Çocuklara temizlik alışkanlığı kazandırmak, pek çok ebeveynin merak ettiği konular arasında yer almaktadır. Çocuk yetiştirmek ve onları eğitmek, her ebeveyn için büyük önem taşımaktadır. Çocuklarının sağlıklı bir gelişim süreci geçirmelerini isteyen ebeveynler, çocuk yetiştirme ile alakalı olarak çeşitli araştırmalar da yapabilmektedir. Çocuk bakımında hijyen çok önemlidir. Temizlik, tuvalet alışkanlığı, sağlıklı ve doğal ürünlerin kullanımı gibi pek çok konuyla alakalı hem çocuğun eğitilmesi hem de ebeveynin bilgi sahibi olması gerekmektedir.
Çocuklar Temizliğe Alıştırılırken Nelere Dikkat Edilmelidir?Çocuklara temizlik alışkanlığının kazandırılması süreci, ebeveynlerin günlük yaşayış tarzları ve alışkanlıklarıyla doğru orantıda gelişim göstermektedir. Öncelikle bilinmesi gereken şudur ki; çocuklar çevresindeki yetişkinleri örnek alırlar. Çocuğun çevresinde en fazla bulunan yetişkin bireyler ise anne ve baba olmaktadır. Bundan dolayı, eğer çocuğa bir takım alışkanlıklar kazandırılacaksa önce anne ve babanın bu alışkanlığı yapıyor olması gerekmektedir. Çocukların şahit olduğu her şey aklında yer etmektedir. Öğrenme içgüdüsü ile keşif yaptıkları için, çevrede yapılan olumlu ya da olumsuz her türü davranıştan etkilenmektedirler. Temizlik alışkanlığı kazanmaları da bu etkenlere göre şekillenmektedir.
Her çocuğun ilerlemesi farklılık gösterebilir. Bunun için çocuğa baskı yapmamak ve onu zorlamamak gerekmektedir. Ebeveynler, çocukların ilk öğretmenleri oldukları için onlara karşı sabırlı ve anlayış dolu bir yaklaşım içerisinde olmalılardır. Aksi takdirde çocuğun psikolojisi olumsuz etkilenebilmektedir.
Temizlik, her toplum için önemli bir kavramdır. Bundan dolayı da çocuk yaşlarda temizlik alışkanlığının kazandırılması gerekmektedir. Çocuğa temizliğin önemi anlatılarak bu sürece başlanılabilir. Çok fazla titizlik ise, çocuğun temizlik anlayışından uzaklaşmasına sebep olabilmektedir. Sürekli banyo yaptırma, ellerini yıkaması için ona baskı yapmak doğru bir davranış değildir. Çocuğun temizliğin ne kadar önemli olduğunu algılaması gerekmektedir. Bu da ancak sakin bir ses tonu ve öğretici bilgiler ile mümkündür. Çocuğun hangi alışkanlığı kazanmasını istiyorsanız, onunla birlikte bu süreci geçirmeniz gerekmektedir. El yıkama alışkanlığı için ona emir vermek yerine, sizinle birlikte ellerini yıkamasını sağlayabilirsiniz. Bu süreci bir oyun haline getirmeniz de işinizi kolaylaştıracaktır. Siz söylemeden ellerini yıkarsa ona bir sürpriz verebilirsiniz. Ödül verme yöntemi çocukların yeni şeyler öğrenmesinde faydalı olan bir tekniktir. Sizin öğrettiğiniz her şeyi bir alışkanlığa dönüştürebilmesi için çocuğun bu süreçte tekrar tekrar aynı davranışı sergilemesi gerekmektedir. Tekrarı olmayan hiçbir hareket, alışkanlık olarak da süregelmeyecektir. Bundan dolayı kazanılacak alışkanlık ile ilgili sürekli olarak alıştırma yapılmalıdır. Çocuğun temizlik malzemelerini keşfetmesi, suyu sevmesi, sabuna dokunması gibi aktiviteler bu süreci hızlandıracaktır.
Çocuklara Kazandırılacak Temizlik Alışkanlıkları Nelerdir?Çocuğa kazandırılması gereken temizlik alışkanlıkları hakkında önce temizliğin önemini çocuklara anlatmak, sonra ise uygulamaya geçmek gerekmektedir. Bunun için öncelikle temel eğitimler verilmelidir. Çocuğa aynı anda bütün yapması gereken alışkanlıkları kazandırmaya çalışmamalısınız. Temizlik sadece bedensel olarak değil, çevresel düzenin de oluşturulması anlamına gelmektedir. Yaş aralıklarına göre şekillenecek olan bu tür alışkanlıklar, belli bir düzende çocuğa aktarılmalıdır.
İlk olarak verilmesi gereken temizlik alışkanlığı, tuvalet eğitimi ile başlar. Bebeklikten çocukluğa geçiş döneminde bez kullanımının azaltılması ve tamamen bitirilmesi gerekmektedir. Bu süreç, genellikle ebeveynleri zorlayan bir süreçtir. Kazanılan bir alışkanlığın değiştirilmesi çok da kolay olmamaktadır. Tuvalet alışkanlığı için bir takım bebek ürünleri mevcuttur. Bu ürünlerden alarak süreci daha eğlenceli hale getirebilmeniz mümkündür. Bir anda bez alışkanlığının değişmesini beklememeniz gerekmektedir.
Çocuğun 2 yaşına girmesiyle birlikte tuvalet eğitimi de verilmeye başlanmalıdır. Bu, çocuğun temizlik alışkanlığı kazanmasında ilk adım olacağından dolayı sabırlı ve anlayışlı yaklaşımlar sergilemek gerekmektedir. Her çocuğun öğrenim algısı farklılık göstereceğinden, çocuğu gözlemlemeli ve kesin suretle baskı yapılmamalıdır. Bazı çocuklar tuvalet eğitiminde yalnız olmak isteyebilirler. Anneleri dışında başka kimsenin onu görmesini istemezler. Bu gibi durumlarda çocuğu utandıracak hiçbir eylem gerçekleştirilmemelidir. Çocuğun rahat olduğu bir yerde tuvalet alışkanlığı ile ilgili bilgi verilmelidir. Lazımlık gibi çocuk ürünleri, her alanda kullanılmamalıdır. Evin belli bir bölgesinde bu sürecin ilerletilmesi gerekmektedir. Nereye ne yapacağını algılayan çocuk, bu süreçte kazanılacak olan alışkanlığa daha kısa sürede adapte olabilecektir.
Tuvalet alışkanlığından sonra çocukların temizlik alışkanlığı kazanması sürecindeki ikinci temizlik eğitimi ise, elleri yıkamaktır. El yıkamak tuvaletten sonra, yemekten sonra, ya da oyun oynadıktan sonra elleri mikroplardan uzaklaştırmak için yapılan bir temizliktir. Çocuğa bu şekilde tanımlar yapılarak el yıkamanın ne kadar önemli bir hareket olduğunun bilgisi verilmelidir. Çoğu çocuk su ve sabunla oynamayı çok sever. Bundan dolayı da bu süreci daha hızlı bir şekilde geçirebilmeniz mümkün olmaktadır. Sizinle beraber el yıkamasını sağlayabilir, ya da bir şeye ihtiyacın olursa ben buradayım mesajını vermek için çocuğunuzun yanında bulunabilirsiniz. Bir süre sonra siz olmadan da ellerini yıkayabilecektir. Eğer lavabo boyuna uzanamıyorsa bunun için sevimli bir boy yükseltici alabilir, çocuğunuzu bu yönde teşvik edebilirsiniz. Ayrıca çocuk sabunları ya da sevdiği çizgi film karakterinin bulunduğu bir havlu da alabilirsiniz. Bu şekilde destekleyici ürünler almanız, el yıkama alışkanlığı için çocuğunuzu da motive edecektir.
Çocuğa Diş Fırçalama Ve Banyo Alışkanlıkları Nasıl Kazandırılır?Çocuğun kazanması gereken temel temizlik alışkanlıkları arasında diş fırçalamak da önemli bir yere sahiptir. Diş sağlığının önemi çocuğa aktarılmalı ve bu konuda motive edici ürünler kullanılmalıdır. Çocuklar, ebeveynlerini rol model aldıkları için onlara bu alışkanlığı kazandırma sürecinde sizin de bulunmanız gerekmektedir. Beraber dişlerinizi fırçalayabilir, kimin dişi daha beyaz olmuş gibi eğlenceli aktiviteler düzenleyebilirsiniz. Sabah kahvaltıdan sonra ve gece yatmadan önce mutlaka dişlerin fırçalanması gerekmektedir.
Çocuğun diş fırçalama alışkanlığını küçük yaşlarda kazanmış olması, sağlıklı bir birey olma yolunda da büyük faydalar sağlayacaktır. Çocuklar için üretilmiş olan çeşitli desenlerde diş fırçası ve tadının hoş geleceği bir diş macunu alarak bu sürece başlayabilirsiniz. Hatta bu alışverişler için çocuğunuzun fikrini alarak, onun istediği diş temizleme ürünlerinden seçim yapmasını sağlayabilirsiniz. Bu yaptığınız ile çocuğun kendine olan özgüveni artacaktır. Aynı zamanda da kendi seçtiği bir şeyi kullanma hevesi içerisinde olacağından dolayı, diş fırçalama alışkanlığını kazanma süreci daha hızlı bir şekilde ilerleyecektir.
Çocuklara kazandırılması gereken temel temizlik alışkanlıkları arasında, pek çok ebeveyni zora sokan alışkanlık ise banyo yapma alışkanlığı olmaktadır. Bu alışkanlık için öncelikle yapılması gereken çocuğunuza güvendiğinizi aşılamanızdır. Anne baba ile banyo yapan çocuklar ileriki yaşlarında büyük psikolojik problemler yaşayabilmektedir. Eğer güvenli bir banyo ortamı hazırlamak isterseniz, bunun için çeşitli ürünlerden destek alabilirsiniz. Bir tabure alabilir, kaydırmaz kullanabilir ya da bir kovaya su doldurarak çocuğun o kovadan su alıp banyo yapmasını sağlayabilirsiniz. Böylelikle sıcak ya da soğuk su problemi de ortadan kalkacaktır.
Çocuklar tek başına banyo yapmaya 5 ile 7 yaşlarında başlayabilirler. Çocuğun utanmasını engellemek için onun yanında bulunmamanız gerekmektedir. Utanan çocuk içine kapanır ve başarılı bir gelişim süreci geçiremez. Bundan dolayı çocuğunuzu olumsuz yönde etkilememek için kendi başına banyo yapma alışkanlığı kazanmasını sağlamanız gerekmektedir. Eğer çocuğunuz banyo yapmaktan korkuyor ya da sevmiyorsa, bunun nedenini ona sormalısınız. Çocuklarla iletişim kurmak, onları anlamak ve önemsendiklerini hissettirmek çok önemlidir. Size anlattığı sorunu birlikte çözümleyerek bu korkuyu aşabilmeniz mümkündür.