Ünlü Türemesi,ses türemesi,harf türemesi

Ünlü Türemesi:

Küçültme eki (-cık,-cik) nin tek heceli ve son harfi sessiz olan sözcüğe gelmesiyle oluşur.

Örn:

Genç-cik > gencecik

Az-cık > azıcık
Bir-cik > biricik

Ünsüz Türemesi:

Yardımcı eylemlerle yapılan birleşik eylemlerde:

Örn:

Af-etmek > affetmek
His-etmek > hissetmek
Zan-etmek > zannetmek vb.

Sözcükler kimi eklerle birleşirken zaman zaman araya başka yeni sesler girer. Türkçe’de ses türemesi olayına fazla rastlanmaz.

ses türemesine neden olan başlıca durumlar;

Ünlüyle biten sözcüklere, ünlüyle başlayan bir ek geldiğinde, Türkçe sözcüklerde iki ünlü yan yana gelemeyeceği için bu ünlülerin arasına “y,ş,s,n” ünsüzlerinden uygun olan biri gelir. Bu ses türemesine kaynaştırma da denir.


Örnek :

Oku-y-an okuyan

Baba-s-ı babası

Yedi-ş-er yedişer

Elma-n-ın elmanın

-Yardımcı eylemle yapılan bileşik eylemlerde ad soylu sözcükte ses türemesi görülür.

Örnek:

his etmek hissetmek

Red etmek reddetmek

-Bu sözcüklere ünlüyle başlayan bir ek (bilgi yelpazesi) getirildiğinde sözcüklerde aynı türeme ortaya çıkar.

Örnek:

Af-ı affı

Had-i haddi

-Kimi sözcükler pekiştirilirken ses türemesi meydana gelir.

Örnek:

Yalnız yap-a-yalnız

Sağlam sap-a-sağlam
Dar-a-cık daracık
Bir-i-cik biricik

“Ünlü Türemesi,ses türemesi,harf türemesi” üzerine 33 yorum

  1. artık sıkılmış olduğunuz ödevlerden kurtulursunuz ve daha zevkli konular işlersiniz.Ama kesinlikle hocasına söyleyin

    Cevapla

Yorum yapın

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.