TANIM
Gıda mühendisi, gıda hammaddelerinin besin değerini kaybetmeden standartlara uygun olarak verimli bir şekilde işlenmesini, korunmasını ve depolanmasını planlayan, uygulamasını yürüten ve yeni sistemleri geliştiren kişidir
A- GÖREVLER
- Gıda maddelerinin özelliklerini kaybetmeden uzun süre korunması, hammaddelerden daha verimli olarak yararlanılması, artık maddelerin değerlendirilmesi, yeni ürünlere dönüştürülmesi ya da en az düzeye indirilmesi konularında araştırma yapar,
- Yaptığı araştırmalar doğrultusunda, yeni ürünlerin oluşturulması ve daha ekonomik üretim tekniklerinin geliştirilmesine yönelik projeler hazırlar, bunların uygulanmasını sağlar,
- Üretim sırasında çıkabilecek sorunları teknik bilgi ve becerisiyle gidererek, işlerliğin devamını sağlar,
- Üretici olarak, diğer üreticilerle rekabet edebilecek en uygun yöntemleri seçer, en az maliyetle en iyi ürünün üretilmesi konusunda çalışmalar yapar,
- Üretimi, hammaddeden tüketiciye ulaşıncaya kadar tüm aşamalarında denetler, kalite kontrolünü yapar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- Tartı ve ölçüm aletleri,
- Laboratuar aletleri,
- Kimyasal maddeler ve katkı maddeleri.
B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Gıda mühendisi olmak isteyenlerin;
- Üstün bir akademik yeteneğe sahip,
- Fizik, kimya, biyoloji, matematik alanlarına ilgili ve bu konularda başarılı,
- İnceleme ve araştırma yapmaya meraklı,
- Dikkatini bir konuya yoğunlaştırabilen, sabırlı
kimseler olmaları gerekir.
C - ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Gıda mühendisleri; fabrika, atölye, depo vb. gıda ürünlerinin işlendiği yerlerde görev yaparlar. Ortam sakin ve temizdir. Kontrol çalışmaları sırasında ise gürültülü, kokulu, tozlu bir ortamda bulunabilirler. Gıda mühendisleri birinci derecede kimyasal ve katkı maddeleriyle ilgilidir. Çalışırken diğer elemanlarla iletişimde bulunmaları gerekebilir.
D- MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi, aşağıda belirtilen üniversitelere bağlı Ziraat Fakülteleri, Mühendislik Fakülteleri, Mühendislik-Mimarlık Fakülteleri ve Kimya-Metalurji Fakültelerinin "Gıda Mühendisliği" bölümlerinde verilmektedir.
- Abant İzzet Baysal Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi,
- Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi,
- Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi,
- Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi,
- Celal Bayar Üniversitesi Mühendislik Fakültesi,
- Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Mühendislik Fakültesi,
- Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi,
- Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi,
- Erciyes Üniversitesi Mühendislik Fakültesi,
- Gaziantep Üniversitesi. Mühendislik Fakültesi,
- Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi
- Hacettepe Üniversitesi Mühendislik Fakültesi,
- Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi,
- İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi,
- İstanbul Teknik Üniversitesi Kimya Metalurji Fakültesi,
- Mersin Üniversitesi Mühendislik Fakültesi,
- Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi,
- Ondokuz Mayıs Üniversitesi Mühendislik Fakültesi,
- Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi,
- Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi
- Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi
- Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fak
- Trakya Üniversitesi Tekirdağ Ziraat Fakültesi
- Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi,
- Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER
- Fizik,
- Kimya,
- Biyoloji,
- Matematik.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için,
- Lise veya dengi okul mezunu olmak,
- Öğrenci Seçme Sınavında (ÖSS) Gıda Mühendisliği lisans programı için yeterli Sayısal (SAY) puan almak,
- Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formunda Gıda Mühendisliği lisans programı ile ilgili en az bir yükseköğretim programını tercih etmek gerekmektedir.
Bu yüksek öğretim programında öğrenim görmek isteyen adaylar liselerin Fen, Fen Bilimleri, Klasik Fen, Matematik, Tabii Bilimler alanlarından mezun iseler, ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) sonucunda diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedirler.
Ancak kendi alan/kol/bölümlerinin dışında bir yüksek öğretim programını tercih eden adayların yerleşme şansı azalmaktadır.
Değirmencilik, Ekmekçilik, Endüstri Bitkileri Yetiştirme ve Değerlendirme, Fermantasyon Teknikerliği, Et Endüstrisi, Fermantasyon, Fermente Ürünler, Gıda Teknolojisi, Hasat Sonrası Teknolojisi, Meyve - Sebze İşleme, Süt ve Ürünleri, Tarımsal Laboratuar, Un Üretim Teknolojisi, Yağ Endüstrisi ön lisans programını başarı ile bitirenler, ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavında (DGS) başarılı oldukları takdirde, Gıda Mühendisliği lisans programına dikey geçiş yapabilirler.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Eğitim süresi liseden sonra 4 yıldır.
Gıda mühendisliği, besinlerin, hasatlarından tüketimine kadar nitelik ve niceliklerini en az yitirecekleri biçimde işlenmesi, korunması ve dağıtımında çağdaş bilimsel yöntemleri uygulayan bir mühendislik dalıdır. Gıda Mühendisliği bölümlerinde öğrenciler eğitimlerinin;
1. yılında; Matematik, Genel Fizik, Genel Kimya, Gıda Mühendisliğine Giriş, Teknik Resim,
2. yılında; Bilgisayar ve Programlamaya Giriş, Türevsel Denklemler, Madde ve Enerji Dengesi, Gıda Biyokimyası, Ekonominin Kuralları, Analitik Kimya, Gıda Mühendisliğinin Temel İşlemleri, Kimya,
3. yılında; Gıda Mikrobiyolojisi, Gıda Biyokimyası, Gıda Mühendisliğinde Temel İşlemler, Mühendislik Termodinamiği, Aletli Analiz, Gıda Kimyası, Gıda İşleme, İstatistik,
4. yılında; Gıda Mühendisliği Matematiği, Gıda İşleme, Gıda İşleme Laboratuarı, Kimya Mühendisliği Ekonomisi, Uygulamalı Kinetik ve Gıda Mühendisliği, Fabrika Tasarımı derslerini alırlar.
Eğitim sırasında besin işletmelerinde staj yapma zorunluluğu vardır.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara Gıda Mühendisliği lisans diploması ve Gıda Mühendisi " unvanı verilir.
E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
- Gıda mühendisliği alanında ilk mezunlar 1980 yılında verilmiştir. Gıda mühendislerinin yaptığı işler daha önceleri ziraat ve kimya mühendislerince yapılmaktaydı.
- Gıda mühendislerinin yoğun olarak çalıştıkları sektör özel sektördür. Gıda maddeleri işleyen her türlü işletmede görev yapabilirler. Gıda üreten büyük kuruluşların artmasıyla ve bu tür kuruluşlarda gıda mühendislerinin çalışmalarının kanuni olarak zorunluluk haline getirilmesi ile bu alanda önümüzdeki yıllarda işsizlik sorunu yaşanmayabilir.
- Gıda üretimi yapılan işletmelerde ilkel üretim teknolojisinden modern teknolojiye geçilmesi gelecekte mesleğin çalışma alanını genişletecektir.
F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Yüksek öğrenimleri süresince öğrenciler, Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunun sağlamış olduğu kredi ve yurt hizmetlerinden yararlanabilirler, ayrıca çeşitli resmi ve özel kurum ve kuruluşlar tarafından sağlanan burslardan faydalanabilirler.
EĞİTİM SONRASI
- Kamu kuruluşlarında çalışanlar teknik hizmetler sınıfından asgari ücretin 2-3 katı kadar ücret alırlar.
- Özel işyerlerinde çalışanlar ise çalıştıkları yerin ve yaptıkları işin özelliğine göre asgari ücretin 3-5 katı arasında ücret alabilmektedirler.
G - MESLEKTE İLERLEME
Lisans eğitiminden sonra yüksek lisans ve doktora yaparak akademik kariyer yapılabilir ayrıca üniversitelerde, araştırma görevlisi, yrd. doçent, doçent ve profesör olarak görev yapabilirler.
Meslek elemanları, gıda mühendisliği anabilim dalı programı çerçevesinde yüksek lisans ve doktora tez çalışma alanlarında, aşağıdaki konulardan seçebilirler.
A- Gıda Bilimleri
a) Gıda Kimyası,
b) Gıda Mikrobiyolojisi,
c) Gıda Kalite Kontrolü,
d) Gıda Ekonomisi ve İşletmeciliği.
B- Gıda Teknolojisi
a) Gıda Mühendisliği Temel İşlemleri,
b) Süt İşleme Mühendisliği,
c) Meyve-Sebze İşleme Mühendisliği,
d) Hububat İşleme Mühendisliği,
e) Yağ İşleme Mühendisliği,
f) Et Teknolojisi,
g) Biyoteknoloji.
BENZER MESLEKLER
- Kimya Mühendisliği,
- Ziraat Mühendisliği,
- Gıda Kimyacısı.