TANIM
Diş sağlığının korunması, diş ve ağız boşluğu hastalıklarının tedavisi için gerekli çalışmaları yapan kişidir.
A- GÖREVLER
- Hastanın şikayetlerini dinleyip, ayna ve sort ile ağzını muayene eder,
- Gerekirse röntgen filmi çeker, inceler ve hastalığı teşhis eder,
- Tedavisi olanaklı olan dişleri tedavi eder,
- Tedavisi olanaklı olmayan dişleri anestezi yaparak çeker,
- Apseli diş için reçete yazar,
- Çekilmiş dişlerin yerine köprü ve protezle yenilerini takar,
- Kanal tedavisi yapar,
- Ağız ve diş eti hastalıklarını tedavi eder,
- İnsanlara, ağız sağlığı, temizliği ve ağız bakımı konularında bilgi verir, tavsiyelerde bulunur.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- Fotey (Dişçi koltuğu),
- Diş Üniti,
- Aeratör (Diş kesme aleti),
- Mikromotor,
- Enjektör (Set),
- Davye (Dişçi kerpeteni),
- Diş temizleme aletleri,
- Ağız aynaları ve ağız için el aletleri,
- Diş çürüğünden koruyucu maddeler,
- Alçılar,
- Ölçü maddeleri,
- Dolgu maddeleri (Siman, Amalgan, Porselen),
- Anestezi Solüsyonu (Tedavilerde acı duymayı önleyen sıvı).
B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Diş hekimi olmak isteyenlerin;
- Normalin üstünde genel yeteneğe,
- Şekil ve uzay ilişkilerini görebilme,
- El ve parmakları ustalıkla kullanabilme yeteneğine sahip,
- Fizik, kimya özellikle biyoloji konularına ilgili ve bu alanda başarılı,
- İnsanlarla uğraşmaktan sıkılmayan, insanları anlayabilen,
- Hoşgörülü, sabırlı, dikkatli ve sorumluluk sahibi,
- Estetik anlayışı yüksek
kimseler olmaları gerekir.
El becerisi, meslekte başarıyı artırıcı etmendir.
C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Diş hekimleri hastanelerde, dispanserlerde veya özel muayenehanelerde görev yaparlar. Görev ortamı çok temiz ve biraz ilaç kokuludur. Bazı hastaların ağızları rahatsız edici derecede kokabilir. Diş hekimleri sürekli ayakta çalışırlar ve çalışırken hastalar ve hasta sahipleri ile sürekli etkileşim halindedirler.
D- MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi aşağıdaki fakültelerde verilmektedir.
- Ankara Üni. Diş Hekimliği Fakültesi,
- Atatürk Üni. (Erzurum) Diş Hekimliği Fakültesi,
- Cumhuriyet Üni. (Sivas) Diş Hekimliği Fakültesi,
- Çukurova Üni. (Adana) Diş Hekimliği Fakültesi,
- Dicle Üni. (Diyarbakır) Diş Hekimliği Fakültesi,
- Ege Üni. (İzmir) Diş Hekimliği Fakültesi,
- Erciyes Üniversitesi (Kayseri) Diş Hekimliği Fakültesi,
- Gazi Üni. (Ankara) Diş Hekimliği Fakültesi,
- Hacettepe Üniversitesi (Ankara) Diş Hekimliği Fakültesi,
- İstanbul Üni. Diş Hekimliği Fakültesi,
- Marmara Üni. (İstanbul) Diş Hekimliği Fakültesi,
- Ondokuz Mayıs Üni. (Samsun) Diş Hekimliği Fakültesi,
- Selçuk Üni. (Konya) Diş Hekimliği Fakültesi,
- Süleyman Demirel Üni. (Isparta) Diş Hekimliği Fakültesi,
- Yeditepe Üni. (İstanbul) Diş Hekimliği Fakültesi.
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER
Fen bilimleri dersleri.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Meslek eğitimine başlayabilmek için
- Lise veya dengi okul mezunu olmak,
- Öğrenci Seçme Sınavında (ÖSS) Diş Hekimliği lisans programı için yeterli Sayısal (SAY) puanı almak ,
- Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih bildirim Formunda Diş Hekimliği lisans programı ile ilgili en az bir yüksek öğretim programını tercih etmek gerekmektedir.
- Bu yüksek öğrenim programında öğrenim görmek isteyen adaylar liselerin Fen, Fen Bilimleri, Klasik Fen, Matematik, Tabii Bilimler alanlarından mezun iseler, ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) sonucunda diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedirler.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Diş hekimliği eğitimi temel bilimler eğitimi ile birlikte 5 yıllık bir süreyi kapsar. Yabancı dil hazırlık sınıfı bulunan fakültelerde eğitim 6 yıldır.
Diş hekimliğinde beceri kazanmak önemli olduğundan eğitimde uygulamaya ağırlık verilmektedir.
Eğitimi genel olarak iki bölüme ayırabiliriz:
a) Öğrencilerin kliniğe hazırlanması için ilk üç yıl temel bilimler, meslek bilimleri, klinik öncesi eğitim ve bunların uygulamaları yapılmaktadır.
b) Klinik çalışmasına 4. sınıftan itibaren başlanmakta ve 5. Sınıfta ilk uygulamalar entegre staj şeklinde sürdürülmektedir.
Eğitimde:
1. yıl: Türkçe, Biyokimya, Biyoistatistik, Organik Kimya,Fizik, Tıbbi Biyoloji, Yabancı Dil, Protez Pratik, Protez Teorik, Davranış Bilimleri, Seçmeli Ders (Beden Eğitimi veya Güzel Sanatlar),
2. yıl: Anatomi, Histoloji, Fizyoloji, Mikrobiyoloji, Biyofizik, Tedavi Teorik, Tedavi Pratik, Protez Pratik, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi, Seçmeli Ders (Beden Eğitimi veya Güzel Sanatlar),
3. yıl: Tedavi Pratik, Protez Pratik, Tam Protez, Hareketli Bölümlü Protez, Farmakoloji, Endodonti, Endodonti Pratik, Sabit Protez, Maddeler Bilgisi, Ağız Hastalıkları Tedavisi,Genel Patoloji, Periodontoloji, Dental Anestezi, Ortodonti, Radyoloji, Oral Diagnoz, Tedavi Teorik,
4. yıl: Sabit Protez, Endodonti, Dahiliye, Hareketli Bölümlü Protez, Pedodonti, Oral Diagnoz, Dental Anestezi, Ortodonti Teorik, Ortodonti Pratik, Periodontoloji, Genel Cerrahi, Ağız Hastalıkları, Tam Protez, Ağız Hastalıkları Cerrahisi, Seçmeli Ders (Beden Eğitimi veya Güzel Sanatlar),
4. Sınıf Stajları;
Staj fakülte kurulunun belirleyeceği esaslara göre
- Cerrahi, Protez, Tedavi, Periodontoloji, Ortodonti, Pedodonti, Oral Diagnoz ve Radyoloji Bilim Dalında en az 4 hafta yapılır.
5. yıl: Üst Çene Protezi, Ağız Hastalıkları Cerrahisi, Pedodonti, Diş Hekimliği Tarihi, Çene-yüz Cerrahisi, Psikiyatri, Halk Sağlığı, Dermatoloji, Göz Hastalıkları, Kulak-Burun-Boğaz, Nöroloji, Adli Tıp, Genel Seminer.
5. Sınıf Stajları;
Staj Fakülte Kurulunun belirleyeceği esaslara göre; Cerrahi; en az 6 hafta, Protez; en az 6 hafta, Tedavi; en az 6 hafta, Periodontoloji; en az 3 hafta, Ortodonti; en az 3 hafta, Pedodonti; en az 3 hafta, Oral Diagnoz ve Radyoloji; en az 3 hafta Anabilim ve Bilim Dallarında yapılır.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara alanı belirten "Lisans Diploması" ve "Diş Hekimi" unvanı verilmektedir.
E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Diş hekimleri, hastanelerde, özel kliniklerde, muayenehanede çalışırlar. Zaman zaman okul, köy ve mahallelerde diş sağlığı taramalarında da bulunabilirler.
Kamu ve özel sektörde ihtiyaca yetecek kadar diş hekimi bulunmakla birlikte 7nci 5 yıllık kalkınma planına göre 2000 yıllarında diş hekimliğine duyulan ihtiyaç artacak ve istihdam alanı genişleyecektir. Ayrıca koruyucu hekimlik yönünde doğacak talepler ileride diş hekimliği için geniş iş olanakları sunacaktır.
Diş hekimleri, serbest çalışabilecekleri gibi bir devlet kuruluşunda da görev alabilirler. Muayenehane açacak bir diş hekiminin önce Türk Tabipler Odasına başvurması, Sağlık Bakanlığından muayenehane açma izni alması ve durumu Maliye ve Gümrük Bakanlığına bildirmesi gerekir. Resmi ve özel hastanelerde veya dispanserlerde çalışmak isteyen diş hekimleri ile ilgili kurumlara başvurur ve açık yerlere tayin edilirler. Diş Hekimleri Türk Tabipler Odasına üye olmak zorundadırlar. Diş Hekimlerinin bir kısmı da uzmanlık eğitimi görüp üniversitelerde görev almaktadırlar.
F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Öğrenci isterse ve şartları uygunsa Kredi ve Yurtlar Kurumunun öğrenci kredilerinden faydalanabilir. Bu kredinin miktarı her öğrenci için aynı olup her yıl artırılmaktadır.
Ayrıca, öğrenciler yeterli başarı gösterdikleri ve bazı şartları taşıdıklarında çeşitli kamu ve özel kurum ve kuruluşların karşılıklı veya karşılıksız burslarından yararlanma olanağına sahiptirler. Diş hekimliği meslek odalarından karşılıksız burs alma olanağı da vardır. Fakat bu burstan yararlanmanın koşullarını fakülteler belirler. (Diş hekimliği eğitiminin diğer meslek eğitimlerinden en önemli farkı pratik eğitimde kullanılan araç-gereç ve malzemelerin bir kısmının öğrenci tarafından sağlanmasıdır. Diğer fakülte öğrencilerine kıyasla çok daha fazla masraf gerektiren bir eğitimdir.)
EĞİTİM SONRASI
Bu meslekte kamu kuruluşlarında çalışanlar asgari ücretin 3 katı civarında ücret alırlarken, özel muayenehaneleri olanlar asgari ücretin 10-12 katı civarında kazanç sağlayabilmektedirler.
G- MESLEKTE İLERLEME
Meslekte kullanılan araç-gereç ve malzemede sürekli gelişmeler sağlanmaktadır. Buna bağlı olarak bazı kolaylıklar ve kalite yükselmesi görülmektedir.
Ağız ve diş sağlığında, tedavi yöntemlerinde, protez yöntemlerinde çeşitli teknik ve bilimsel gelişmeler sürekli gerçekleşmekte, bu sebeple mesleki görevler de artmaktadır.
Ülkemizde halen yaygınlaşmamış olan koruyucu hekimliğin, diş hekimliği öncülüğünde gelişeceği muhtemelidir.
Protez alanında teknik, tedavi alanında bilimsel gelişmeler olabilir. Mesleğin insan yaşamındaki yeri sürekli artmaktadır.
Diş hekimliği fakültesinden mezun olan öğrencilere yüksek lisans diploması verilir. Sınavı kazanmak şartı ile uzmanlık eğitimi yapabilirler. Fakültede araştırma görevlisi olarak çalışıp doktora yapabilirler. Yardımcı Doçent, Doçent, Profesör unvanlarına yükselebilirler.
Diş hekimliği Anabilim Dallarının bazılarında Uzman, tümünde ise Bilim Doktoru, Yardımcı Doçent, Doçent ve Profesör gibi unvanlar alarak akademik kariyer yapılabilir.
Temel Tıp Anabilim ve Bilim Dallarından bazılarında Bilim Doktoru, Yardımcı Doçent, Doçent ve Profesör gibi unvanlar alarak akademik kariyer yapılabilir.
BENZER MESLEKLER
- Diş teknisyenliği,
- Tıp doktorluğu.