TANIM
Çalıştığı eğitim kurumunda, öğrencilere Türk dili ve edebiyatı ile ilgili eğitim veren kişidir.
A- GÖREVLER
Türk dili ve edebiyatı ile ilgili hangi bilgi, beceri, tutum ve davranışların, hangi yaş düzeylerindeki öğrenci gruplarına, hangi yöntemlerle kazandırılacağı, MEB tarafından onaylanan öğretim programları ve ilgili mevzuatta belirtilmiştir.
Türk dili ve edebiyatı öğretmeni, bu program çerçevesinde,
- Eğitim vereceği grubun düzeyine uygun bir çalışma planı hazırlar,
- Kendisine ayrılan ders saatlerinde bu planı uygulayarak öğrencilere alanı ile ilgili bilgi ve beceri kazandırır,
- Öğrencilerin başarılarını değerlendirir, başarıyı artırıcı önlemler alır,
- Eğitici kol çalışmalarında görev alarak öğrencilerin yeteneklerini geliştirici etkinlikler düzenler,
- Öğrencilerin gelişimlerini izler, sorunlarının çözümüne yardımcı olur,
- Alanı ile ilgili gelişmeleri izler, bunların öğretim programlarına yansıtılması için ilgililere önerilerde bulunur,
- Nöbetçi olduğu günlerde, okulun düzen ve disiplinini sağlamak üzere görev yapar,
- Sınıf öğretmeni olarak, öğrencilerin alan ve ders seçmelerine yardımcı olur, yönetimle ilişkilerini sağlamaya çalışır.
KULLANILAN ALET, MALZEME VE EĞİTİM MATERYALLERİ
- Yıllık müfredat programı, günlük çalışma planları, not defteri, yoklama defteri,
- Ders kitapları,
- Okul araç ve gereçleri,
- Ders araç ve gereçleri.
B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Türk dili ve edebiyatı öğretmeninin hem alanı hem de öğretmenlik mesleği ile ilgili niteliklere sahip kimseler olmaları gerekir.
Türk dili ve edebiyatı öğretmeni olmak isteyenlerin;
- Üst düzeyde akademik yeteneğe sahip,
- Sözel yeteneği gelişmiş,
- Dil ve edebiyata ilgi duyan,
- İnsanlarla iyi iletişim kurabilen,
- Düşüncelerini başkalarına açık bir biçimde aktarabilen,
- İyi bir öğrenme ortamı sağlayabilen,
- Dikkatli, işine özen gösteren,
- Mesleğinin sorunları ile ilgilenen ve çözüm yolları bulmaya çalışan,
- İnsanlarla iyi iletişim kurabilen; sevecen, hoşgörülü, sabırlı,
- Öğrencilerin duygu ve düşüncelerini anlayabilen,
- Kendini geliştirmeye istekli, coşkulu, yaratıcı
kimseler olmaları gerekir.
C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Türk dili ve edebiyatı öğretmeni, sınıfta görev yapar. Görevini genellikle ayakta yürütür. Çalışma ortamı oldukça gürültülü ve biraz tozludur.
D- MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi üniversitelerin eğitim fakültelerinin "Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği" bölümlerinde verilmektedir.Ayrıca, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü ve Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü bölüm mezunları Ortaöğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans Programını veya Milli Eğitim Bakanlığı Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) işbirliği ile açılan /açılacak pedagojik Formasyon programını başarı ile tamamlayanlar, lise ve dengi okullarda Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni olabilirler.
Liselerin Sosyal Bilimler, Edebiyat, Sosyal Bilimler ve Edebiyat, Dil ve Edebiyat, Genel Kültür, Türkçe-Matematik Alan/Kol/Bölüm mezunları ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) sınavı sonucunda diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedir.
Ancak kendi alan/kol/bölümlerin dışında bir yüksek öğretim programlarını tercih eden adayların yerleşme şansı azalmaktadır.
Anadolu Öğretmen Lisesi ve Öğretmen Liselerinin Sosyal Bilimler, Edebiyat, Sosyal Bilimler ve Edebiyat, Dil ve Edebiyat, Genel Kültür, Türkçe Matematik, Sınıf Öğretmenliği Alan/Kol/Bölümleri ile Öğretmen Okulu ve Köy Enstitüsü mezunları ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) sınavı sonucunda ek puan almaları nedeniyle, diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedir.
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER
- Türkçe,
- Dilbilgisi,
- Sosyal Bilgiler.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için,
- Lise veya dengi okul mezunu olmak,
- Öğrenci Seçme Sınavında (ÖSS) Sözel (SÖZ) puan almak,
- Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi (ÖSYS) Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzunda Türk Dili Edebiyatı Öğretmeni lisans programı ile ilgili en az bir yükseköğretim programını tercih etmek gerekmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Eğitim Fakültelerinin "Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği" bölümünde eğitim süresi 5 yıldır.
Eğitimde şu dersler verilmektedir:
a- Teorik eğitim;
Türkçe Kompozisyon, Osmanlıca, Türk Dilbilgisi, Yeni Türk Edebiyatı, Eski Türk Edebiyatı, Edebiyat Bilgileri ve Teorisi, Diksiyon, Yabancı Dil, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi, Beden Eğitimi, Türk Edebiyat Tarihi, Eğitim Bilimine Giriş, Eğitim Sosyolojisi, Eğitim Psikolojisi, Türk Lehçeleri, Genel Öğretim Metodları, Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme, Türk Halk Edebiyatı, Batı Edebiyatı, Eski Türk Dili, Rehberlik, Özel Öğretim Metodu, Öğretmenlik Dilbilgisi, Tiyatro Bilgileri.
Öğrenciler eğitimleri sırasında okullarda uygulama yapmaktadırlar.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara Türk Dili Edebiyatı Öğretmenliği lisans diploması ve "Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni" unvanı verilir.
E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Türk dili ve edebiyatı öğretmenleri, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ortaöğretim kurumlarında, özel okul ve dershanelerde branşlarında çalışabilirler.
Türk dili ve edebiyatı dersi dışında, Türkçe derslerine de girebilirler.
Türk dili ve edebiyatı öğretmenleri, iş bulmakta zorluk çekmemektedirler. Öğretmenler rotasyona tabi tutulduklarından ve zorunlu hizmetleri dolayısıyla yurdun her kesiminde görev yapmak durumundadırlar. Yazar, şair, araştırmacı olabilecekleri gibi köşe yazarı olarak da çalışabilirler. Radyo-TV ve basılı yayın kuruluşlarında çalışma olanakları bulunmaktadır. Öğretmenlik dışında sayılan bu çalışma yerleri, kişinin kendini yetiştirme durumuna, ilgisine ve ideallerine göre şekillenmektedir.
F-EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Bu programı ilk beş tercihinde gösteren ve bu programa yerleştirilen adaylardan belli koşulları taşıyanlara MEBca burs sağlanır.
Öğrenciler eğitimleri süresince Kredi ve Yurtlar Kurumunca verilen öğrenci kredisinden ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarının sağladığı kredi ve burs olanaklarından da yararlanabilirler.
EĞİTİM SONRASI
Eğitim sonunda Öğretmen olarak atananlar 657 sayılı Devlet Memurları Yasasına göre 9. derecenin 1. kademesinden aylıkla göreve başlatılırlar. Bu öğretmenler yan ödeme, ek ders ücreti gibi olanaklardan da yararlanırlar.
Her yıl okullar açılmadan önce, tüm öğretmenlere eğitim-öğretim tazminatı adı altında bir ödeme yapılmaktadır.
Özel öğretim kurumlarında çalışanların elde ettikleri kazanç, net asgari ücretin en az 4 katı tutarındadır.
G- MESLEKTE İLERLEME
Milli Eğitim Bakanlığına bağlı orta dereceli okullarda öğretmen olarak çalışanlar Müdür Yardımcısı ve Müdür olabilmekte, Milli Eğitim Müdürlüklerinde, Milli Eğitim Bakanlığı merkez birimlerinde idari görevler alabilmektedirler.
MEBca açılan sınavda başarılı olurlarsa Eğitim Yöneticiliği yapabilirler.
Üniversitelerde akademik kariyeri seçenler profesörlüğe kadar yükselebilirler.
BENZER MESLEKLER
- Tarih Öğretmenliği,
- Türkçe Öğretmenliği.