TANIM
Okul öncesi çocuklara bedensel, zihinsel, duygusal ve sosyal yönden sağlıklı bir şekilde gelişmeleri için , gerekli eğitimi veren kişidir
A- GÖREVLER
Okul öncesi eğitim ile ilgili hangi bilgi, beceri, tutum ve davranışların, hangi yaş düzeylerindeki öğrenci gruplarına kazandırılacağı, MEB tarafından onaylanan öğretim programları ve ilgili mevzuatta belirtilmiştir.
Okul öncesi öğretmeni, bu program çerçevesinde,
- Çocukların zihinsel yönden gelişmelerini sağlayacak konuları, çocukların anlayacağı şekilde, günlük yaşantılarından örneklerle anlatır. (Örneğin, oyun, müzik, hikaye anlatan tartışma, şarkı söyleme ve söyletme, çeşitli yarışma faaliyetleri, çeşitli çizim, resim ve model yapma gibi faaliyetlerle el becerileri geliştirme ve oyuncaklardan yararlanma bunlardan bazılarıdır.)
- Kalem tutma, oyuncaklarını kullanmayı öğrenme ve el becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur,
- Çocukların ilgi ve yönelişlerini anlamaya ve geliştirmeye çalışır, kendilerine güvenmelerini, cesaretli olmalarını ve kendi başlarına hareket edebilmelerini sağlar.
- Ortak sosyal davranışlarla, çocukların fiziksel gelişmelerini artırmak üzere faaliyetler organize eder,
- Çocukların tuvalet, giyinme gibi günlük ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri için gerekli becerileri kazandırır,
- Masal, hikaye, bilmece, şarkı, şiir yoluyla dil gelişmelerini sağlar,
- Çocuklar için gözlem dosyaları tutar ve velilerine çocuğun dönem içindeki gelişmesi hakkında bilgi verir,
- Çocukların günlük ihtiyaçlarını kendi başlarına karşılamaları için gerekli becerileri kazandırır,
- Çocukların temizlik kurallarına uymalarını sağlamak için bilgi vererek el-yüz yıkama ve diş fırçalama gibi faaliyetlerin alışkanlık haline getirilmesini sağlar,
- Çocukların düzenli beslenmelerine dikkat ederek gerekli önlemleri alır,
- Çocuklara okuma yazmaya hazırlık çalışmaları yaptırır,
- Çocukların davranış özelliklerini, gelişmelerini izler ve kanaatlerini gözlem dosyasına işler,
- Günlük yemek listesi ile çocukların uyku saatlerini belirler ve uygular,
- Çocuk bakıcılarının çalışmalarını denetler.
KULLANILAN ALET, MALZEME VE EĞİTİM MATERYALLERİ
Hikaye, masal, boyama ve eğitim kitapları, eğitici (logo) oyuncaklar, seramik malzemeleri, kağıt ve kartonlar, resim defterleri, el işi kağıtları, zeka geliştirici test kitapları, toplar ve balonlar, kavram geliştirici oyuncaklar, müzik aletleri, TV-video vb.
B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Okul öncesi öğretmeninin şu niteliklere sahip olması gerekir.
Okul öncesi öğretmeni olmak isteyenlerin;
- Üst düzeyde akademik yeteneğe sahip,
- Gelişim psikolojisine ilgili ve bu alanda başarılı,
- Çocukları seven, onlarla beraber olmaktan sıkılmayan,
- Çocukların duygularını anlayabilen,
- Öğrenciler üzerinde gerekli disiplini sağlayabilen,
- Düşüncelerini başkalarına açık bir biçimde aktarabilen,
- İyi bir öğrenme ortamı sağlayabilen,
- Dikkatli, işine özen gösteren,
- İnsanlarla iyi iletişim kurabilen,
- Sevecen, hoşgörülü, sabırlı,
- Kendini geliştirmeye istekli, coşkulu,
- Girişimci, yaratıcı
kimseler olmaları gerekir.
C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Okul öncesi öğretmeni, oyun odası, bahçe gibi ortamlarda çalışır, görevini genellikle ayakta yürütür. Çalışma ortamı gürültülü ve biraz tozludur .
D- MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi üniversitelere bağlı fakültelerin "Okul Öncesi Öğretmenliği", Anaokulu Öğretmenliği, Çocuk Gelişimi ve Okul Öncesi Eğitimi Öğretmenliği ve Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Öğretmenliği ve daha önceki yıllarda mezun veren Çocuk Gelişimi ve Okul Öncesi Eğitimi Öğretmenliğibölümlerinde verilmektedir.
Ayrıca; Çocuk Gelişimi ve Eğitimi bölümü mezunlarından Ortaöğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz yüksek Lisans programını veya MEB ve YÖK işbirliği ile açılan Pedogojik Formasyon programını başarı ile tamamlayanlar da bu alanda öğretmen olarak atanabilirler.
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER
- Türkçe,
- Psikoloji
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için,
- Lise veya dengi okul mezunu olmak,
- Öğrenci Seçme sınavında (ÖSS) Okul Öncesi Öğretmenliği lisans programları için yeterli Eşit Ağırlık (EA) puanı almak, Anaokulu Öğretmenliği ve Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Öğretmenliği lisans proğramları için yeterli Sözel (SÖZ) puanı almak
- Öğrenci Seçme ve yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formunda Okul Öncesi Öğretmenliği , Ana Okulu Öğretmenliği , Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Öğretmenliği ve Çocuk Gelişimi ve Okul Öncesi Eğitimi Öğretmenliği lisans programları ile ilgili en az bir yükseköğretim programını tercih etmek gerekmektedir.
LiselerinSosyal Bilimler, Edebiyat, Sosyal Bilimler ve Edebiyat, Dil ve Edebiyat Genel Kültür, Fen ve Fen Bilimleri, Klasik Fen, Matematik, Tabii Bilimler, Türkçe- Matematik Alan/Kol/Bölüm mezunları ile Öğretmen Okulu ve Köy Enstitüsü mezunları ve Meslek Liselerinin Çocuk Gelişimi ve Eğitimi bölümlerinden mezun olanlar ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı (ÖSS) kazanıp Okul öncesi Öğretmenliği veya Anaokulu Öğretmenliği lisans programını tercih etmeleri durumunda ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedirler Anaokulu Öğretmenliği, Çoçuk Gelişimi ve Eğitimi önlisans programını başarı ile bitirenler, ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavında başarılı oldukları takdirde, Anaokulu Öğretmenliği lisans programına dikey geçiş yapabilirler.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi 4 yıldır.
Eğitim süresince;
- Çocuk gelişimi psikolojisi, anatomisini, biyolojisini öğrenir,
- Plan yapmak ve uygulamak için gerekli bilgileri öğrenir,
- Müzik, drama, oyun konularında bilgi sahibi olur,
- Özürlü çocukların özellikleri ve entegre eğitimi,
- İnsan ilişkileri ve psikolojisi,
- Kurum yönetimine ilişkin dersler,
- Çocuk sağlığı, ilkyardım,
- Öğretim teknikleri,
konularında kuramsal ve uygulamalı dersler verilir.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara mezun oldukları alanlara göre Lisans diploması ve Okul Öncesi Öğretmenive Anaokulu Öğretmeni unvanı verilir.
E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Milli Eğitim Bakanlığına bağlı Anadolu kız meslek ve kız meslek liseleri, ilköğretim okulları ile resmi ve özel kurumların kreş, yuva, anaokulu, anasınıfı, çocuk kulübü gibi okul öncesi eğitim kurumlarında öğretmen olarak,
Çocuk yayınlarının hazırlanmasında, oyuncak tasarımı gibi alanlarda uzman olarak çalışabilirler.
Hızla gelişen bir alandır. Kadının çalışma hayatına atılması ve okul öncesi eğitimin öneminin giderek daha da anlaşılması kreş, anaokulu gibi kurumlara talebi artırmaktadır. Bu kurumlarda görev alacak nitelikli ve iyi yetişmiş eleman ihtiyacı da gün geçtikçe önem kazanmaktadır.
Olanakları elverenler kendi işlerini kurabilmektedirler.
F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
- Yüksek öğrenimleri süresince öğrenciler, Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunun sağlamış olduğu kredi ve yurt hizmetlerinden yararlanabilirler,ayrıca çeşitli resmi ve özel kurum ve kuruluşlar tarafından sağlanan burslardan faydalanabilirler.
EĞİTİM SONRASI
- Eğitim sonunda öğretmenliğe hak kazanan ve yeni göreve başlayan öğretmenler 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre 9. derecenin 1. kademesinden aylıkla göreve başlayarak maaş, yan ödeme, ek ders ücreti alırlar. Görev yaptıkları okul bünyesinde döner sermaye işletmesi bulunduğu takdirde döner sermaye ücretinden belli oranda pay alırlar.
- Ayrıca öğretmenlere okullar açılmadan önce eğitim öğretim tazminatı adı altında bir ödeme yapılmaktadır.
- Özel eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenler ise, okul yönetimi ile yaptıkları anlaşmalara göre değişik miktarlarda ücret alabilmektedirler.
G- MESLEKTE İLERLEME
Okul öncesi öğretmeni olarak göreve başlayanlar; lisans eğitiminden sonra yüksek lisans, doktora yapabilir araştırma görevlisi olabilir ve akademik kariyer yapabilirler.
Kamu kurumlarına bağlı kreşlerde ve özel anaokullarında idareci olabilirler.
BENZER MESLEKLER
- İlkokul öğretmeni,
- Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Öğretmeni,
- Özel eğitim öğretmeni,
- Çocuk gelişimi ve bakım uzmanı,
- Sosyal hizmet uzmanı.