TANIM
Elektrik enerjisinin üretimi, dağıtımı ve kullanılması ile ilgili her türlü tesisatın, elektrik makinelerine kumanda sistemlerinin kurulması, işletilmesi, bakım ve onarımını elektrik mühendisi ve elektrik teknikeri nezaretinde yapan kişidir.
A- GÖREVLER
- Ev, ticari kuruluş, fabrika, atölye ve benzeri yerlerde bulunan elektrik tesisatını, ek ve yeni tesisler için elektrikli ekipmanları, proje, şema ve standartlara uygun olarak kurar, işletmeye hazır hale getirir,
- Elektrik sistem ve teçhizatının bakımı ve onarımı işlemlerine yardımcı olur,
- Devre şemalarının geliştirilmesi için deneyler ve testler yapar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- Ampermetre, voltmetre, ohmmetre, galvanometre, multimetre vb. ölçme ve kontrol cihazları,
- El matkabı, havya, pense, tornavidalar, kargaburnu, kontrol kalemi gibi el aletleri,
- Çeşitli kablo, duy, fiş, yalıtım malzemeleri gibi elektrikli araç ve gereçleri kullanır.
B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Elektrik teknisyeni olmak isteyenlerin;
- Elleri ve gözleri sağlam (renk körlüğü olmayan),
- Ortalamanın üstünde genel yeteneğe sahip,
- Mekanik konulara ilgili ve yetenekli,
- Dikkatli, tedbirli ve sabırlı ,
- Tırmanma ve uzanma gibi bedensel çalışmaları yapabilecek kadar güçlü ve dayanıklı,
C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Elektrik teknisyenleri inşaatlarda, elektrik santrallerinde çalışırlar. Çalışma ortamı tesisatın kurulduğu yere göre değişir ama genellikle kapalı ortamlarda görev yaparlar. Elektrik dağıtım sistemlerindeki bozuklukları onarırken değişik hava koşullarında, yüksek yerlere tırmanarak zor şartlarda çalışmaları gerekebilir. Görevi yaparken dikkatsizlik önemli kazalara yol açabilir. Elektrik teknisyeni birinci derecede cihaz, alet ve malzeme ile ilgilidir ancak, zaman zaman birlikte görev yaptığı kimselerle ve müşterilerle iletişime girebilir.
D- MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER
Endüstri meslek ve Anadolu meslek liseleri, çok programlı meslek liseleri, teknik ve Anadolu teknik liseleri elektrik bölümlerinde; elektrik teknisyeni yetiştirilmesine yönelik eğitim programlarına yer verilmektedir. Endüstri meslek liselerinin büyük bir bölümünde "Elektrik" bölümü bulunmaktadır.
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER
- Matematik,
- Fen Bilgisi.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
- Endüstri meslek liselerine; en az ilköğretim okulu mezunu, 19 yaşını doldurmamış, başarı ve sağlık durumu girmek istediği mesleğe uygun öğrenciler kayıt yaptırabilirler. Endüstri meslek ve çok programlı liselerin 1. sınıfını bitiren ve ilgili mevzuata göre belirlenen başarı puanına ulaşan öğrenciler, kontenjan da olması halinde, 2. sınıftan itibaren teknik liseye devam edebilirler.
- Anadolu teknik ve Anadolu meslek liselerine giriş için en az ilköğretim okulu mezunu olmak ve Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yapılan Orta Öğretim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavını kazanmak gerekmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
- Endüstri meslek liseleri ve çok programlı meslek liselerinde 4 yıllık, teknik liseler ve Anadolu meslek liselerinde 4 yıllık, Anadolu teknik liselerinde ise 5 yıllık, eğitim programlarına yer verilmektedir.
- Eğitim süresince, derslerin % 40ını; Türk Dili ve Edebiyatı, Matematik, Yabancı Dil, Tarih-Coğrafya gibi genel kültür dersleri; % 60ını ise Teknik ve Meslek Resmi, Bilgisayara Giriş, Temel Elektronik, Elektroteknik, Elektrik Makineleri, Endüstriyel Elektronik, Bilgisayar Uygulamaları, İleri Kumanda Teknikleri, Meslek Resmi, Endüstriyel Elektrik, Elektrik Makineleri Laboratuarı, Atölye, Atölye ve Laboratuar gibi meslek dersleri oluşturur. Bu meslek derslerinde öğrencilere; çağırma, bildirim ve aydınlatma tesisatları, güç kaynakları, elektrikli ev aletleri, endüvi ve trafo sarımı, şalterler, kumanda devreleri, tablo ve panolar, elektrik motorları, transistörlü yükselteçler vb. konularda mesleki yeterlilikler kazandırılmaktadır.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Meslek liselerinde eğitimini tamamlayanlar Meslek Lisesi diploması ve "Teknisyen" unvanı alırlar.
E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Elektrik teknisyeni olarak iş bulma olanağı oldukça fazladır. Elektrik teknisyenlerinin kamu ve özel sektöre ait kurum ve kuruluşların elektrikle ilgili birimlerinde, elektrik santrallerinde, elektrikli cihaz ve makinelerin kullanımının söz konusu olduğu işpiyasasının çeşitli dallarında çalışma olanakları bulunmaktadır. Kanunlarla belirlenen şartları yerine getirmeleri durumunda, kendi işyerlerini açabilirler.
Mesleki eğitime bayanların alınmaları söz konusu olmakla birlikte, çalışma ortamının koşullarına bağlı olarak, çalışma hayatında çok düşük oranda yer almakta ve daha çok yapılan çalışmaların proje ve şartnamelere uygunluğunun araştırılması gibi kontrol hizmetleri ile proje çalışmalarında bulunmayı tercih etmektedirler.
F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SORASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Döner sermayesi olan endüstri meslek liselerinin ve benzeri liselerin okul atölyelerinde, uygulamalı olarak eğitim gören öğrencilere "İşçi hakkı" olarak bir ödenek verilmektedir. 3308 Sayılı Çıraklık ve Meslek Eğitimi Kanunu gereğince işletmelerde uygulamalı eğitim gören öğrencilere asgari ücretin % 30undan az olmamak üzere ücret ödenmektedir.
İşletmenin sağladığı diğer sosyal imkanlardan faydanırlar,
Hastalıki iş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı sigorta edilirler,
Eğitimleri süresince muayene ve tedavi masrafları Sosyal Sigortalar Kurumunca karşılanır.
EĞİTİM SONRASI
Elektrik teknisyeni olarak işe ilk başlanıldığında, asgari ücret üzerinden bir kazanç elde edilmektedir. Bu kazançta, deneyime, işteki pozisyona, çalışılan yerin yapısı ve büyüklüğüne göre 2-3 kat artış olabilmektedir.
G- MESLEKTE İLERLEME
- Elektrik teknisyenleri, çalıştıkları kurum, kuruluş ve işletmelerde ustabaşı, şef olabilirler.
- Yüksek ve alçak gerilim tesisleri üzerinde uzmanlaşabilir ve çalışmalarını elektrik santralleri, elektrikli ev aletleri tamirciliği, bina, uçak, gemi, motorlu taşıtlar, sahne ve stüdyo elektrikçiliği ve benzeri alanlardan birinde yoğunlaştırabilirler.
- Meslek liselerinin Elektrik bölümlerinden mezun olanlar, istedikleri taktirde, Biyomedikal Cihaz Teknolojisi, Elektrik, Elektrik ve Elektronik Teknikerliği, Elektronik Haberleşme, Endüstriyel Elektronik, Endüstriyel Otomasyon, Ev Cihazları Teknolojisi, Hidroelektrik Santralları, Mekatronik, Otomotiv ile Radyo ve Televizyon Tekniği, Termik Santral Makineleri, Termik Santrallerde Enerji Üretimi,İtfaiyecilik ve Yangın Güvenliği , Raylı Sistemler Elektrik-Elektronik Teknolojisi ön lisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.
- Ayrıca meslek liselerinin elektrik bölümünden mezun olanlar, ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) girip başarılı olmaları ve Elektrik Öğretmenliği, Havacılık Elektrik ve Elektroniği (Sivil Havacılık Yüksek okulu) ile Uçak Elektrik-Elektronik (Sivil Havacılık YO) lisans programını tercih etmeleri durumunda ek puan alarak diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedirler
BENZER MESLEKLER
- Elektronik Teknisyenliği,
- Endüstriyel Elektronik Teknisyenliği.
H- EK BİLGİLER
SORUMLULUK
Elektrik teknisyenleri; şartnamesine ve standartlara uygun malzeme kullanmaktan, elektrik tesisat ve donanımlarının emniyetli olmasını sağlamaktan ve koruyucu bakımlarını zamanında, gereği gibi yapmaktan sorumludurlar.
İŞ GÜVENLİĞİ
Dikkatsizlik ve ihmal sonucu doğabilecek elektrik kaçakları nedeniyle, elektrik çarpmaları, yanık ve yaralanmalar olabilir.