TANIM
Para, kredi, öz kaynak kullanımı ile birlikte, ulusal ve uluslararası para ve sermaye piyasalarını takip ederek müşterisi adına borsada hisse senedi, hazine bonosu vb. alım-satım işlemi yapan kişidir.
A- GÖREVLER
- Günlük olarak gazetelerden dünya piyasaları ve ekonomiyle ilgili haberleri okuyup analiz yapar,
- Dünya genelinde önemli rol oynayan politik olayların dünya piyasaları üzerinde ne tür etkiler oluşturabileceği hakkında çıkarımlarda bulunarak yorum yapar,
- Gün içinde piyasa araçlarının hareketlerini izleyerek, borsayı takip eder,
- Para piyasası ve yatırım alanları konusunda araştırmalar yapar,
- Bu görevleri yerine getirirken borsada gerçekleşen işlemlere ait her türlü bilgiyi ve piyasa verilerini kullanır ve haber ajanslarını izler,
- Yukarıdaki görevleri yaparak işletmenin karının korunmasında ve işletmeye kar getirecek yatırım alanlarının bulunmasına yardımcı olur.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- Bilgisayar, hesap makinesi ve büro malzemeleri,
- Telefon, teleks, fax gibi iletişim araçları
B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Para ve sermaye yönetimi meslek elemanı olmak isteyenlerin;
- Matematikte başarılı ve ekonomi konularına ilgili,
- Analitik düşünme becerisi gelişmiş,
- Risk alabilen, çabuk ve doğru karar verebilen,
- Sorumluluk sahibi ve başkalarını etkileyebilen,
- Uzak görüşlü olan, plan yapabilen ve uygulayabilen,
- İnsanlarla iletişimi iyi, ekip çalışmasına yatkın,
- Ayrıntıları algılama ve sayılarla akıl yürütme becerisi gelişmiş,
- İlgilendiği konuları derinliğine incelemeye meraklı,
kimseler olmaları gerekir.
C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
- Küçük, orta ve büyük tüm sınai ve ticari işletmelerde muhasebe ve finansman birimlerinde, borsalarda, bankalarda, ulusal ve uluslararası yatırım kuruluşlarında büro ortamında çalışır.
- Çalışma saatleri düzenli olmakla birlikte, zaman zaman geç saatlere kadar çalışma söz konusu olabilir.
- İşletmedeki diğer personelle, çeşitli kuruluşlardaki meslektaşlarıyla ve fon yöneticileriyle iletişim içerisindedirler.
- Menkul kıymetler ve yatırım şirketlerinde yatırımlarını borsada değerlendirmek isteyen müşterilerle diyalog halindedirler.
- Kişi yoğun stres altında çalışabilir.
D- MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi, Yaşar Üniversitesi (İzmir) Meslek Yüksekokulu Para ve Sermaye Yönetimi önlisans programında verilmektedir.
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER
- Türkçe,
- Matematik.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
-Meslek liselerinin A-Grubu (Ticaret Lisesi Fen), Bankacılık, Bilgisayarlı Muhasebe, Borsa Hizmetleri, Deniz ve Liman İşletme, Dış Ticaret, Emlak Komisyonculuğu, Genel Hizmetler (Demiryolu), İşletme, İşletmecilik (Demiryolu), Muhasebe, Muhasebe ve Finansman, Pazarlama, Pazarlama ve Perakende, Satış Yönetimi ve Reklamcılık, Sigortacılık, Sigortacılık ve Risk Yönetimi, Tesis İşletmeciliği, Ticaret, Ticaret Liselerinin alan ayrımı olmadığı dönemde bitirenler, Ulaştırma Hizmetleri, Para ve Sermaye Yönetimi önlisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.
-Meslek liselerinin sınavsız geçiş için belirlenen bölümleri dışındaki bölümlerden ya da genel liselerden mezun olanlar/olacaklar ise sınavsız yerleştirme sonunda kalan kontenjanlara isteklerine ve ÖSS puanına göre yerleştirilebilmektedirler. Bunun için bu kişilerin ÖSYM Başkanlığınca yapılan Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) girmeleri ve yeterli Eşit Ağırlık (EA-1) puanı almaları gerekir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Eğitim süresi 2 yıldır. Ayrıca, Yaşar Üniversitesi Meslek Yüksek okulunda 1 yıl süreli zorunlu İngilizce hazırlık programı uygulanır. (İngilizce hazırlık süresi, öğretim süresine dahil değildir.)
Eğitim süresince
Birinci Güz Yarıyılı : İşletmeye Giriş I, İktisada Giriş I, İşletme Matematiği I, Muhasebe İlkeleri I, Bilgi Teknolojisi I, İş İngilizcesi I, Türk Dili I.
Birinci Bahar Yarıyılı: İktisada Giriş II, Muhasebe İlkeleri II, İşletme Matematiği II, İşletmeye Giriş II, İstatistiğe Giriş, Bilgi Teknolojisi II, İş İngilizcesi II, Türk Dili II.
İkinci Güz Yarıyılı : Finansal Piyasalar ve Kurumlara Giriş, Hukuka Giriş, Uluslararası İktisada Giriş, Para ve Banka, İşletme Finansı I, Finansal Tablolar Analizi, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi I,
Seçmeli Dersler: Kamu Maliyesine Giriş, Menkul Kıymet Pazarlaması, Girişimcilik, Kurumsal Finans, Uluslararası Sermaye Pazarları, Küreselleşme ve Dünya Ekonomisi, İnsan Kaynakları Yönetimi, Banka ve Sigorta Hukuku, Stratejik Düşünme, Görüşme ve Pazarlık, Uluslararası İktisat.
İkinci Bahar Yarıyılı: Yatırım Analizi ve Portföy Yönetimi, Sermaye Piyasası Hukuku, Uluslararası Para Politikası, Uluslararası Finans, İşletme Finansı II, İktisadi Bütünleşme ve AB, Pazarlama, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi II dersleri verilmektedir.
Programda öğrencilerin mezuniyet sonrası sektörle ilgili bilgi ve deneyim kazanmaları açısından toplam 30 günlük mesleki staj zorunludur.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara Para ve Sermaye Yönetimi önlisans diploması ve Para ve Sermaye Yönetimi Meslek Elemanı unvanı verilir.
E - ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Çoğunlukla özel sektör tercih edilse de kamu kurum ve kuruluşlarında da iş bulma imkanı vardır. Küçük, orta ve büyük tüm sanayi ve ticari hizmet işletmelerinde muhasebe ve finansman birimlerinde,sigorta sektöründe (operasyon ve pazarlama birimlerinde) menkul kıymetler ve yatırım şirketlerinde, borsalarda, bankalarda (cari hesaplarda, bireysel bankacılık hizmetlerinde bireysel kredi tahsisi, kredi kart ve diğer ürünlerin operasyonu ve pazarlamasında), ulusal ve uluslararası yatırım kuruluşlarında görev yapabilirler.
Ancak bunun için Başbakanlık Sermaye Piyasası Kurulunun Seri VIII, No:34 Sermaye Piyasasında Faaliyette bulunanlar için Lisanslama ve Sicil Tutmaya İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ uyarınca sermaye piyasası alanında çalışanların mesleki yeterliliklerini, bilgi ve becerilerini tesbit etmek amacıyla lisanslama sınavları yapılmakta, sınavlarda başarılı olanlara ilgili ihtisas alanları itibariyle mesleki yeterliliklerini gösterir lisans verilmekte, bu amaçla eğitim programları düzenlenmekte ve çalışanların sicili tutulmaktadır.Lisanslama sınavlarında başarılı olan kişilere lisans verilmesi, eğitimlerin düzenlenmesi ve sicilin tutulması Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği tarafından yapılmakta, lisanslama sınavları ise Sermaye Piyasası Kurulunca düzenlenmektedir.Bu çerçevede semaye piyasaı kurumlarında;
a)Hisse Senetleri piyasası müşteri temsilcisi
b)Sabit getirili sermaye piyasası araçları ve repo-ters repo piyasası müşteri temsilcisi,
c)Yatırım fonları müşteri temsilcisi,
d)Aracı kurum acentesi olarak faaliyet gösteren banka şubelerinde acentelik işlemlerinden sorumlu müşteri sorumlusu,
e)Seans salonlarında hisse senedi alım satımı görevini yürüten müşteri temsilcisi,
f)Bir aracı kurumla acentelik sözleşmesi imzalayan katılım bankalarında acentelik işlemlerinden sorumlu müşteri temsilcisi,
g)Bankaların ve acentelik faaliyetinde bulunacak katılım bankalarının bireysel finans merkezlerinde (çağrı merkezi-call center) hissesenedi ile ilgili işlemleri yapacak müşteri temsilcisi,
h)Aracı kurum şube müdürü,
i)Aracı kurum irtibat bürosu sorumlusu,
j)Aracı kuruluş ve portföy saklama kuruluşlarında takas ve operasyon sorumlusu olarak görev yapmak isteyenlerin Sermaye Piyasası Faaliyetleri Temel Düzey Sınavına girerek Sermaye Piyasası Faliyetleri Temel Düzey Lisansını almaları zorunludur.
Sermaye Piyasası Faaliyetleri Temel Düzey Sınavı;
1.Genel Ekonomi,
2.Sermaye Piyasası Mevzuatı, İlgili Mevzuat ve Etik,
3.Menkul Kıymetler ve Diğer Sermaye Piyasası Araçları,
4.Hisse Senedi Piyasası,
5.Tahvil ve Bono Piyasaları,
6.Diğer Teşkilatlanmış Piyasa ve Borsalar,
7.İlgili Vergi Mevzuatı,
8.Temel Finans Matematiği, Değerleme Yöntemleri, Muhasebe ve Mali Analiz,
9.Takas ve Operasyon İşlemleri başlıklı modüllerden oluşmaktadır.
Lisanslama sınavlarında başarılı sayılmak için sınav konularının her birinden 100 üzerinden en az 60 alınması şartıyla tüm sınav konularından alınan notların aritmetik ortalamasının en az 70 olması gerekir.
F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
- Eğitim süresince Kredi ve Yurtlar Kurumunun sağladığı öğrenci ve harç kredilerinden faydalanabilirler. Çeşitli kurum ve kuruluşlardan burs alabilirler.
- Öğrencilerin eğitim süresince işletmelerde yaptıkları staj döneminde, işletmenin ücret politikası doğrultusunda ücret alabilirler.
EĞİTİM SONRASI
Para ve Sermaye Yönetimi Meslek Elemanları kamu kurum ve kuruluşlarında işe başlamaları halinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ya da 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında devlet tarafından belirlenen ücret ile eğer varsa çalıştığı kurum için belirlenen tazminat ve mesai ücretini alırlar.
Özel sektörde çalışılan ise yer, tecrübe vb. durumlara göre kazanç durumu değişiklik göstermektedir. Mesleğe ilk girişte aylık kazanç asgari ücretin iki katı civarındadır. Ancak, başarılı ve deneyimli bir meslek elemanının aylık kazancı asgari ücretin 5 ile 10 katı arasında değişmektedir.
G- MESLEKTE İLERLEME
Bu alanda çalışan kişilerin görev yaptıkları kurum ve kuruluşlarda kendilerini geliştirmeleri durumunda orta düzey yöneticilik kademelerinde görev alabildikleri gibi, mesleğinde uzmanlaşan kişiler yurtdışı para piyasalarında da çalışabilirler.
Para ve Sermaye Yönetimi önlisans programını başarıyla tamamlayan öğrenciler, ÖSYM tarafından her yıl açılan Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavında başarılı oldukları taktirde; Bankacılık, Bankacılık ve Finans, Bankacılık ve Finansman, Ekonometri, Ekonomi, Ekonomi ve Finans, İktisat, İşletme, İşletme Enformatiği, İşletme-Ekonomi, Lojistik Yönetimi, Sermaye Piyasası, Uluslararası Finans, Uluslararası Ticaret ve Finansman, Uluslararası Ticaret ve İşletmecilik lisans programlarına dikey geçiş yapabilirler.
BENZER MESLEKLER
- Borsa ve Finans Elemanı,
- Bankacı,
- Uluslararası Ticaret Meslek Elemanı,
- Menkul Kıymetler ve Sermaye Piyasası Meslek Elemanı.
H- EK BİLGİLER
Mesleğin eğitimi Yaşar Üniversitesine bağlı meslek yüksek okulunda verilmekte olup, öğrenim ücretlidir. Ancak, üniversitenin %100 ve %50 olmak üzere verdiği burslar karşılıksızdır. %100 burslu programa yerleştirilen öğrencilere sağlanan burs eğitim ücretinin tamamını, %50 bursta ise eğitim ücretinin yarısını kapsamaktadır. Bunun dışında kalan barınma, beslenme, ulaşım, kitap vb. konular burs kapsamı dışındadır.