Yay Ayraç Kullanıldığı Yerler
✔ Cümledeki anlamı tamamlayan ve cümlenin dışında kalan ek bilgiler için kullanılır. Yay ayraç içinde bulunan ve yargı bildiren anlatımların sonuna uygun noktalama işareti konur:
→ Bu kitapta (Henüz okuma fırsatı bulamadığım için kesin konuşamam.) belirtilen düşünceler oldukça ilginçmiş.
→ Ali (İyi niyetli biri olsa da bazen yanılıyor.) bu projede başarılı olacaktır.
→ Otobüs (Eğer yoğun trafik yoksa) 20 dakika içinde varır.
→ İstanbul (Her ne kadar kalabalık olsa da) birçok tarihi ve kültürel zenginliklere sahiptir.
→ Mehtap (İş konusunda oldukça titizdir ancak) sosyal hayatta daha rahattır.
✔ Özel veya cins isme ait ek, ayraçtan önce yazılır:
→ William Shakespeare'in (1564-1616)…
→ Leonardo da Vinci'nin (1452-1519)…
→ Orhan Veli Kanık'ın (1914-1950)…
→ Marie Curie'nin (1867-1934)…
→ Albert Einstein'ın (1879-1955)…
✔ Tiyatro eserlerinde ve senaryolarda konuşanın hareketlerini, durumunu açıklamak ve göstermek için kullanılır:
→ Anne – (Çocuğunu teselli ederek) Üzülme, yarın tekrar deneyeceğiz.
→ Müdür – (Elini masaya vurarak) Bu konuda daha fazla tartışmaya yer yok!
→ Doktor – (Gülümseyerek) İyi haberlerim var, hastalığınız tamamen iyileşti.
→ Gazeteci – (Not alarak) Bu konuda ne düşünüyorsunuz?
→ Ev Sahibi – (Kapıyı açarak) Hoş geldiniz, buyurun içeri!
✔ Alıntıların aktarıldığı eseri, yazarı veya künye bilgilerini göstermek için kullanılır:
→ "İnsan, yaşadığı sürece öğrenir." (Sokrates)
→ "İki şey, insanın aklını olabilecek en geniş şekilde kullanmasını sağlar: hoşgörülü davranmak ve sormak." (Goethe)
→ "Aşk, kusursuz bir cesaretin ve özgürlüğün oluşturduğu bir denge hali gibidir." (Paulo Coelho)
→ "Başarı, başarısızlığın ardından gelir." (Winston Churchill)
→ "Gerçek dostlar, sessiz bir anı paylaşabilen insanlardır." (Ernest Hemingway)
Bir söze alay, kinaye veya küçümseme anlamı kazandırmak için kullanılan ünlem işareti yay ayraç içine alınır:
→ Şu anda dünyanın en iyi (!) futbolcusu olduğunu iddia ediyor.
→ O, yönetim konusunda çok başarılı (!) bir liderdir.
→ Bu ürün, oldukça uygun (!) bir fiyata satılıyor.
→ Bugün hava ne kadar güzel (!) bir gündü. (Yağmurlu ve soğuk bir günde söylenirse)
→ İşte bu, gerçekten kaliteli (!) bir hizmet anlayışı.
✔ Bir bilginin şüpheyle karşılandığını veya kesin olmadığını göstermek için kullanılan soru işareti yay ayraç içine alınır:
→ Kolumbuş, 1451 (?) yılında doğan denizci ve kaşifti.
→ Fatih Sultan Mehmet, 1432 (?) yılında doğdu.
→ Thomas Edison, 1847 (?) yılında doğdu ve 1931 (?) yılında vefat etti.
→ Büyük İskender, M.Ö. 356 (?) yılında doğdu.
→ Floransa'da doğan ünlü ressam ve heykeltıraş Michelangelo, 1475 (?) yılında doğdu.
✔ Bir yazının maddelerini gösteren sayı ve harflerden sonra kapama ayracı konur:
→ III) → 3) → C)
→ IV) → 4) → D)
→ V) → 5) → E)
→ VI) → 6) → F)
→ VII) → 7) → G)
1
Aşağıdaki cümlelerin hangisinin sonuna soru işareti(?) getirilmelidir?
- A ) Bu sokağı onlar mı temizlemiş
- B ) Her şeyi ona anlattı
- C ) Çok güzel bir kitap
- D ) Güzel mi güzel bir şarkı söyledi
2
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kullanılması gereken virgül kullanılmamıştır?
- A ) Ali' nin annesi bize yemek yaptı.
- B ) Taşlı yollardan koşarak geçtik.
- C ) Erik çilek ve kirazdan çok yedim.
- D ) Selma ile Ezgi bugün bize gelecek.
3
Hangi cümledeki virgülü çıkarırsak, cümlenin anlamında değişiklik olmaz?
- A ) Toprak, yolun kenarına yığılmıştı.
- B ) O, sınıfa sessizce girdi.
- C ) İhtiyar, bekçiye doğru baktı.
- D ) Kıymalı börek, her zaman yenir.
4
Tamam, söylediklerini bu sefer yapacağım.
Yukarıdaki cümlede virgül hangi görevde kullanılmıştır?
- A ) Eş görevli kelime ve kelime gruplarının arasına konur.
- B ) Sıralı cümleleri ayırmak için kullanılır.
- C ) Onay, ret cümlelerinde kullanılır.
- D ) Tekrarlanan kelimeler arasına konur.
5
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde noktalama yanlışlığı yapılmıştır?
- A ) Elma, erik ve karpuz aldık.
- B ) Cemal ile Aydın' a gittik.
- C ) Çalar saati 08.30' a kurdu.
- D ) Meyve, suyunu çok seviyor.
6
Aşağıdaki cümlelerden hangisinin sonuna soru işareti konulmalıdır?
- A ) Güneş doğdu mu ağaçların tepesi ışıldar.
- B ) Hasta olduk mu doktora gitmeli
- C ) Dedemler Antalya'ya mı gittiler
- D ) Yemeğini yedi mi yemedi mi bilmiyorum
7
Babam yeni bir çamaşır makinesi aldı ( ) ama henüz eve gelmedi. cümlesinde ( ) işareti yerine hangi noktalama işareti konmalıdır?
- A ) Noktalı virgül
- B ) Soru işareti
- C ) İki nokta
- D ) Ünlem işareti
8
Uyku bir kantar uyudukça artar. Atasözünde hangi sözcükten sonra virgül konulmalıdır?
- A ) Bir
- B ) Uyku
- C ) Kantar
- D ) Uyudukça