TANIM
Çalıştığı eğitim kurum ya da kuruluşunda; öğrencilerin ilgi, yetenek ve kişilik özelliklerini gerçekçi ve ayrıntılı olarak tanımalarına, kendilerine açık eğitim, meslek ve iş olanakları hakkında bilgilenmelerine, başkaları ile iyi iletişim kurabilme, doğru kararlar verebilme becerileri geliştirmelerine yardım eden kişidir.
A- GÖREVLER
Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmi ve özel eğitim kurumlarında çalışan rehber öğretmen (psikolojik danışman) başlıca şu görevleri yerine getirir.
- Gözlem, olay kaydı (Anektod), dereceleme ölçekleri,otobiyografi, sosyometri tekniği, gibi öznel teknikler ile yetenek testleri, ilgi envanterleri, kişilik envanterleri gibi ölçme araçları kullanarak öğrencilerin, çeşitli özelliklerini tanımalarına yardımcı olur,
- Öğrencilerin, meslekler, meslek edinme yolları, yarım veya tam zamanlı iş olanakları, iş arama teknikleri, verimli çalışma, sağlığı koruma, boş zamanları değerlendirme yöntemleri konularında bilgilenmelerini sağlar,
- Bireysel olarak ve/veya grupla görüşme (Psikolojik danışma) yapar, danışanı dinler, yansıtma, yorumlama gibi tekniklerle öğrencilerin sorunlarının kaynağını anlaması ve çözüm yolu bulmasında danışana yardımcı olur,
- Yapılan yardımların ne derece etkili olduğunu izleme araştırmaları ile belirler,
- Öğretmenlere, rehberlik görevini yerine getirmelerinde yardımcı olur,
- Ana babalara çocuklarının eğitimi konusunda danışmanlık yapar,
- Özürlü öğrencileri belirler, ilgili tedavi ve eğitim kurumlarına gönderir.
KULLANILAN ALET, MALZEME VE EĞİTİM MATERYALLERİ
- Çeşitli rehberlik programları,
- Psikolojik ölçme araçları,
- Öğrenci gelişim dosyaları ve kayıtları,
- Okul araç ve gereçleri,
- Bilgisayar.
B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Rehber öğretmen (psikolojik danışman) olmak isteyenlerin;
- Üst düzeyde akademik yeteneğe,
- Sözlü ifade gücüne ve empati yeteneğine sahip,
- Sosyal bilim ve sosyal yardım ilgisi gelişmiş,
- Düşüncelerini başkalarına açık bir biçimde aktarabilen,
- Sağlıklı bir iletişim ortamı sağlayabilen,
- Dikkatli, işine özen gösteren,
- Mesleğinin sorunları ile ilgilenen ve çözüm yolları bulmaya çalışan,
- İnsanlarla iyi iletişim kurabilen; sevecen, hoşgörülü, sabırlı,
- Öğrencilerin duygu ve düşüncelerini anlayabilen,
- Kendini geliştirmeye istekli, coşkulu, yaratıcı
kimseler olmaları gerekir.
C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Rehber öğretmen (psikolojik danışman), bireysel rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerini odasında, grup rehberliği hizmetini sınıfta yürütür.
D- MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleki eğitim aşağıda belirtilen üniversitelere bağlı eğitim fakültelerinin "Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık" bölümlerinde verilmektedir.
- Abant İzzet Baysal Üniversitesi (Bolu) Eğitim Fakültesi.
- Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi ,
- Atatürk Üniversitesi (Erzurum) Eğitim Bilimleri Fakültesi ,
- Çukurova Üniversitesi ( Adana) Eğitim Bilimleri Fakültesi ,
- Boğaziçi Üniversitesi ( İstanbul) Eğitim Fakültesi ,
- Çukurova Üniversitesi ( Adana) Eğitim Bilimleri Fakültesi ,
- Dokuz Eylül Üniversitesi ( İzmir ) Eğitim Bilimleri Fakültesi ,
- Ege Üniversitesi (İzmir) Eğitim Fakültesi
- Gazi Üniversitesi (Ankara) Gazi Eğitim Fakültesi ,
- Hacettepe Üniversitesi ( Ankara) Eğitim Fakültesi ,
- İnönü Üniversitesi. (Malatya) Eğitim Fakültesi ,
- İstanbul Üniversitesi Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi ,
- Karadeniz Teknik Üniversitesi (Trabzon) Fatih Eğitim Fakültesi ,
- Marmara Üniversitesi (İstanbul) Atatürk Eğitim Fakültesi ,
- Mersin Üniversitesi, Eğitim Fakültesi,
- Ondokuz Mayıs Üniversitesi (Samsun) Eğitim Fakültesi ,
- Selçuk Üniversitesi ( Konya) Eğitim Fakültesi ,
- Pamukkale Üniversitesi, (Denizli)
- Uludağ Üniversitesi (Bursa) Eğitim Fakültesi
Ayrıca, Psikoloji bölümü mezunlarından Ortaöğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans Programını veya Milli Eğitim Bakanlığı Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) işbirliği ile açılan /açılacak pedagojik Formasyon programını başarı ile tamamlayanlarda Rehber Öğretmen olarak çalışabilirler.
Psikoloji bölümlerinden mezun olanların görev alacakları özel eğitim okulları ve kurumları engel grubuyla ilgili özel eğitim alanında en az 9 kredilik ders almaları veya özel eğitim alanında yüksek lisans yapmış olması gerekir.
Bunların dışında, daha önceki yıllarda Eğitimde Psikolojik Hizmetler Bölümü/Anabilim Dalı mezunlar da MEB tarafından bu alanda Rehber Öğretmen olarak atanabilirler.
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER
- Felsefe,
- Mantık,
- Sosyoloji,
- Psikoloji,
- Matematik.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Meslek eğitimine başlayabilmek için
- Lise veya dengi okul mezunu olmak,
- Öğrenci Seçme Sınavında (ÖSS) Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık lisans programı için yeterli Eşit Ağırlık (EA) puanı almak ,
- Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih bildirim Formunda Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık lisans programı ile ilgili en az bir yüksek öğretim programını tercih etmek gerekmektedir.
Liselerin Sosyal Bilimler, Edebiyat, Sosyal Bilimler ve Edebiyat, Dil ve Edebiyat, Genel Kültür, Türkçe- Matematik, Sınıf Öğretmenliği ile, Öğretmen Okulu ve Köy Enstitüsü mezunları, bu alanında yüksek öğrenim görmek isterlerse, ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) sonucunda diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedir.
Ancak kendi alan/kol/bölümlerin dışında bir yüksek öğretim programlarını tercih eden adayların yerleşme şansı azalmaktadır.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Eğitim Fakültelerinin Rehberlik ve Psikolojik Danışma bölümlerinde 8 yarıyıllık dönemlerden oluşan 4 yıl süreli eğitim verilmektedir. Eğitim süresince;
1.yıl; Bilimsel Araştırma Teknikleri I-II, Eğitim Sos. ve Çağdaş Akımlar, Çocuk Gelişimi ve Eğitimi I-II, Psikolojiye Giriş I-II, Felsefeye Giriş, Öğr. Mesleğine G., Türkçe I. Yazılı Anlatım, Türkçe II Sözlü Anlatım, Yabancı Dil I-II, Atatürk İlkeleri ve İnk. Tarihi I-II, Rehberlik ve Psik. Dan. Giriş, Özel Eğitime Giriş, Okul Deneyimi I, Güzel Sanatlar (seçimlik).
2. yıl; İstatistik I-II, Ergenlik Psikolojisi I-II, Çocuk Hakları KMÇ, Fizyoloji I-II, Temel Eğt. Teo. ve Sor., Bilgisayar, Sağlık Bilgisi ve İlkyardım (seçimlik), Bireyi Tanıma Teknikleri, Gelişim ve Öğrenme, Eğitim Tarihi, Okul Öncesi Eğitim, Reh. ve Psik. Dan.da Çağdaş Akımlar, Psikofizyoloji, Öğretimde Planl. ve Değ.
3. yıl; Davranış Boz. ve Eğt. I-II, Çocuk Suçluluğu ve Yen. Eğt., Mesleğe Yöneltme, Zeka Eng. Ço. Psk. ve Eğt., Farklı Öğretim Kad. Rehb., Okul Yönetimi, Yetişkin Psk. ve Ana-Baba Eğt., Temel İletişim Becerileri, Öğrt. Tek. ve Mat Geliştirme, Özel Öğrenme Güçlükleri, Aile Danışmanlığı, Çocuk Psikolojisi Uygulamaları, Eğitimde Program Uygulamaları, Üstün Çocuk. Psk. ve Eğitimi, Reh. ve Psik. Dan. Etik Kurallar, Özel Öğretim Yöntemleri I, Sınıf Yönetimi.
4. yıl; Örgütsel Psikoloji, Eğitim ve Öğretimde Testler I-II, Reh. ve Psik. Dan. İlke ve Tek., Grupla Psik. Dan., Psikiyatri I, Özel Öğretim Yöntemleri II, Okul Deneyimi 2, Test Uygulama I-II (Seçimlik), Seçmeli I-II, İnsan Kaynakları, Karşılaştırmalı Okul Sistemleri, Resimleriyle Çocuk, Rehberlik, Öğretmenlik Uygulaması.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Eğitimini tamamlayanlara "Lisans Diploması" verilir. Bu elemanlara Milli Eğitim Bakanlığında "Rehber Öğretmen (Psikolojik Danışman)" unvanı verilmektedir.
E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Rehber öğretmenler, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarında, rehberlik araştırma merkezlerinde, özel eğitim kurumlarında, dershanelerde, halk eğitim merkezlerinde, çıraklık eğitim merkezlerinde çalışabilirler.
F-EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Psikolojik danışma ve rehberlik programını ilk beş tercihinde gösteren ve bu programa yerleştirilen adaylardan, belli koşulları taşıyanlara Milli Eğitim Bakanlığınca burs sağlanır.
Öğrenciler eğitimleri süresince Kredi ve Yurtlar Kurumunca verilen öğrenim ve harç kredisinden ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarının sağladığı kredi ve burs olanaklarından da yararlanabilirler.
EĞİTİM SONRASI
Eğitim sonunda ‘Öğretmen olarak atananlar 657 sayılı Devlet Memurları Yasasına göre 9. Derecenin 1.kademesinden aylıkla göreve başlatılırlar. Bu öğretmenler yan ödeme, ek ders ücreti gibi olanaklardan da yararlanırlar.
Özel eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenler ise, okul yönetimi ile yaptıkları anlaşmalara göre değişik miktarlarda ücret alabilmektedirler.
G- MESLEKTE İLERLEME
İdari yönden okul müdürü veya müdür yardımcısı olabilirler. Lisans eğitiminden sonra yüksek lisans ve doktora yapabilir,araştırma görevlisi olabilir ve akademik kariyer yapabilirler.Milli Eğitim Bakanlığınca yapılan sınavı kazanırlarsa Eğitim Yöneticisi olabilirler.Özel şirketlerde kariyer danışmanlığı gibi unvanlarla çalışabilirler.
BENZER MESLEKLER
- Psikologluk,
- Öğretmenlik,
- Sosyal Hizmet Uzmanlığı,
- Pedagogluk.