TANIM
Hayvanların anatomik ve fizyolojik özelliklerini inceleyen ve onları özelliklerine göre sınıflandıran, çeşitli etmenlerin hayvanlar üzerindeki etkisini araştıran kişidir.
A- GÖREVLER
Zoologlar araştırıcı veya uygulayıcı olarak görev yaparlar. Araştırıcı zoologlar belli bir hayvan türü üzerinde uzmanlaşırlar.
Araştırıcı olarak çalışan zoolog;
- Yeryüzündeki hayvanların yaşayışlarını, doğal ortamları içinde gözlem yolu ile inceler,
- Hayvanların anatomik ve fizyolojik özelliklerini laboratuarlarda incelerler ve elde edilen verilere göre hayvanları sınıflandırır,
- Hayvanların evrimini, fosilleri inceleyerek araştırır.
Uygulama alanında çalışan zoolog;
- Çeşitli ilaçların hayvanlar üzerindeki etkisini deneysel olarak inceler,
- Tarımda böcekler ve diğer zararlı hayvanlarla mücadele yöntemleri geliştirir,
- Milli parklardaki hayvanlar için uygun ortamlar yaratılmasına çalışır,
- Gümrüklerde ülkeden dışarıya çıkarılmaya ya da yurt dışından getirilmeye çalışılan hayvan türleri konusunda görüş bildirir,
- Hastanelerde doku ve hücre incelemeleri yapar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- Laboratuar araç-gereçleri,
- Mikroskop,
- Ultrason santrifüj,
- Kimyasal maddeler,
- Elmas bıçak,
- Pusula,
- Bilgisayar,
- Fotoğraf makinesi,
- Ses alma cihazı,
- Arazide çalışıyorsa ortamına göre sandal, motor, balık ağları vb.
B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Zoolog olmak isteyenlerin;
- Üst düzeyde genel yeteneğe sahip,
- Doğayı seven, canlılarla uğraşmaktan hoşlanan,
- Meraklı ve iyi bir gözlemci,
- Fen bilimlerine özellikle biyolojiye ilgili ve bu alanda başarılı,
- Sabırlı, araştırmacı ve bilimsel meraka sahip
kimseler olmaları gerekir.
C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Zoologlar laboratuar ve açık havada çalışmalarını yürütürler. Laboratuarlarda çalışma ortamı sıcak, hava çeşitli kimyasal maddelerin kokusuyla yüklüdür. Açık havada ise çalışma ortamı o anda bulunulan araziye göre değişmektedir. Zoologlar çalışırken biyologlarla, ziraat mühendisleriyle, veteriner hekimlerle, kimyagerlerle ve kimya mühendisleri ile iletişim halindedirler.
D- MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Zooloji eğitimi üniversitelere bağlı Fen-Edebiyat Fakültelerinde biyoloji lisans eğitimi tamamlandıktan sonra, bu eğitim kurumlarının çoğunda bulunan yüksek lisans eğitim programı ile gerçekleşmektedir.
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER
- Fizik,
- Kimya,
- Matematik,
- Biyoloji.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için,
- Lise veya dengi okul mezunu olmak,
- Öğrenci Seçme Sınavında (ÖSS) Biyoloji lisans programı için yeterli Sayısal (SAY) puan almak,
- Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formunda Biyoloji lisans programı ile ilgili en az bir yükseköğretim programını tercih etmek gerekmektedir.
- Biyokimya Teknikerliği,
- Çevre,
- Çevre Kirlenmesi ve Kontrolü,
- Çevre Koruma,
- Laboratuvar,
- Patoloji Laboratuvar,
- Sağlık Laboratuvarı,
- Tıbbi Laboratuvar
Ön lisans programını başarı ile bitirenler de ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavında başarılı oldukları takdirde Biyoloji lisans programına dikey geçiş yapabilirler.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Ülkemizde zooloji alanındaki eğitim; lise ve dengi okul mezunlarının girebildiği Fen Fakülteleri ve Fen-Edebiyat Fakültelerinin Biyoloji bölümünde 4 yıllık lisans eğitimini tamamladıktan sonra zooloji anabilim dalında yüksek lisans ve doktora eğitimini tamamlamak suretiyle verilmektedir.
Biyoloji lisans eğitiminde Temel Kimya, Biyometri, Genel Jeoloji, Fizik gibi temel bilim konularının yanısıra Genel Biyoloji ve Genel Biyoloji Laboratuarları, Sitoloji, Mikroteknik, Histoloji, Omurgasızlar, Hayvan Embriyolojisi, Biyokimya, Genetik, Hayvan Fizyolojisi, Omurgalılar, Tohumlu Bitkiler, Evulasyon, Bitki Embriyolojisi, Çevre Biyolojisi ve bu derslerin laboratuar dersleri verilir. Teorik ve laboratuar çalışmalarının yanı sıra uygulama çalışmaları da yapılır. Uygulama çalışmaları arazi çalışmalarını da kapsar. İsteğe bağlı olarak staj vardır.
Biyoloji lisans eğitimi 5 ana bilim dalından oluşur. Bu ana bilim dalları Botanik, Zooloji, Ekoloji (Çevre Bilimi), Mikrobiyoloji ve Hidrobiyolojidir. Zooloji anabilim dalını seçen öğrenciler bu alanda aşağıdaki dersleri aldıkları, yüksek lisans ve doktora eğitimini tamamladıklarında, zoolog unvanını alırlar.
Yüksek Lisans ve Doktora Dersleri:
- Sistematik Zoolojinin Esasları,
- İleri Çevre Biyolojisi,
- Hayvan Coğrafyası,
- İhtiyoloji,
- Deneysel Embriyoloji,
- Akuatik Entomoloji,
- Karşılaştırmalı Histoloji,
- Karşılaştırmalı Morfoloji,
- Ekonomik Entomolojide Özel Kanunlar,
- Derin Deniz Balıkları,
- Entomolojide Özel Konular,
- Parazitlerin Biyolojik Özellikleri,
- Gelişim ve Başkalaşım,
- Kırsal Ekoloji,
- Teratoloji,
- Ekotoksikoloji,
- İleri Evrim,
- Biyolojik Savaşta Özel Konular,
- Teknik Preparasyon,
- Böcek Fizyolojisi,
- Sucul Hayvanların Davranışı,
- Türkiyede Zehirli Balıklar ve Biyolojisi,
- Ornitoloji,
- Evrimsel Ekoloji,
- Mamolojide Özel Konular,
- Sistematik Entomoloji.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara "Zoolog Yüksek Lisans Diploması" ve "Zoolog" unvanı verilir.
E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Ülkemizde yalnız üniversitelerde bilimsel araştırmalar yapan öğretim üyeleri zoolog unvanı ile çalışmaktadırlar.
Özel çiftliklerde görev yapabilirler.
F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Eğitim süresince, Yüksek öğrenim Kredi Yurtlar Kurumunca sağlanan kredi ile bazı kurum ve kuruluşlar tarafından verilen burs olanaklarından yararlanılabilmektedir. Bunun dışında lisans eğitimi esnasında herhangi bir ücret alımı söz konusu değildir. Yüksek lisans ve doktora gibi lisans üstü eğitim sırasında çalıştıkları kurumun yapısına göre ücret alabilmektedirler.
Meslek eğitimi süresince alınan eğitim nedeniyle ödenen bir ücret bulunmayıp, lisansüstü (yüksek lisans ve doktora) eğitim sırasında bu kişiler hangi kurum ve kuruluşta çalışıyorlarsa aldıkları ücret çalıştıkları işe göre değişmektedir.
EĞİTİM SONRASI
Zooloji alanında lisansüstü eğitimini tamamlayan kişiler;
- Üniversitelerde 2547 sayılı YÖK Kanununa tabi olarak çalışmaları halinde unvan ve derecelerine göre,
- Özel çiftliklerde görev yapıyorlarsa çalıştığı yerin ücret politikasına göre değişen ücretler alırlar.
G- MESLEKTE İLERLEME
Zooloji anabilim dalı içindeki Anatomi, Sitoloji, Ekoloji, Embriyoloji, Genetik, Historoji, Parazitoloji, Sistematik ve Evrim gibi uzmanlık alanlarından birine ait lisansüstü eğitimini tamamlayan kişiler üniversitelerde görev almak isterlerse araştırma görevlisi sınavını kazanmak zorundadırlar. Bu şekilde göreve başlayan bir kişi doktora yapmışsa asistan doktor olarak göreve başlar ve yardımcı doçent, doçent ve profesör olarak meslekte ilerleyebilirler.
Lisans eğitiminden sonra yüksek lisans, doktora yapabilir, araştırma görevlisi olabilir ve akademik kariyer yapabilirler.
BENZER MESLEKLER
- Biyolog,
- Veteriner Hekim,
- Ziraat Mühendisi (Su Ürünleri Bölümü).