) Suni ışık kaynağı
- C ) Aydınlık ışık kaynağı
- D ) Doğal ışık kaynağı
3
Sesin oluşabilmesi için maddenin ne yapması gerekir?
- A ) ısınması
- B ) titreşmesi
- C ) soğuması
- D ) buharlaşması
4
Aşağıda verilen cümlelerden doğru olanların başına D yanlış olanlarına başına Y yazınız?
(.....) Gürültülü ortamlarda uzun süre kalan insanlarda işitme kaybı oluşabilir.
(.....) İnsanı rahatsız eden yüksek şiddetteki seslere ses kirliliği denir.
(.....) Teknolojik gelişmeler, sanayinin gelişmesi, ses kirliliğini artırmaktadır.
(.....) Gürültülü ortamda bulunan insanlar, yorgun, sinirli ve huzursuz olurlar.
(.....) Araçlardan kaynaklanan sesi azaltmak için araçların yoğun kullandıkları yollar ağaçlandırılabilir.
- A ) DYYYD
- B ) YDDYD
- C ) DDYDD
- D ) DDDDD
5
I. ampul
II. gaz lambası
III. floresan lamba
IV. halojen lamba
Verilenlerden hangileri hem ısı hem de ışık enerjisi kaynağıdır?
- A ) I ve II
- B ) I ve III
- C ) II ve IV
- D ) III ve IV
6
Aşağıda verilen ifadelerden hangisi doğrudur?
- A ) Sokak aydınlatmalarında ışık gökyüzüne yönlendirilmelidir.
- B ) Uygun aydınlatmada, parlak ve güçlü ışık veren ampuller kullanmalıyız.
- C ) Yetersiz aydınlatılmış ortam, görmemizi zorlaştırır ve gözü yorar
- D ) Güneşe direkt bakmamızda sakınca yoktur.
7
İnsan kulağının işitemeyeceği seslerle iç organların görüntüsünü elde eden alet aşağıdakilerden hangisidir?
- A ) Stetoskop
- B ) Floresan
- C ) Fonograf
- D ) Ultrason
8
Aşağıdaki ifadelerden doğru olanlarına D, yanlış olanları Y yazınız.
(....) Aydınlatma teknolojileri ateşin bulunmasıyla gelişmeye başlamıştır.
(....) Ampulü Thomas Edison icat etmiştir.
(....) Floresan lambalar, ampule göre daha tasarrufludur.
(....) Işık yayarak çevresini aydınlatan varlıklara ses kaynağı denilmektedir.
(....) Çevremizdeki varlıkları görebilmek için ışığa ihtiyacımız yoktur
- A ) DDDYD
- B ) DDDYY
- C ) DYDYY
- D ) YDDYY
