TANIM
Vergi vermekle yükümlü şahıs ve tüzel kişilerin (vergi mükelleflerinin) vergilerini yasalara uygun olarak verip vermediklerini denetleyen kişidir.
A- GÖREVLER
Vergi denetmenlerinin başlıca görevleri vergi ödemesi gereken kişilerin vergilerini gününde ve tam olarak ödeyip ödemediklerini incelemektir.
Bunun için:
a) Memuriyet sıfatlarını ve inceleme yetkisini gösteren fotoğraflı bir kimlik bulundurur ve gidilen yerde işe başlamadan önce ilgililere gösterir,
b) İncelemeye tabi kişiye, inceleme konusunu işe başlamadan önce anlatır,
c) Yürürlükte bulunan mevzuata göre gerekli incelemeyi yapar,
d) İnceleme bitince, incelemenin yapıldığını gösteren bir belgeyi inceleme yapılana verir,
- Defterdarlıklara bağlı başkanlık, müdürlük veya bağlı vergi dairesi birimlerinde, gerek görülen hallerde denetim yapar,
- Belge düzenini yerleştirmek amacı ile işyerlerinde bizzat denetim yapar,
- Amirinin vereceği çeşitli teftiş, soruşturma ve inceleme görevlerini yapar.
KULLANILAN ALETVE MALZEMELER
Vergi denetmeninin yaygın olarak kullandığı materyaller:
- Vergi Kanunları,
- Genel Tebliğler,
- Vergi mevzuatı ile ilgili yayımlanmış olan tebliğler,
- Yönetmelikler,
- Genelgeler,
- Tüzükler,
- İç Genelgeler,
- İçtihat haline gelmiş yargı kararları,
- Çalışma esnasında kullanılan kırtasiye malzemeleridir.
B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Vergi denetmeni olmak isteyenlerin;
- Normalin üstünde genel akademik yeteneğe ve sayısal düşünme
- yeteneğine sahip,
- Ayrıntılara dikkat eden, yönergelere ve kurallara uygun çalışabilen,
- Tertipli, dikkatli ve sabırlı,
- Dürüst ve sorumluluk sahibi,
- İnsanlarla iyi iletişim kurabilen
kimseler olmaları gerekir.
C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Vergi denetmeni büro, ofis gibi kapalı ortamlarda çalışır. Çalışma ortamı sessizdir. Vergi denetmenleri birinci derecede verilerle uğraşırlar. Zaman zaman vergi mükellefleri ve diğer meslektaşları ile etkileşimde bulunurlar.
D- MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK ÖN EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Meslek ön eğitimi, üniversitelerin Siyasal Bilgiler Fakülteleri, Hukuk Fakülteleri, İktisat Fakülteleri, İşletme Fakülteleri, İktisadi ve İdari Bilimler Fakülteleri lisans programlarında verilmektedir.
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER
- Hukuk,
- İktisat,
- Maliye,
- Muhasebe.
MESLEĞE GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için;
- 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun değişik 48nci maddesindeki nitelikleri taşımak,
- Eğitim süresi en az 4 yıl olan, siyasal bilgiler, iktisat, işletme, hukuk, İktisadi ve idari bilimler fakülte ve yüksekokulları veya aynı süre eğitim veren ve bunlara denkliği Yüksek Öğretim Kurulunca kabul olunan benzeri fakülte veya yüksekokulların birinden mezun olmak,
- 30 yaşını doldurmamış olmak,
- Erkeklerin askerlik görevini yapmış, muaf tutulmuş veya erteletmiş olmaları,
- Sağlık yönünden yurdun tüm yöre ve iklim şartlarında görev almasına engel bir hallerinin bulunmaması,
- ÖSYM tarafından yapılan Kamu Personel Seçme Sınavı (KPSS)nı kazanmış olmak gerekmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Vergi denetmeninin ayrı bir eğitimi, anabilim dalı yoktur. Meslek elemanları en az dört yıllık yüksek öğretim kurumlarından mezun olanlar arasından yapılacak özel yarışma sınavı sonucunda mesleğe denetmen yardımcısı olarak alınırlar. En az 3 yıl çalışmak, olumlu sicil almak ve Bakanlık merkezinde açılacak yeterlilik sınavında başarılı olmak şartıyla denetmen kadrolarına atanırlar.
İlgili okullarda genel bilgi derslerinin dışında mesleki açıdan aşağıdaki konular öğretilmektedir:
a) Maliye ve Vergi Hukuku
- Maliye Teorisi,
- Bütçe,
- Kamu Maliyesi,
- Türk Vergi Hukukunun Esasları,
b) Muhasebe
- Genel Muhasebe,
- Şirketler Muhasebesi,
- Maliyet Muhasebesi,
c) İktisat
- Makro-Mikro İktisat,
- İşletme İktisadı,
- Uluslar arası İktisat,
- Uluslar arası Ekonomik İlişkiler ve Kuruluşlar
d) Hukuk
- Hukukun Genel Kuralları,
- Ticaret Hukuku,
- Borçlar Hukuku,
- Medeni Hukuk,
- İcra İflas Hukuku.
e) Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi
E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Vergi denetmenleri defterdarlıklara bağlı vergi dairesi birimlerinde görev yaparlar.
Vergi denetmenlerinin sayısı hükümetlerin vergi politikalarıyla paralellik göstermektedir. Bunun için gerek görüldükçe sınav açılmaktadır. Son yıllarda vergi toplamaya verilen önem artmış ve çok sayıda vergi denetmeni alınmıştır. Bu alanda kendini yetiştiren vergi denetmenleri, özel sektöre de geçebilmektedirler.
F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Meslek eğitimi boyunca isteyen öğrenciler Kredi ve Yurtlar Kurumunca yüksek öğrenim ve harç kredisinden ve yurtlarından faydalanabilirler.
EĞİTİM SONRASI
Yarışma sınavını kazanıp denetmen yardımcısı olarak ataması yapılanlar kadro ve derecelerine göre maaşlarını almaktadır. Yeni göreve başlayan bir vergi denetmeni net asgari ücretin 4 katı dolayında maaş almaktadır. Derece ve kademesi yükseldikçe ücretler de artmaktadır.
G- MESLEKTE İLERLEME
Belirlenen şartları ve özellikleri taşıyan denetmenler, sınava girmek ve başarmak koşulu ile idari görevlere geçebilirler. Bu şekilde, müdür yardımcılığından defterdarlığa kadar değişik kadrolarda idareci olarak görev yapabilirler. Defterdar, bulunduğu ilde Maliye Bakanlığının en büyük memurudur.
BENZER MESLEKLER
- Maliye Müfettişi,
- Hesap Uzmanı,
- Gelirler Kontrolörü.
H- EK BİLGİLER
Vergi Kontrol Memurluğunun ismi "Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında 178 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede değişiklik yapılmasına ilişkin Kanun Hükmünde Kararname" de Vergi Denetmeni olarak değiştirilmiştir.
Yarışma sınavını kazanarak Denetmen Yardımcısı olarak atanan adaylar en az üç yıl çalışmak, olumlu sicil almak koşulu ile Bakanlık merkezinde açılacak yeterlik sınavını başaramaması durumunda Bakanlığın merkez ve taşra teşkilatında durumlarına uygun memur kadrolarına atanırlar.