Ünlü Türemesi:
Küçültme eki (-cık,-cik) nin tek heceli ve son harfi sessiz olan sözcüğe gelmesiyle oluşur.
Örn:
Genç-cik > gencecik
Az-cık > azıcık
Bir-cik > biricik
Ünsüz Türemesi:
Yardımcı eylemlerle yapılan birleşik eylemlerde:
Örn:
Af-etmek > affetmek
His-etmek > hissetmek
Zan-etmek > zannetmek vb.
Sözcükler kimi eklerle birleşirken zaman zaman araya başka yeni sesler girer. Türkçe’de ses türemesi olayına fazla rastlanmaz.
ses türemesine neden olan başlıca durumlar;
Ünlüyle biten sözcüklere, ünlüyle başlayan bir ek geldiğinde, Türkçe sözcüklerde iki ünlü yan yana gelemeyeceği için bu ünlülerin arasına “y,ş,s,n” ünsüzlerinden uygun olan biri gelir. Bu ses türemesine kaynaştırma da denir.
Örnek :
Oku-y-an okuyan
Baba-s-ı babası
Yedi-ş-er yedişer
Elma-n-ın elmanın
-Yardımcı eylemle yapılan bileşik eylemlerde ad soylu sözcükte ses türemesi görülür.
Örnek:
his etmek hissetmek
Red etmek reddetmek
-Bu sözcüklere ünlüyle başlayan bir ek (bilgi yelpazesi) getirildiğinde sözcüklerde aynı türeme ortaya çıkar.
Örnek:
Af-ı affı
Had-i haddi
-Kimi sözcükler pekiştirilirken ses türemesi meydana gelir.
Örnek:
Yalnız yap-a-yalnız
Sağlam sap-a-sağlam
Dar-a-cık daracık
Bir-i-cik biricik
çok iyi de bende örnek vericektim hepsi tahtada yazıyo biraz daha fazla örnek olsa iyiolurdu
Tşk ☺
süper olmuş tşk
işime de yaradılar saol yapanların eli dert gürmesin
tşk ler arkadaşlar
Mehmet cana. selam. şöyle. ben. osman
🙂
iğrenç .bugün sınavım var ne yapacağım hep sizin yüzünüzden.düşük alacağım.
Çalışsaydın sende
güzel yinede işe yarar inşallah öğretmen beğenir
artık sıkılmış olduğunuz ödevlerden kurtulursunuz ve daha zevkli konular işlersiniz.Ama kesinlikle hocasına söyleyin