Çocuklar, 2 yaşından itibaren zıt kavramları öğrenmeye başlarlar. Temiz ve kirli kavramı da, çocukların bu yaşlarda öğrendikleri ve farkına vardıkları zıt kavramlardandır. Çocuklar genellikle taklit yoluyla öğrendikleri için, anne-babanın çocuğa iyi bir örnek teşkil etmesi, çocukların temizlik alışkanlığı kazanması konusunda önemlidir.
Anne-babanın temizlikle ilgili hassasiyetleri, çocuklara da geçecektir. Hassasiyetten kastımızın asla pimpirikli olmak olmadığı bilinmelidir. Hassasiyetin abartılması durumunda temizlik takıntısı olan çocuklar yetiştirebileceğinizi unutmamalısınız.
Her şeyi oyun olarak algılayan küçük çocuklar için, ellerine yüzlerine bulaşan, kir, çamur, çikolata parçaları hiç de önemli değildir. Ta ki temizlik alışkanlığı kazanana kadar
Çocuklara temizlik alışkanlığı kazandırmak, hem evde, hem de okul çağından sonra okulda, hem de sosyal hayatta önemlidir.
Temizlik alışkanlığını kazandıramadığınız çocuğunuzun, sizi okulunda mahcup etmesi kaçınılmaz bir durum olacaktır ve bu çocuğunuzun sosyal hayatta, lokantada, parkta, misafirlikte sizi utandırması ile devam edecektir.
* Banyo saatleri, 2 yaşındaki çocuğunuza temizlik alışkanlığı kazandırabileceğiniz en güzel fırsatlardır. Isısı iyi ayarlanmış ve eğlenceli bir hale getirilmiş küvet, çocuğun temizlik alışkanlığı kazanmasını sağlamanın en güzel yollarından biridir. Banyo suyu, sıcak ya da soğuk olmamalı, çocuğun rahatlayabileceği seviyede tutulmalıdır. Banyoda köpükle veya şişme oyuncakları ile oynayan çocuk, daha çok banyo yapmak isteyecek ve suyu, dolayısıyla da temizliği sevecektir.
Renkli ve çocuklar için özel olarak yapılmış bornozlar, banyo sonrası krem ve masaj ürünleri, çocuğun banyo ile barışık olmasını sağlayacak diğer yardımcı araçlar olarak kullanılabilir.
* Çocuklar dünyayı elleri yardımı ile dokunarak tanımaya çalışırlar. Ellerinin kirli olmasının sebep olacağı hastalık ve problemleri çocukların anlamasını bekleyemeyiz. Fakat onlara, rengarenk ve sevdikleri hayvan veya çizgi film kahramanı figürleri ile yapılmış sabunlar alarak temizlik alışkanlığı kazanmalarını destekleyebilirsiniz. Onlarla birlikte ellerinizi yıkayarak, onlara örnek olabilirsiniz. Çocuğunuzun eğitim aldığı anaokulunun idaresinden, okulda bu tür ilgi çekici sabunlar bulundurmalarını bile talep edebilirsiniz. Eğer okulda bu tür sabunlardan bulundurmuyorlarsa, bu fikriniz onların da hoşuna gidecektir.
* Saçlarınızı özenle taradığınızı gören çocuklar, sizi örnek alacaktır. Onların yanında saçlarınızı tarayıp, saç bakım ürünleri kullanarak onlara bu alışkanlığı kazandırabilirsiniz.
* Düzenli olarak dişleri fırçalamak, çocukların ilerleyen hayatını da etkileyecek alışkanlıklardan biridir. Öncelikle bu konuda da çocuklarınıza iyi bir örnek olmalısınız. Onlara, ilgilerini çekecek sağlıklı bir fırça ve tadı ve kokusu hoşlarına gidecek sağlıklı bir macun alarak dişlerini fırçalamalarını teşvik etmelisiniz. Çocuklar diş macununu yeme eğilimi gösterebilirler. Bu nedenle fırçaya az miktarda macun koyabilirsiniz.
* En zor eğitimlerden biri de, tuvalet eğitimidir. Çocuklarınıza tuvalet eğitimi verirken, son dönemde yaygın olarak kullanılan müzikli oturaklardan yararlanabilirsiniz. Tuvaletini yapan çocuğun poposunu önce siz silmeli, sonra da onun yukarıdan aşağıya doğru silmesini istemelisiniz. Başlarda zorlansa da, zaman içinde çocuk bu alışkanlığı da kazanacaktır.
Alıştırma külotları tuvalet eğitimini geciktirir.
Çocuktan çocuğa farklılık gösterse de, genellikle 1,5 – 2 yaşlarında büzücü kaslar tam olarak gelişir ve çocuk, fiziksel ve zihinsel açıdan hazır olduğunda tuvalet eğitimi verilmeye başlanabilir.
Tuvalet eğitimi sabırlı olmayı gerektirir. Çocuğa tuvaletini neden beze değil de wcye yapması gerektiği uygun bir dille anlatılmalıdır.
Çocuğun fiziksel açıdan olduğu kadar zihinsel açıdan da tuvalet eğitimine hazır olması gerekir. Konuşmaya başlayan, bezden rahatsızlık duyan, söylenenleri yerine getirebilmesi, tuvalet eğitimi için hazır olduğuna işaret eder.
Ayrıca çocuğunuzun anaokulunda veya kreşte tuvaletini kendi başına yapıyor olması, öğretmenlerine de kolaylık sağlayacaktır.
Kişisel Gelişim Uzmanı ve Psikolojik Danışman Ercüment EŞSİZ