TANIM
Canlı hücre içindeki malzemeleri (DNA, Protein, Enzim vb.), hücre yapısının işlevini ve hücreler arasındaki etkileşimi laboratuar ortamında inceleyerek ortaya çıkaran kişidir.
A- GÖREVLER
- Canlıları moleküler düzeyde (atom düzeyinde) inceler ve tıbbı, biyolojik ve çevresel sorunlara çözüm getirici çalışmalar yapar,
- Tıbbi bozukluklara neden olan geni araştırarak, tanılamada bulunur (Genetik tanı yapılması),
- Hücre büyümesini kontrol altına alınmasına yönelik çalışmaları yürütür,
- Genetik (tarım, tıp, vb alanda) değişim üzerine araştırmalar yapar, (Örn: tarımsal ıslah alanında çalışmalar yapabilir. Daha büyük ve daha sağlıklı buğday türünün yetişmesinin sağlanması gibi.)
- Çevreye zarar veren faktörlerin giderilmesinde iyileştirici çalışmalar yaparak bilime sürekli yenilikler getirir.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- Laboratuar araç ve gereçleri;
• Mikroskop,
• Kimyasal maddeler,
• Laboratuar aletleri (deney tüpü vb.),
- Bilgisayar vb.
B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Moleküler biyoloji ve genetikçi (moleküler biyolog) olmak isteyenlerin;
- Normalin üzerinde akademik yeteneğe sahip,
- Fen bilimlerine, özellikle biyolojiye karşı ilgi duyan ve fizik, kimya ve matematik derslerinde başarılı,
- Bilimsel meraka sahip, araştırmacı,
- Olaylar arasında neden-sonuç ilişkileri ve bağlantıları kurabilen,
- Görme duyusu ve belleği güçlü,
- İnce ayrıntıları görebilen, yoğun dikkat gösterebilen,
- Dikkatli ve sabırlı
kimseler olmaları gerekir.
C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Moleküler Biyoloji ve Genetikçiler (Moleküler Biyologlar); laboratuar ortamında çalışmaktadırlar. Çalışma ortamı kapalı olup, kimyasal maddelerin yaymış olduğu koku vardır. Birinci derecede verilerle uğraşır. Araştırma yaptığı konuya göre laboratuarda gece geç saatlere kadar çalışma yapılması da söz konusudur.
D- MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Meslek Eğitimi; aşağıdaki üniversitelerin, Fen ile Fen-Edebiyat Fakültelerinin "Moleküler Biyoloji ve Genetik" bölümlerinde verilmektedir.
- Boğaziçi Üniversitesi (İstanbul) Fen- Edebiyat Fakültesi,
- Ortadoğu Teknik Üniversitesi (Ankara) Fen-Edebiyat Fakültesi,
- Bilkent Üniversitesi (Ankara), Fen Fakültesi,
- Haliç Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fak (İstanbul)
- İstanbul Teknik Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi,
- İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi,
- İzmir İleri teknoloji Enstitüsü Fen Fakültesi,
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER
- Biyoloji,
- Fizik,
- Kimya,
- Matematik.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için,
- Lise veya Dengi okul mezunu olmak,
- Öğrenci Seçme Sınavında (ÖSS) Moleküler Biyoloji ve Genetik lisans programı için yeterli Sayısal (SAY-2) puan almak,
- Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formunda Moleküler Biyoloji ve Genetik lisans programı ile ilgili en az bir yükseköğretim programını tercih etmek gerekmektedir.
Bu yüksek öğrenim programında öğrenim görmek isteyen adaylar liselerin Fen,Fen Bilimleri, Klasik Fen, Matematik, Tabii Bilimler alanlarından mezun iseler, ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) sonucunda diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedirler.
Ancak kendi alan/ kol/bölümlerin dışında bir yüksek öğrenim programını tercih eden adayların yerleşme şansı azalmaktadır.
EĞİTİM SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Meslek eğitim süresi 4 yıl olup, yabancı dil hazırlık sınıfı okunması durumunda 5 yıl eğitim görülmektedir.
Eğitim süresince; fen dersleri ağırlıklı eğitim görülmektedir. Teorik eğitimin yanı sıra laboratuar çalışmaları oldukça yoğundur. Öğrenciler ilk yıl; genel biyoloji, moleküler biyoloji, kimya, istatistik gibi dersler alır. Diğer yıllarda ise tıbbi mikrobiyoloji, genetik, toprak mikrobiyolojisi gibi daha derinlemesine ve uzmanlık dersleri görmektedir.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Eğitimi başarı ile tamamlayanlara Moleküler Biyoloji ve Genetiktikçi lisans diploması ve Moleküler Biyolog ünvanı verilir.
E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
İlgili bölüm mezunları;
- Sağlık hizmetleri veren kurum ve kuruluşlarda her türlü tıbbi analizlerin yapılmasında fiilen çalışır. Bunun dışında sağlık hizmeti veren merkezlerin ve kuruluşların tıbbi araştırma yapan, klinik çalışmaları destekleyen ünitelerinde,
- Çevre koruma -kontrol -planlama ile ilgili alanlarda (Biyolojik öneme sahip koruma alanlarındaki biyolojik çeşitliliğin devamının sağlanabilmesi için ekolojik planlama faaliyetlerinde çalışırlar),
- Biyoteknolojik çalışma yapan kurum ve kuruluşlarda biyolojik ürünlerin (Aşı, ilaç hammaddeleri, serum vb.) üretiminin ve kalite kontrolünün yapılmasında ve bu tesislerin yönetiminde,
- İlaç ve hammaddelerin, kozmetik ürünlerin üretim ve kalite kontrol aşamasında,
- Hastalık taşıyan vektör canlıların mücadelesinde,
- Su ürünleri üretim yerlerinde su ürünleri ve su kalitesi ile ilgili araştırma faaliyetlerinde,
- Arıtma tesislerinde artık ve zararlı ürünlerin insan, hayvan ve çevre sağlığına zarar vermeyecek duruma getirmesinde,
- Adli tıp ve kriminoloji laboratuarlarında suçlu belirlenmesinde,
- Tarım, hayvancılık ve sulama alanlarında verimin arttırılması ve doğaya zararlı olabilecek nedenlerin ortadan kaldırılmasına yönelik çalışmalarda (Tarım, Orman, Çevre ve Sağlık bakanlığına bağlı kuruluşlarda görev yapabilirler),
- Bu bölüm mezunları, Türkiyede yeterli mesleki ve iş alanı düzenlemeleri oluşmadığından genellikle akademik kariyer yaparak (yüksek lisans, doktora vb.) araştırmacı ve eğitmen olarak üniversite bünyesinde kalmaktadır. Ayrıca uluslararası seminer ve akademik eğitim yapmak için burs olanakları oldukça fazladır. Ancak, kişinin bu burslardan faydalanması için eğitim hayatında başarılı olması gereklidir.
F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Meslek eğitimi süresince kazanç yoktur. Koşulları uyan öğrenci Kredi ve Yurtlar Kurumundan ve diğer kuruluşların ve üniversitelerin verdiği kredi ve burslardan yararlanabilirler.
EĞİTİM SONRASI
Kamu kuruluşlarında çalışanlar çalıştıkları kurumun statüsüne göre sağlık hizmetleri sınıfından ücret alırlar. (Yaklaşık olarak asgari ücretin 3-4 katı civarında ücret alırlar.) Ayrıca devletin belirlediği zam oranında ücret artışı yapılmaktadır.
Özel işyerinde çalışanlar ise çalışma süresine, işyerinin ücret politikasına ve
konumuna göre değişik ücret almaktadır.
G- MESLEKTE İLERLEME
Meslek elemanları;
- Hücre biyolojisi, bitki mikrobiyolojisi, büyüme biyolojisi vb. alanlarda yüksek lisans ve doktora yapabilir.
- Lisans eğitiminden sonra yüksek lisans, doktora yapabilir, araştırma görevlisi olabilir ve akademik kariyer yapabilirler. .
- Çeşitli Laboratuarlarda laboratuar şefi, kontrol elemanı olarak çalışırlar.
- Kamu kuruluşlarında ise Biyolog unvanı ile çalışır. Meslek mensupları kendilerini Moleküler Biyolog olarak tanımlamakta ancak, bu konuda çıkarılmış yasal unvan bulunmamaktadır.
BENZER MESLEKLER
- Ziraat mühendisi,
- Çevre mühendisi,
- Gıda mühendisi,
- Kimya mühendisi,